Dictionaries | References प पणि { paṇiḥ, paṇi(s) } Script: Devanagari Meaning Related Words Rate this meaning Thank you! 👍 पणि Puranic Encyclopaedia | English English | | PAṆI(S) A tribe which opposed the Aryans during the time of Ṛgveda. Yāska's Nirukta states that their profession was trade and commerce. Rate this meaning Thank you! 👍 पणि हिन्दी (hindi) WN | Hindi Hindi | | noun एक पौराणिक ऋषि Ex. पणि का वर्णन ऋग्वेद में मिलता है । ONTOLOGY:पौराणिक जीव (Mythological Character) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun) SYNONYM:पणि ऋषिWordnet:benপণি gujપણિ kasپٔنہِ kokपणि marपणि oriପଣି ଋଷି panਪਣਿ sanपणिः see : कंजूस Rate this meaning Thank you! 👍 पणि प्राचीन चरित्रकोश | Hindi Hindi | | पणि n. एक वैदिक जाति । इस जाति के लोग वैदिक ऋषियों के देवताओं की उपासना न करनेवाले लोगो में से थे । संभवतः ये कही आदिवासी अनार्य वा दैत्य रहे होंगे । इनके राजा का नाम ‘बृबु’ था । [ऋ.६.४५.३१-३३] ; बृबु देखिये । रॉथ के अनुसार, ‘पणि’ शब्द ‘पण’ (विनिमाय) धातु से व्युत्पन्न हुआ था, एवं ‘पणि’ ऐसे जाति के लोग थे, जो बिना किसी प्रतिप्राप्ति के अपना कुछ नहीं देते थे, अतः ये ऐसे कृपण लोग थे जो न तो देवों की उपासना करते थे, और न पुरोहितों को दक्षिणाएँ देते थे (रॉंथ-सेंट पिटर्सबर्ग कोश) । यास्क एवं सायणाचार्य भी पणि को वणिज जाति का कहते है [नि.२.१७,६.२६] । ऋग्वेद के सूक्तकार अपने विरोधियों को ‘इंद्रशत्रु’ ‘अयज्वन्’ आदि अपमान दर्शक शब्दों से संबोधित करते हैं । इस प्रकार पणियों को भी संबोधित किया गया है । इन्हें गंदे, कंजूस आदि विशेषणों से संबोधित किया गया है [ऋ.१०.१०८] । इन पर आक्रमण करने की प्रार्थना देवों से की गयी हैं एवं वामदेव ने अपनी प्रार्थना में कहा हैं, ‘अत्यंत निबिड अंधकार में पणि गिरें [ऋ.४.५१.३] । ऋग्वेद में एक स्थल पर, इन्हें शत्रु के नाते भेडिया कहा गया है [ऋ.६.५१.१४] एवं दूसरे एक स्थल पर इन्हें ‘बेकनाट’ (व्याज खानेवाला) कहा है [ऋ.८-६६.१०] । एक अन्य स्थल पर, इन्हें ‘दस्यु’ कह कर, इनके लिये ‘मृध्रवाच’ (कटु वाणी बोलनेवाला, एवं ‘ग्रंथिन्’ (अपरिचित वाणी बोलनेवाला) शब्दों का प्रयोग किया गया है [ऋ. ७.६.३] । इन्हें ‘वैरदेय’ कह कर मनुष्यों से हीन माना गया है [ऋ.५.६१.८] । कृपण के रुप में, पणि वैदिक यज्ञकर्ताओं के विरोधी थे [ऋ.१.१२४.१०,४.५१.३] । दैत्यों के रुप में आ कर ये आकाश की गायों या जलों को रोक रखते थे [ऋ.१.३२.११] ;[श. ब्रा..१३.८.२.३] । ऋग्वेद के ‘सरमापणि-संवाद’ में ऐसी ही एक कथा दी गयी हैं [ऋ.१०.१०८] । पणियों ने इंद्र की गायों का हरण किया । फिर इंद्र के दूत बन कर, सरमा पणियों के पास आयी, एवं इंद्र की गायें लौटाने की धमकी उसने इन्हें दे दी । वही ‘सरमा-पणि-संवाद’ है । पणियों का वध कर के देवों ने उन्हें पराजित किया था । फिर पणियों की सारी संपत्ति कब्जे मैं ले कर, देवों ने उसे अंगिरसों को दे दी [ऋ.१.८३.४] । अथर्वन् अंगिरस इंद्र का गुरु था, एवं उसने अग्नि उत्पन्न कर, उसे हवि अर्पण किया था । इस पुण्य के कारण, देवों ने अंगिरसों पर कृपा की । लुडविग के अनुसार, ‘पणि’ लोग आदिवासी व्यवसायी थे एवं काफिलों में चलते थे [लुडविग. ३.२१३-२१५] । हिलेब्रान्ट के अनुसार ये लोग इराण में रहनेवाले थे, एवं स्ट्राबों के ‘पारियन’, टॉलेमी के ‘पारुपेताइ,’ अर्रियन के ‘बारसायन्टेस; से समीकृत थे [हिलेब्रान्ट. १.८३] । दिवोदास राजा के साथ हुए पणियो के युद्ध का संबंध भी हिलेब्रान्ट ने इराण से ही लगा है । किंतु दिवोदास एवं पणियों का यह स्थानान्तर असंभाव्य प्रतीत होता है ।पणि II. n. पाताल का एक असुर [भा.५.२४.३०] । Rate this meaning Thank you! 👍 पणि कोंकणी (Konkani) WN | Konkani Konkani | | noun एक पुराणीक रुशी Ex. पणिचें वर्णन ऋग्वेदांत मेळटा ONTOLOGY:पौराणिक जीव (Mythological Character) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun) SYNONYM:पणि रुशीWordnet:benপণি gujપણિ hinपणि kasپٔنہِ marपणि oriପଣି ଋଷି panਪਣਿ sanपणिः Rate this meaning Thank you! 👍 पणि मराठी (Marathi) WN | Marathi Marathi | | noun एक पौराणिक ऋषी Ex. पणिचे वर्णन ऋग्वेदात आढळते. ONTOLOGY:पौराणिक जीव (Mythological Character) ➜ जन्तु (Fauna) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun) SYNONYM:पणि ऋषीWordnet:benপণি gujપણિ hinपणि kasپٔنہِ kokपणि oriପଣି ଋଷି panਪਣਿ sanपणिः Rate this meaning Thank you! 👍 पणि A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit English | | पणि m. m. a bargainer, miser, niggard (esp. one who is sparing of sacrificial oblations), [RV.] ; [AV.] N. of a class of envious demons watching over treasures, esp. x, 108)">[RV.] (esp. x, 108); [AV.] ; [ŚBr.] a thief appearing as a पुरोहित, [BhP.] a market, [L.] Rate this meaning Thank you! 👍 पणि The Practical Sanskrit-English Dictionary | Sanskrit English | | पणिः [paṇiḥ] f. f. A market. -m. A miser, niggard. An impious man, a thief (appearing as a Purohita); [Bhāg. 5.9.15.] A bargainer; धरां रजःस्वभावेन पणयो ये च ताननु [Bhāg.3.6.28.] N. N. of a class of demons. Related Words पणि पणि ऋषि पणि ऋषी पणि रुशी पणिः پٔنہِ পণি ਪਣਿ ପଣି ଋଷି પણિ scrooge skinflint niggard churl अरुर्मघ bazar oar बृबु बृसय आपणिक त्यद् सरमा रूपक आपण अथर्वन् હિલાલ્ શુક્લ પક્ષની શરુના ત્રણ-ચાર દિવસનો મુખ્યત ନବୀକରଣଯୋଗ୍ୟ ନୂଆ ବା વાહિની લોકોનો એ સમૂહ જેની પાસે પ્રભાવી કાર્યો કરવાની શક્તિ કે સર્જરી એ શાસ્ત્ર જેમાં શરીરના ન્યાસલેખ તે પાત્ર કે કાગળ જેમાં કોઇ વસ્તુને બખૂબી સારી રીતે:"તેણે પોતાની જવાબદારી ਆੜਤੀ ਅਪੂਰਨ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ బొప్పాయిచెట్టు. అది ఒక लोरसोर जायै जाय फेंजानाय नङा एबा जाय गंग्लायथाव नङा:"सिकन्दरनि खाथियाव पोरसा गोरा जायो आनाव सोरनिबा बिजिरनायाव बिनि बिमानि फिसाजो एबा मादै भाजप भाजपाची मजुरी:"पसरकार रोटयांची भाजणी म्हूण धा रुपया मागता नागरिकता कुनै स्थान ३।। कोटी ঁ ۔۔۔۔۔۔۔۔ ۔گوڑ سنکرمن ॐ 0 ० 00 ૦૦ ୦୦ 000 ০০০ ૦૦૦ ୦୦୦ 00000 ০০০০০ 0000000 00000000000 00000000000000000 000 பில்லியன் 000 மனித ஆண்டுகள் 1 १ ১ ੧ ૧ ୧ 1/16 ರೂಪಾಯಿ 1/20 1/3 ૧।। 10 १० ১০ ੧੦ ૧૦ ୧୦ ൧൦ 100 ۱٠٠ १०० ১০০ ੧੦੦ ૧૦૦ ୧୦୦ 1000 १००० ১০০০ ੧੦੦੦ ૧૦૦૦ ୧୦୦୦ 10000 १०००० ১০০০০ ੧੦੦੦੦ ૧૦૦૦૦ ୧୦୦୦୦ 100000 ۱٠٠٠٠٠ १००००० ১০০০০০ ੧੦੦੦੦੦ ૧૦૦૦૦૦ Folder Page Word/Phrase Person Comments | अभिप्राय Comments written here will be public after appropriate moderation. Like us on Facebook to send us a private message. TOP