उपाधिः [upādhiḥ] 1 Fraud, deceit, trick.
Deception, disguise (in Vedānta).
Discriminative or distinguishing property, attribute, peculiarity; तदुपाधावेव संकेतः
[K. P.2.] It is of four kinds: जाति, गुण, क्रिया, संज्ञा.
A title, nick-name; (भट्टाचार्य, महामहोपाध्याय, पण्डित &c.); बी. ए. इत्युपाधिधारिणः (modern use).
Limitation, condition (as of time, space &c.); न ह्युपाधेरुपाधिर्भवति विशेषणस्य वा विशेषणम्
[Mbh.I.3.2] अनुपाधिरमणीयो देशः Prob. a country altogether (or naturally) beautiful; (oft. occurring in Vedānta Phil.); देहाद्युपाधिरचितो भेदः Ś. B.; न खलु बहिरुपाधीन्प्रीतयः संश्रयन्ते
[U.6.12;] [Māl.1.24.] A trace, mark; भौमा उपाधयः
[Mv.7.22.] A purpose, occasion, object.
(In logic) A special cause for a general effect; साध्यव्यापकत्वे सति साधनाव्यापक उपाधिः; as आर्द्रेन्धनम् (wet fuel) is the उपाधि of the hetu वह्निमत्त्व in the inference पर्वतो धूमवान् वह्नेः.
Reflection on duty or a virtuous reflection.
A man who is careful to support his family.
An incidental purpose, an additional adjunct (which does not modify the original idea to which it is added). काष्ठाहरणे शाकाहरण- मुपाधिः क्रियते इति । किमिदमुपाधिः क्रियत इति । काष्ठाहरणाधिकार- समीपे द्वितीयं कर्मोपाधीयते । सति काष्ठाहरणे इदमपरं कर्तव्यमिति । ŚB. on
[MS.4.3.2;] also ŚB. on
[MS.12.4.13.] -Comp.
-कर a. a. That which comes only incidentally adding another adjunct or उपाधि. उपाधिकरः एषः । यथा काष्ठान्याहर्तुं प्रस्थित उच्यते भवता शाकमप्याहर्तव्यमिति । ŚB. on
[MS.4.3.2.] A substitute, substitution; उपाधिर्न मया कार्यो वनवासे जुगुप्सितः
[Rām.2.111.29.]