चोदनालक्षणोsर्थो धर्मः - श्लोक १०१ ते १२५

पुरुषाभावतस्तेन तद्द्वारेणाsप्यशङ्कितौ ।
तथा सत्यतथाभावो बुद्ध्यनुत्पत्तिमाश्रितः ॥१०१॥
तत्र विप्रतिषिद्धत्वं व्रवीतीत्येवमादिना ।
यथादृष्टार्थवादित्वं तच्चेत्प्रत्ययितादिति ॥१०२॥
इन्द्रियेति तु मूलं चेदस्यास्तीत्येवमव्रतीत् ( १ ) ।
द्रष्ट्टत्वसत्यवादित्वे तच्चेत्प्रत्ययितादिति ॥१०३॥
दृश्यमानार्थवादित्वे स्यादनाप्तोक्तिसत्यता ।
एवं त्वेकाङ्गवैकल्यात्प्रत्युदाहरणस्थितिः ॥१०४॥
एकैकाभावमात्रे स्यादाप्तत्वैन्द्रियकत्वयोः ।
‘ अप्रत्ययितपक्षे स्यादैन्द्रियस्याप्यसत्यता ॥१०५॥
अनिन्द्रियत्वपच्चे वाsसत्परत्ययितभाषितम् ।
व्याहतग्रन्थतैव स्यात्, तस्मात्पूर्वेण सत्यता ॥१०६॥
परेण मूलसद्भाव इन्द्रियेण तु दर्शितः ।
अप्रामाण्यनिवृत्त्यर्थं दोषाभावोपवर्णनम् ॥१०७॥
गुणात्प्रामाण्यमित्येवं तत्पूर्वं सुनिराकृतम् ।
पूर्वत्र प्रतिषिद्धत्वान्नैतत्प्रामाण्यकारणम् ॥१०८॥
‘ समुच्चयार्थो वाशब्दः पूर्वस्मि’न्नुत्तरत्र च ।
विकल्पेनोभयोराह प्रत्युदाहरणे पृथक् ॥१०९॥
शक्येsप्यसत्ये मिथ्यात्वं दृष्टं, सत्येsप्यशक्तिके ।
नानेन वचनेनेह सर्वज्ञनिराक्रिया ॥११०॥
वचनादृत इत्येवमपवादो हि संश्रितः ॥
यदि षड्भिः प्रमाणैः स्यात्सर्वज्ञः केन वार्यते ॥१११॥
एकेन तु प्रमाणेन सर्वज्ञो येन कल्प्यते ।
नूनं स चक्षुषा सर्वान् रसादीन्प्रतिपद्यते ॥११२॥
यज्जातीयैः प्रमाणैस्तु यज्जातीयाsर्थदर्शनम् ।
भवेदिदानीं लोकस्य तथा कालान्तरेsप्यभूत् ॥११३॥
यत्राप्यतिशयो दृष्टः स स्वार्थाsनतिलङ्घनात् ।
दूरसूक्ष्मादिदृष्टौ स्यान्न रूपे श्रोत्रवृत्तिता ॥११४॥
‘ भविष्यति न दृष्टं च प्रत्यक्षस्य मनागपि ।
सामर्थ्यं नानुमानादेर्लिङ्गादिरहितं क्कचित् ॥११५॥
सर्वज्ञकल्पनान्यैस्तु ( १ ) वेदे चाsपौरुषेयता ।
तुल्यता कल्पिता येन तेनेदं सम्प्रधार्यताम् ॥११६॥
सर्वज्ञो दृश्यते तावन्नेदानीमस्मदादिभिः ।
निराकरणवच्छक्त्या न चासीदिति कल्पना ॥११७॥
न चागमेन सर्वज्ञस्तदीयेsन्योन्यसंश्रयात् ।
नरान्तरप्रणितस्य प्रामाण्यं गम्यते कथम् ॥११८॥
न चाप्येवंपरी नित्यः शक्यो लब्धुमिहागमः ।
नित्यश्चेदर्थवादत्वं तत्परे ( १ ) स्यादनित्यता ॥११९॥
आगमस्य च नित्यत्वे सिद्धे तत्कल्पना वृथा ।
यतस्तं प्रतिपद्यन्ते धर्ममेव ततो नराः ॥१२०॥
योsपीन्द्रियार्थसम्बन्धविषये सत्यवादिताम् ।
दृष्ट्वा तद्बचनत्वेन श्रद्धेयेsर्थेsपि कल्पयेत् ॥१२१॥
तेनापि पारतन्त्र्येण बाधिता स्यात् प्रमाणता ।
प्रामाण्यं चेत्स्वयं तस्य काsपेक्षाsन्येन्द्रियादिषु ॥१२२॥
यथैवात्रेन्द्रियादिभ्यः परिच्छेदात्प्रमाणता ।
श्रद्धेयेsपि तथैव स्यान्न स्वातन्त्र्येण लभ्यते ॥१२३॥
यथा च तेषां सत्यत्वं सिध्यत्येतेन हेतुना ।
तथाsन्याsनवबुद्धार्थप्रामाण्याsभावसाधनम् ॥१२४॥
अश्रद्धेयार्थसत्यत्वं श्रद्धेये चाsप्यसत्यता ।
पूर्वज्ञानानुवादित्वं दृष्टान्तवदिहेष्यताम् ॥१२५॥