याम

{ yāma (s), yāma }

Puranic Encyclopaedia

YĀMA (S)   A band of special gods of the Svāyambhuva Manvantara ( see under Manvantara).< br>

हिन्दी (hindi) WN

    see : प्रहर< br>

प्राचीन चरित्रकोश

याम n.   स्वायंभुव मन्वन्तर का एक देवतासमूह [म. भी. ८.१.१८] । इस समूह में निम्नलिखित बारह देव शामिल थे< br>

A dictionary, Marathi and English

   yāma m S The eighth part of a day; a watch of three hours. 2 forbearance. 3 cessation or desisting.< br>

Aryabhushan School Dictionary

  m  The eighth part of a day forbearance.< br>

महाराष्ट्र शब्दकोश

   पु. < br>    प्रहर ; दिवसाचा आठवा भाग . एक याम उरली यामिनी । तों तृषाक्रांत जाहली जननी । - पांप्र ११ . ५ .< br>    तीन तासांचा पहारा .< br>    सहनशीलता .< br>    थांबणें ; विश्रांति ; मुक्काम . [ सं . ]< br>०त्रय  न. दिवसाचे किंवा रात्रीचे दोन प्रहर .< br>    विशेषतः सूर्योदयानंतरचे दोन प्रहर . यामार्ध - न . वारपरत्वें प्रत्येक दिवशीं अर्धा प्रहरपर्यंत असणारा वाईट मुहूर्त , कुमुहूर्त . [ याम + अर्ध ] यामिनी - स्त्री . रात्र [ सं . ] यामिनीचर - पु . राक्षस ; निशाचर . [ यामिनी + चर ; सं . चर - फिरणें ]< br>

A Sanskrit English Dictionary

याम  m.  1. m. (for 2. see below, for 3. see p. 851, col. 3) motion, course, going, progress, [RV.]; [AV.]; [Br.]< br>   a road, way, path, ib.< br>   a carriage, chariot, [RV.]< br>याम    2. in comp. for 2. या॑मन्.< br>याम  m.  3. m. (√ यम्; for 1. 2. याम see col. 1: p. 850, col. 1">p. 850, col. 1) cessation, end, [TS.]< br> यम    restraint, forbearance (= , संयम), [L.]< br>याम  mfn.  mf( ई॑)n. ( fr. यम, of which it is also the वृद्धि form in comp.) relating to or derived from or destined for यम, [Br.]; [Kauś.]; [Mn.]< br>याम  n.  n. also title or epithet).">N. of various सामन्s, [ĀrṣBr.]< br>

The Practical Sanskrit-English Dictionary

याम [yāma] a.  a. (- मी f.) relating to yama; तेनानुभूयता यामीः शरीरेणेह यातनाः [Ms.12.17;] मा भैर्मन्द मनो विचिन्त्य बहुधा यामीश्चिरं यातनाः [Mukundamālā 1.] < br>यामः [yāmḥ]   [यम्-घञ्]< br>    restraint, forbearance, control; लेखाः सुयामास्तुषिता ब्रह्मकायाः [Mb.13.18.74.] < br>   A watch, one eighth part of a day, a period of three hours; अविदितगतयामा रात्रिरेव व्यरंसीत् [U.1.27;] पश्चिमाद् यामिनीयामात् प्रसादमिव चेतना [R.17.1;] so यामवती, त्रियामा &c.< br>    going, proceeding.< br>    motion, course.< br>   Ved. A road.< br>    progress.< br>   A car, carriage.< br>   A class of gods; यामैः परिवृतो देवैर्हत्वाऽशासत् त्रिविष्टपम् [Bhāg.8.1.18.] < br>   Comp. घोषः a cook.< br>   a gong or metal- plate on which night-watches are struck.< br>-चेटी   a female servant on guard; [Hch.7.] < br>-तूर्यम्, -दुन्दुभिः, -नाली = यामघोष (2); मन्द्रध्वनित्याजितयामतूर्यः   R.6.56. सुवर्णकोणाभिहतः प्राणदद् यामदुन्दुभिः [Rām.2.81.2.] < br>-नादिन्   a cock.< br>-पालः   a watchman; असौ परस्परालापं मन्दुरायामपालयोः [Dharmābhyudaya-mahākāvyam 2.42.] < br>-भद्रः   a kind of pavilion.- यमः a stated occupation for every hour.< br>-वृत्तिः  f. f. being on watch or guard.< br>

Shabda-Sagara

याम  mfn.  ( -मः- मी-मं) relating to yama, done by him, ordered by him, &c.< br>  m.  ( -मः)< br>   1. The eighth part of a day, a watch of three hours.< br>   2. forbearance.< br>   3. cessation, term.< br>    E. या to go, ( through the day,) मन् Unādi aff.; or यम् to restrain, aff. घञ्; or यम्, and अण् aff.< br>

ROOTS:

या मन् यम् घञ्; यम् अण्