अवस्थः [avasthḥ] The membrum virile; अवस्थस्य क्नदीवतः
[Av.7.9.3.] -स्था [अव-अङ्]
State, condition, situation; स्वामिनो महत्यवस्था वर्तते Pt.1 a critical state, distress; तदनु कथयेर्माधवीयावमस्थाम्
[Māl.9.26;] तुल्यावस्थः स्वसुः कृतः
[R.12.8;] तां तामवस्थां प्रतिपद्यमानम् 13.5; ईदृशीमवस्थां प्रपन्नोऽस्मि
[Ś.5;] [Ku.2.6;] सर्व˚
[Me.11;] अवस्था खलु नाम शत्रुमपि मित्रत्वे कल्पयति Pratijñā.1. oft. in comp.; तदवस्थः
[Pt.5.] reduced to that state; एतद˚, बालावस्थः अधिपतिः
[V.5;] अन्त्यावस्था
[Pt.4;] so कामयमानावस्थो राजा
[Ś.3;] स्फुलिङ्गावस्थया वह्निः 7.15; अन्तर्मदावस्थो द्विपेन्द्रः
[R.2.7] rutting state.
Position, circumstance.
Period, stage (of life &c.); यौवन˚; वयोवस्थां तस्याः शृणुत
[Māl.9.29.] Form, appearance.
Degree, proportion.
Stability, fixity, as in अनवस्थ q. v.
Appearance in a court of law; कृतावस्थो धनैषिणा
[Ms.8.6.] The female organ of generation.-Comp.
-अन्तरम् another or altered state; ˚रं आरोपिता
[Ś.3.5.] -चतुष्टयम् the four periods or states of human life; i. e. बाल्यम् (childhood); कौमारम् (youth); यौवनम् (manhood); and वार्धक्यम् (old age).
-त्रयम् the three states; i. e. जागृति (waking); स्वप्न (dreaming), and सुषुप्ति (sound sleep).
-दशकम् the ten states of lovers; दृङ् मनः संगसङ्कल्पौ जागरः कृशताऽरतिः । ह्रीत्यागोन्मादमूर्छान्ता इत्यनङ्गदशा दश ॥
[D. R.] -द्वयम् the two states of lifei. e. सुखम् and दुःखम् (happiness and misery).
-षट्कम् the six states of an action mentioned by Yāska; जायतेऽस्ति वर्धते विपरिणमतेऽपक्षीयते नश्यति
[Nir.]