विषम्

{ viṣam }

The Practical Sanskrit-English Dictionary

विषम् [viṣam]   [विष्-क]
   Poison, venom (said to be m. also in this sense); विषं भवतु मा भूद्वा फटाटोपो भयंकरः [Pt.1.24.]
   Water; विषं जलधरैः पीतं मूर्च्छिताः पथिकाङ्गनाः [Chandr.5.] 82 (where both senses are intended).
   The fibres of a lotus-stalk.
   Gum-myrrh.
   A poisonous weapon; विमोक्ष्यन्ति विष क्रुद्धाः कौरवेयेषु भारत [Mb.3.8.3.] -Comp.
-अक्त, -दिग्ध a.  a. poisoned, envenomed.
   अङ्कुरः a spear.
   a poisoned arrow.
-अन्तक a.  a. antidotal. (-कः) an epithet of Śiva.
-अपह, -घ्न a.  a. repelling poison, antidotic.
-आननः, -आयुधः, -आस्यः   a snake.
-आस्या   the marking-nut plant.
-आस्वाद a.  a. tasting poison; मध्वापातो विषास्वादः स धर्मप्रतिरूपकः [Ms.11.9.]
-उदम्, -जलम्   poisonous water; आस्फोट्य गाढरशनो न्यपतद्विषोदे [Bhāg 1.] 16.6.
-कण्ठः  N. N. of Śiva.
-कुम्भः   a jar filled with poison.
-कृत a.  a. poisoned; तव भार्या महावाहो भक्ष्यं विषकृतं यथा [Rām.4.6.8.]
-कृमिः   a worm bred in poison. ˚न्याय see under न्याय.
-घटिका  N. N. of a solar month.
-घातिन्  m. m. Śirīṣa tree.
-घ्न   a.*** antidotal, serving as an antidote; इति चिन्ताविषघ्नोऽयमगदः किं न पीयते [H.1.]
   (घ्नः) an antidote.
   the शिरीष and चम्पक trees.
   (घ्नी) turmeric.
   colocynth.
-जुष्ट   a.
   poisonous.
   poisoned, affected by poison.
-ज्वरः   a buffalo.
-तन्त्रम्   toxicology.-दः a cloud; जगदन्तकालसमवेतविषद ... [Śi.15.73.] (-दम्) green vitriol.
-दन्तकः   a snake.
-दर्शनमृत्युकः, -मृत्यु   a kind of bird (said to be Chakora).
-दिग्ध a.  a. poisoned.-द्रुमः = ˚वृक्ष, q. v.
-धरः   a snake; वहति विषधरान् पटीरजन्मा [Bv.1.74.] ˚निलयः the lower regions, the abode of snakes.-पुष्पम् the blue lotus.
-नाडी   a particular inauspicious period of time.
-पुष्पकः   a disease caused by eating poisonous flowers.
-प्रयोगः   use of poison, administering poison.
-भिषज्  m. m.,
-वैद्यः   a dealer in antidotes, a curer of snake-bites; संप्रति विषवैद्यानां कर्म [M.4.]
   मन्त्रः a spell for curing snake-bites.
   a snake-charmer, conjurer.-मुच् m. a serpent.
-रसः   a poisoned potion, poisonliquid; चिराद्वेगारम्भी प्रसृत इव तीव्रो विषरसः [U.2.26.]
-विद्या   cure of poison.
-विधानम्   administering poison judicially.-वृक्षः,
-द्रुमः   a poisonous tree; विषवृक्षोऽपि संवर्ध्य स्वयं छेत्तुम- सांप्रतम् [Ku.2.55;] श्रितासि चन्दनभ्रान्त्या दुर्विपाकं विषद्रुमम् [U.1.] 46. ˚न्याय see under न्याय.
-वेगः   the circulation or effect of poison.
   व्यवस्था the state of being poisoned.
   the effect of the poison; मन्त्रबलेन विषव्यवस्थामपनेतुमक्षमः [Dk.1.1.]
-शालूकः   the root of the lotus.
-शूकः, -शृङ्गिन्, -सृक्कन्  m. m. a wasp.
-सूचकः   the Chakora bird.
-हरा, -री   An epithet of the goddess Manasā.
-हृदय a.  a. 'poison-hearted', malicious.
-हेतिः   a serpent.

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

 noun  सः पदार्थः यस्य प्राशनेन जीवः व्याकुलो भवति म्रियते वा।   Ex. समुद्रमन्थनात् प्राप्तं विषं शिवेन पीतम्।

HOLO MEMBER COLLECTION:

विषदन्तः

HYPONYMY:

शक्तुकः ब्रह्मपुत्रः प्रदीपनः आशिः वत्सनाभः तीक्ष्णविषः हलाहलम्

ONTOLOGY:

वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

गरम् गरः गरलम् गरदम् भूगरम् जीवनाघातम् जङ्गुलम् जाङ्गुलम् हलागलम् हलाहलः हालाहालम् पालहलम् हलहलम् हाहलम् हाहलः कालकूटम् कालकूटः कलाकुलम् काकोलम् काकोलः सौराष्ट्रिकम् दारदः प्रदीपनः ब्रह्मपुत्रः शौक्तिकेयः वत्सनाभः धूलकम् निदः क्ष्येडः

Wordnet:

asm বিহ

bd बिस

ben বিষ

guj ઝેર

hin विष

kan ವಿಷ

kas زَہَر

kok वीख

mal വിഷം

mar विष

mni ꯍꯨ

nep विष

ori ବିଷ

pan ਜ਼ਹਿਰ

tam விஷம்

tel విషము

urd زہر , سم

   See : वत्सनाभः, वत्सनाभः, जलम्