संभ्रम

{ sambhrama }

A dictionary, Marathi and English

   Hurry, flurry, flutter, fluster, confused and precipitate state of mind. 2 Eagerness, impetuous ardor, vehemence or forwardness of desire. Ex. कांहीं नवा पदार्थ पाहिला म्हणजे त्याचें संपा- दन करावें हा सं0 त्या मनुष्यास फार आहे. 3 S Reverencing, exalting, honoring. Ex. सदा विरक्त आणि निष्काम ॥ नावडे लौकिकसंभ्रम ॥. Hence, with the license of popular speech, An act in honoring, adorning, dressing up, delighting, gratifying &c. Ex. चक्रीदार पागोटें घालावें गंध रेखून लावावें डौलानें चालावें असे हा दिवसभर आपल्या जिवाचे स0 करीत असतो. 4 S Turning round, whirling, revolving. 5 S Error, confusion, misapprehension, bewilderment.

Aryabhushan School Dictionary

  m  Hurry, flutter, confused state of mind. Eagerness, impetuous order. Confusion, error.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 ना.  गडबड . गोंधळ , घोटाळा , भ्रांती .

मराठी (Marathi) WN

 noun  उपलब्ध असलेल्या दोन परस्परविरुद्ध गोष्टी वा शक्यता ह्यांपैकी कोणती वास्तव वा स्वीकारण्याजोगी आहे हे ठरवता येत नाही अशी अवस्था   Ex. मयसभा पाहून कौरवांकडची मंडळी संभ्रमात पडली.

SYNONYM:

गोंधळ बुचकळा

महाराष्ट्र शब्दकोश

   पु ( प्र . ) समारंभ . हाचि हवन संपदेचा संभ्रमु । - ज्ञा ८ . ५१ . होते श्रीकृष्णविंदान । जे संभ्रमें पर्णावी रुक्मणी । - एरुस्व १४ . ३० .
  पु. १ भ्रांति ; गोंधळ ; घोटाळा ; गडबड ; मोह . ना तरी महासिद्धिसंभ्रमें । जिंतला तापसु भ्रमें । - ज्ञा १ . २७१ . मग लोपिला अदभुतु । संभ्रमु तो । - ज्ञा १ . १५१ . २ औत्सुक्य ; तीव्र इच्छा ; आकांक्षा ; उत्कंठा . मग संभ्रमें दिठीसेने । घालितसे । - ज्ञा १ . १६७ . ३ आदर ; सन्मान ; स्तुती . अथवा संभ्रमाचिया आयती । स्नेहे जैसा ये व्यक्ति । - ज्ञा १३ . १८१ . नावडे लौकिक संभ्रम । यावरून डौल , नटटापटटा , ऐट ४ भ्रमण ; गरगर फिरणें ; भोवरा ; चक्राकार गति संसारसंभ्रमें आशा लागे पाठी । तेणें जीवा साठी होईल तुझ्या । - तुगा २७१३ . ५ पसारा ; अवडंबर . आणिकही नाना संभ्रम । व्रतांचे ते । - ज्ञा १८ . ९९ . ६ चूक ; हयगय ; गोंधळ ; गैरसमज . [ सं . सम् ‍ + भ्रम ] संभ्रमी - वि . सन्मान्य ; सत्कारित ; आदर केलेला संभ्रांत - वि . १ गोंधळलेला ; गडबडलेला ; घोटाळा ; उडालेला ; भ्रांतिष्ट . येतुलेया सली । सभ्रांताच्या पोटी । - ज्ञा १३ . ९०६ . २ व्यग्र ; उत्कंठित ; आवेशपूर्ण ; त्रस्त .

The Practical Sanskrit-English Dictionary

संभ्रम [sambhrama]   a.
   Agitated, excited.
   Rolling about (as the eyes); या ते दशाश्रुकलिताञ्जनसंभ्रमाक्षम् [Bhāg.1.8.31.]
संभ्रमः [sambhramḥ]   1 Turning round, whirling, revolving.
   Haste, hurry.
   Confusion, flurry; दृष्टः सप्रेम देव्या किमिदमिति भयात् संभ्रमाच्चासुरीभिः [Ve.1.3;] [Mb.7.13.48.]
   Fear, alarm, fright; [Ś.1;] मुह्यत्वेव हि कृच्छेषु संभ्रमज्वलितं मनः [Ki.15.2.]
   Error, mistake, ignorance.
   Zeal, activity.
   Respect, reverence; गृहमुपगते संभ्रमविधिः [Bh.2.64;] तव वीर्यवतः कश्चिद्यद्यस्ति मयि संभ्रमः [Rām.]
   Uproar, tumult.
   Ignorance.
   Agitation, anxiety; त्यज शोकं च मोहं च संभ्रमं दुःखजं तथा [Rām.2.6.5;] विश्रब्धं गच्छ शैनेय मा कार्षीर्मयि संभ्रमम् [Mb.7.111.51.]
   Delusion; 'संभ्रमो भ्रान्तिहावयोः' इति विश्वः; अथ दीर्घतमं तमः प्रवेक्ष्यन् सहसा रुग्णरयः स संभ्रमेण [Ki.13.3.] -Comp.
-ज्वलित a.  a. excited by agitation.
-भृत् a.  a. embarrassed, flurried.