गोतवळा

महाराष्ट्र शब्दकोश

 पु.स्त्री.न. 

1. भांडण , बहिष्कार इ० च्या चौकशीसाठीं जमलेली जातीची सभा , पंचायत ; जातीचें कोर्ट ; निवाडाकचेरी .
   
2. ( सामुदायिक ) एकत्रित झालेली जात ; सबंध जात ; गोत्रज .
   
3. ( सामुदायिक ) नातेवाईक मंडळी ; सगेसोयरे ; भाऊबंद . सांडून सर्वहि गोत । - दा २ . १ . ९ .
   
4. नातें .
   
5. आलुतेबलुते .
   
6. ( पेशवाईतील ) धार्मिक किंवा सामाजिक अपराधांच्या चौकशीसाठीं किंवा दत्तक , वांटणी , वतन इ० चा निर्णय देण्यासाठीं भरणारी गांवांतील सरकारी कामगार , वतनी अधिकारी , अलुतेबलुते व प्रतिष्ठित माणसें यांची न्यायनिवाडा करण्याची सभा ; हिनें दिलेला निवाडा सरकारहि सहसा फिरवीत नसे . [ सं . गोत्र ] ( वाप्र . )

०मिळणें   

1. एकत्र जुळणें , जथणें .
   
2. मिसळणें ; संयोग , एकजीव होणें . ताकाचें व तेलकट भाजीचें गोत मिळत नाहीं .
   
3. एकमत होणें ; जुळणें ( मुद्दे , गोष्टी ).
   
4. सख्य होणें .
   
5. पूर्वापर गोष्टींचा संबंध जुळणें .
   म्ह० कुर्‍हाडीचा दांडा गोतास काळ = स्वकीयांशीं फितूर होणारा माणूस . सामाशब्द -

०घोडा  पु. 

1. अगम्यगमन करणारा माणूस .
   
2. अशिक्षित , अक्षरशत्रु असें मोठें मूल ; पोळ ; म्हशा .
   
3. कुटुंबांतील शुंभ , ढ माणूस .

०पत, पात गोताई  स्त्री. 

1.  जातिबहिष्कृत , गुन्हेगारास शुध्द करून पुन्हां जातींत घेण्याच्या वेळचा संस्कार ; प्रायश्चित्ताचें जातजेवण .
   
2. जातसभा ( मराठयांत ); पतितास आपल्या पंक्तीस घेऊन जात त्याला पावन करते तो विधि .

०पत्र  न. वंशावळ .
०पुडया  स्त्री.अव.  ( खा . ) देवप्रतिष्ठा . गोतपुडया बांधून टाक = देवप्रतिष्ठा बसव .
महजर  पु.  गोतसभेनें दिलेलें निकालपत्र , निकाल ; थळपत्र .
गोताई  स्त्री. 

1. गोतसभा ; ग्रामसभा .
   
2. गोतपत अर्थ १ पहा . 

गोतावळ , गोतावळें , गोतावळा , गोतोळा   गोत ; गोतसभा ; गोतगंगा . [ सं . गोत्र + आवलि . म . गोत + ओळ ]