दुह्

{ duh }

A Sanskrit English Dictionary

दुह्    1. cl. 1. P. दोहति, to pain, [Dhātup.]
दुह्    2. ( orig. दुघ् cf. दु॑घान, दुघ &c., and the initial ध् of some forms) cl. 2. P. Ā. दोग्धि;

दुग्धे or दुहे॑, [RV.] &c. ( pl. Ā. दुहते॑, ix, 19, 5 &c.; दुह्रते, i, 134, 6 &c.; दुह्रे॑, vii, 101, 1 &c.; impf. P. अ॑धोक्, iii, 19, 7; दुहु॑र्, ii, 34, 10 &c.; Ā. अदुग्ध [according to, [Pāṇ. 7-3, 73] aor.] pl. अदुह्र, i, [AV. viii, 10, 14; 3] sg. अदुह pl. °ह्र, [MaitrS.] [ cf. [Pāṇ. 7-1, 8; 41]; [Kāś.]]; Impv. धुक्ष्व, [RV.]; [AV.]; 3/ sg. दुहा॑म्, [RV. i, 164, 27]; pl. दुह्रा॑म्, °र॑ताम्, [AV.]; धुङ्ग्ध्वम्, [ĀśvŚr.]; Subj. दोहत् [3 pl. °हान्, [Br.]], °हते, [RV.]; Pot. दुहीयत्, [RV. ii, 11, 21]; °य॑न्, i, 120, 9; Ā. °हीत, ii, 18, 8; p. P. दुह॑त् Ā. दुहान॑, दु॑हान, and दु॑घ्°, [RV.]; cl. 6. P. Ā. दुह॑ति, °ते, [RV.] &c.; cl. 4. दुह्यति, °ते, [MBh.]; pf. दुदो॑ह [ °हिथ, [RV. ii, 3, 16]], दुदुहे॑, 3 pl. दुदुहुर् [ दुदूहुर्, [BhP. v, 15, 9]] [RV.] &c.; Ā. दुदुह्रे, [RV. iii, 57, 2 &c.][ ix, 70, 1; [SV.] °ह्रिरे]; fut. धोक्ष्यति, °ते, [Pāṇ. 8-2, 37]; [Kāś.]; aor. अ॑धुक्षत्, °षत [3 sg. ix, 2, 3 pl. 110, 8], अदुक्षत्, i, 33, 10; दुक्षत, 3 sg. i, 160, 3; Impv. धुक्ष॑स्व, [RV.]; Pot. धुक्षीम॑हि, [TS., i, 6, 4, 3]; inf. दोग्धुम्, [MBh.] &c.; दोग्धोस्, [ŚBr.]; दुह॑ध्यै and दोह॑से, [RV.]; ind.p. दुग्ध्वा, [ŚBr.])

to milk (a cow or an udder) fig. take advantage of ( cf. ἀμέλγεσθαι), enjoy;

to milk or squeeze out, extract (milk, सोम e.g. any good thing);

draw anything out of another thing (with 2 acc.), [RV.] &c. &c.;

(mostly Ā.) to give milk, yield any desired object ( acc., rarely gen.), [RV.] &c. &c.:

Pass. दुह्य॑ते aor. अदोहि ( [Pāṇ. 3-1, 63]; [Kāś.]) to be milked, to be drawn or extracted from, [RV.]; [AV.]; [MBh.] &c.:

Caus. दोह॑यति, °ते aor. अदूदुहत् Pass. दोह्य॑ते, to cause to milk or be milked;

to milk, milk out, extract, [ŚBr.]; [Vait.]; [Mn.]; [BhP.] :

Desid. दु॑दुक्षति ( [RV.]), दुधुक्षति ( [Bhartṛ. ii, 38] cf. दुधुक्षु), to wish to milk.
दुह्  mfn.  3. mfn. ( nom. धुक्) milking
काम   yielding, granting ( cf.-, गो- &c.)

The Practical Sanskrit-English Dictionary

दुह् [duh]   I. 2 U. (दोग्धि, दुग्धे, दुदोह-दुदुहे. अधुक्षत्-त or अदुग्ध, धोक्ष्यति-ते, दोग्धुम्, दुग्ध)
To milk or squeeze out, extract (with two acc.); भास्वन्ति रत्नानि महौषधीश्च पृथूपदिष्टां दुदुहुर्धरित्रीम् [Ku.1.2;] यः पयो दोग्धि पाषाणं स रामाद्भूतिमाप्नुयात् [Bk.8.82;] पयो घटोघ्नीरपि गा दुहन्ति 12.73; [R.5.33.]
To draw anything out of another (with two acc.); प्राणान्दुहन्निवात्मानं शोकं चित्तमवारुधत् [Bk.6.9.]
To drain a thing of its contents, to make profit out of; दुदोह गां स यज्ञाय शस्याय मघवा दिवम् [R.1.26.]
To yield or grant (any desired object); कामान्दुग्धे विप्रकर्षत्यलक्ष्मीम् [U.5.31.]
To enjoy. -Caus. (दोहयति-ते) To cause to milk.-Desid. (दुधुक्षति-ते) To wish to milk; राजन् दुधुक्षसि यदि क्षितिधेनुमेताम् [Bh.2.46.] -II. 1 P. (दोहति) To hurt. pain, distress.

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

verb  गवादीनां दोहनानुकूलव्यापारः।   Ex. सः प्रतिदिनं गां दोग्धि।

ENTAILMENT:

संघट्ट्

HYPERNYMY:

कृ

ONTOLOGY:

() ➜ कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action) ➜ क्रिया (Verb)

Wordnet:

asm খীৰা

hin दुहना

kan ಹಾಲು ಕರೆ

kas دۄیُن

kok दूद काडप

mal കറക്കുക

mar धार काढणे

mni ꯁꯉꯒ꯭ꯣꯝ꯭ꯁꯨꯝꯕ

nep दुहुनु

ori ଦୁହିଁବା

pan ਧੋਅਣਾ

tam பால்கறத்தல்

tel పితికించుట

urd دوہنا , لگانا