सह्

{ sah }

A Sanskrit English Dictionary

सह्    1. cl. 1. Ā. ( xx, 22"> [Dhātup. xx, 22]) स॑हते ( Ved. and ep. also °ति and exceptionally साहति, once in [MBh. 1.] sg. सह्यामि; p. स॑हत् स॑हमान [ q.v.]; pf. सेहे, ससाह; Ved. also ससाहे॑ and सासाहत्; सास॑हत्; सासहीष्टा॑,; सासह्या॑म,; p. सेहान॑, सासहान॑, सासह्व॑स् and साह्व॑स् [ q.v.]; aor. असाक्षि, साक्षि, साक्षते, [RV.]; साक्षीत्, [GopBr.]; सक्षति, [AV.]; सक्षत्, सा॑क्षाम, [RV.]; Impv. सक्षि, साक्ष्व, ib.; p. स॑क्षत्, ib.; अ॑सहिस्ट, [RV.]; Prec. सह्यास्, साह्या॑म, ib.; साक्षीय, [AV.]; सा॑हिषीम॑हि, [RV.]; fut. सोढा, [MBh.] &c.; सहिता gr.; सक्ष्यति, --- 10---, °ते, [Br.]; साक्ष्ये [?] [AV.]; -सहिष्यति, °ते, [MBh.]; Cond. असहिष्यत्, ib.; inf. स॑हध्यै, [RV.]; --- 15---; सा॑ढ्यै, [MaitrS.]; सोढुम्, सहितुम्, --- 17---; ind.p. सोढ्वा, [ĀpŚr.] Sch.; साध्वा, सहित्वा gr.; स॑ह्य, [RV.] &c.; स॑हम्, --- 20---),

to prevail, be victorious;

to overcome, vanquish, conquer, defeat (enemies), gain, win (battles), [RV.]; --- 22---; [Br.]; [R.]; [Bhaṭṭ.];

to offer violence to ( acc.), [AitBr.]; [ŚBr.];

to master, suppress, restrain, [MBh.]; [R.] &c.;

to be able to or capable of ( inf. or loc.), ib.;

to bear up against, resist, withstand, [AV.] &c. &c.;

to bear, put up with, endure, suffer, tolerate (with न, ‘to grudge’), [MBh.]; [Kāv.] &c.;

to be lenient towards, have patience with any one ( gen.), [Bhag.];

to spare any one, [MārkP.]; [Pañcat.];

to let pass, approve anything, [Sarvad.];

(with कलम्, कल-क्षेपम् &c.) to bide or wait patiently for the right time, [Kāv.]; [Kathās.] :

Caus. or cl. 10. साहयति ( aor. असीषहत्), to forbear, xxxiv, 4"> [Dhātup. xxxiv, 4] :

Desid. of Caus. सिसाहयिषति, 62 ?"> [Pāṇ. 8-3, 62 ?] :

Desid. सी॑क्षते ( p. सी॑क्षत्; accord. to [Pāṇ. 8-3, 61], also सिसहिष),

to wish to overcome, [RV.]; [TS.] :

Intens. सासह्यते, सासोढि ( cf. सासहि॑) gr. ([ cf. सहस् and ἴσχω for σι-σχω; ἔχω, ἔ-σχον.])< br>सह्  mfn.  2. ( strong form साह्) mfn. bearing, enduring, overcoming ( ifc.; see अभिमाति-षा॑ह् &c.)< br>सह्    3. cl. 4. P. सह्यति, to satisfy, delight, xxvi, 20"> [Dhātup. xxvi, 20];

to be pleased, ib.;

to bear, endure ( cf. √ 1.), ib.< br>

The Practical Sanskrit-English Dictionary

सह् [sah]   I. 4 P. (सह्यति)< br>   To satisfy.< br>   To be pleased.< br>   To endure, bear. - ii. 1 Ā. (सहते, epic Paras. also; सोढ; the स् of सह् is changed to ष् after prepositions ending in ह, as नि, परि, वि, except when ह् is changed for ढ्)< br>   (a) To bear, endure, suffer, put up with; खलोल्लापाः सोढाः [Bh.3.6;] पदं सहेत भ्रमरस्य पेलवं शिरीषपुष्पं न पुनः पतत्रिणः [Ku.5.4;] so दुःखम्, संपातम्, क्लेशम् &c.; [R.12.63;.11.52;] [Bk.17.59.] (b) To tolerate, allow; प्रकृतिः खलु सा महीयसः सहते नान्यसमुन्नतिं यया [KI.2.21;] [Me. 17;] [R.14.63.] < br>   To forgive, forbear; वारंवारं मयैतस्याप- राधः सोढः [H.3;] प्रियः प्रियायार्हसि देव सोढुम् [Bg.11.44.] < br>   To wait, be patient; द्वित्राण्यहान्यर्हसि सोढुमर्हन् [R.5.25;15.] 45.< br>   To bear, support, bear up; क इदानीं सहकारमन्तरेण पल्लवितामतिमुक्तलतां सहेत --- 10--- < br>   To conquer, defeat, oppose, be able to resist.< br>   To suppress, stop.< br>   To be able (with inf.) -Caus. (साहयति-ते)< br>   To cause to bear or suffer.< br>   To make bearable or supportable; गुर्वपि विरहदुःखमाशाबन्धः साहयति [Ś.4.16.] -Desid. (सिसहिषते) To wish to bear &c.< br>

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

 verb  अवाञ्छितस्य सहनानुकूलः व्यापारः।   Ex. शीला विवाहादनन्तरं बह्वीं पीडाम् असहत। < br>

HYPERNYMY:

स्वीकृ

ONTOLOGY:

कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action) ➜ क्रिया (Verb)

Wordnet:

bd सहाय

guj સહેવું

hin सहन करना

kan ಸಹಿಸು

kas بَرداشت کَرُن , ژالُن , چیوٚن

kok सोंसप

mal സഹിക്കുക

mar सहन करणे

mni ꯈꯥꯡꯕ

nep सहनु

ori ସହିବା

pan ਸਹਿਣ ਕਰਨਾ

tel సహనంగా ఉండు

urd برداشت کرنا , جھیلنا

 noun  अन्यस्य लाभार्थं आत्मने लाभप्राप्त्यर्थं वा किमपि कार्यकरणानुकूलः व्यापारः ।   Ex. भवान् मम कृते मा सहताम् । < br>

HYPERNYMY:

कृ

ONTOLOGY:

() ➜ कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action) ➜ क्रिया (Verb)

SYNONYM:

क्लिश् आतप्

    see : तितिक्ष< br>