समाहितं यस्य मनः प्रशान्तं दानादिभिः किं वद तस्य कृत्यम् ।
असंयतं यस्य मनो विनश्येद्दानादिभिश्चेदपरं किमेभिः ॥४७॥
येथ ज्या पुरुषाचें मन । ठाकी आपुलें जन्मस्थान ।
त्यासी दानादिकांचें कोण । प्रयोजन साधनीं ॥६५०॥
पूर्णतृप्तापाशीं जाण । ओगरलिया सदन्न ।
तो जेवीं न पाहे हुंगोन । तेवीं साधन अमनस्का ॥५१॥
गंगा उतरावया महापूरीं । अतिप्रयासीं ताफा करी ।
तोचि पूर वोहटल्यावरी । ताफा अव्हेरी निःशेष ॥५२॥
तेवीं कामक्रोधादिवेगशून्य । ज्याचें निर्विकल्पीं निश्चळ मन ।
त्यासी दानादिकीं प्रयोजन । नाहीं जाण निश्चित ॥५३॥
जेवीं सूर्योदय झाल्यापाठीं । उपेगा न ये लक्ष दिवटी ।
तेवीं निर्विकल्पता मनीं उठी । तैं साधनें कोटी सुनाट ॥५४॥
एवं समाहित ज्याचें मन । त्यासी दानादि नाना साधन ।
करावया नाहीं प्रयोजन । कल्पना पूर्ण निमाल्या ॥५५॥
ज्याचें नेम न मनी चित्त । जें सदा विवेकरहित ।
जें अनिवार विषयासक्त । त्यासीही अनुपयुक्त साधनें ॥५६॥
जेवीं मदगजांच्या लोटीं । सैन्य पळे वारा वाटीं ।
तेवीं विषयासक्तापाठीं । साधनें हिंपुटी होऊनि ठाती ॥५७॥
जो विषयासक्तमना । तो सर्वथा नातळे साधना ।
करी तैं तेथेंही जाणा । विषयकल्पना संकल्पीं ॥५८॥
स्वयें करितां पैं साधना । जें जें फळ वांछी वासना ।
तें तेंचि फळे जाणा । करी उगाणा दानादिकांचा ॥५९॥
जेवीं कां पूर्णबळाचा वारु । त्यावरी बैसला निर्बळ नरु ।
तो त्यासी सर्वथा अनावरु । नव्हे स्थिरु अणुमात्र ॥६६०॥
तैसें ज्याचें अतिदुर्मन । सदा कामक्रोधीं परिपूर्ण ।
जो स्वयें झाला मनाचे आधीन । ज्याचा विवेक निमग्न महामोहीं ॥६१॥