वारि

{ vāri }

हिन्दी (hindi) WN

   See : जल

महाराष्ट्र शब्दकोश

  न. उदक ; पाणी . [ सं . ]
   शअ . ऐवजी ; बद्दल . तुझीया वारिया मज नाचोनये । - भाए २४२ . [ वार पहा . ]
०ज  न. कमल ; अब्ज .
०राशि   सी पु . समुद्र . न हे नभोमंडल वारिराशी । - अन्योक्ति .
०वाह  पु. मेघ .

A Sanskrit English Dictionary

वारि  n.  1. n. = वार्, water, rain, fluid, fluidity, [Mn.]; [MBh.] &c.
   a species of Andropogon, [Bhpr.]
   a kind of metre, [RPrāt.]
वारि  f.  2. f. (for 1. See p. 943, col. 1) a place for tying or catching an elephant, [Vās.]; [Śiś.] (also ई)
ई   a rope for tying an elephant, [Dharmaś.] (also )
   a captive, prisoner, [W.]
ई   a water-pot, pitcher, jar, [L.] (also )
    N. of सरस्वती (the goddess of speech), [L.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

वारि [vāri]  n. n. [वृ-इञ् [Uṇ. 4.124] ]
   Water; यथा खनन् खनित्रेण नरो वार्यधिगच्छति Subhāṣ.
   A fluid.
   A kind of perfume (वाल or ह्रीवेर).
-रिः, -री  f. f.
   A place for fastening an elephant; वारी वारैः सस्मरे वारणानाम् [Śi.18.] 56; [R.5.15.] ˚कर्मन् n. method of catching elephants with traps; [Mātaṅga L.1.1.]
   A rope for fastening an elephant.
   A hole or trap for catching elephants.
   A captive, prisoner.
   A water-pot.
  N. N. of Sarasvatī.
   Speech. -Comp.
-अयनम्   a reservoir of water, pond; दूरे वार्ययनं तीर्थं लावण्यं केशधारणम् [Bhāg. 12.2.6.]
   नाथः the ocean.
   an epithet of Viṣṇu.
   a cloud.
   the habitation of the serpent-race.
-निधिः   the ocean.
-पथः, -थम्   'journey by sea', a voyage.
-पिण्डः   a frog in the middle of a stone.
-प्रवाहः   a cascade, water-fall.
-भवः   a conch. (-वम्) antimony.
-मसिः, -मुच्  m. m.,
-रः   a cloud.-यन्त्रम् a water-wheel, a machine for drawing up water; बिन्दूतक्षेपान् पिपासुः परिपतति शिखी भ्रान्तिमद्वारियन्त्रम् [M.2.13.]
-रथः   a raft, boat, float.
   राशिः the ocean.
   a lake.
-रुहम्   a lotus.
-लोमन्  m. m.
  N. N. of Varuṇa.
   collyrium.
-वरः   Carissa Carandas (Mar. करवंद).-वल्लभा Batatas Paniculata (Mar. भुईकोहाळी).
-वासः   a dealer in spirituous liquors.
-वाहः, -वाहनः   a cloud; अथ दीपितवारिवाहवर्त्मा [Ki.13.2;] कृतनिश्चयिनो वन्द्यास्तुङ्गिमा नोपभुज्यते । चातकः को वराकोऽयं यस्येन्द्रो वारिवाहकः [Pt.2.142.] -शः N. of Viṣṇu.
   संभवः cloves.
   a kind of antimony.
   the fragrant root called उशीर q. v.
-साम्यम्   milk.
   ईशः the ocean; (चरणः) चिरं चेतश्चारी मम भवतु वारीशदुहितुः Lakṣmīlaharī [S.6.]
  N. N. of Viṣṇu.
-ओकः   a leech; यथाल्पाल्पमदन्त्याद्यं वार्योकोवत्स- षट्पदाः [Ms.7.129.]
-गृहम्   a pond.
-कर्पूरः   a kind of fish (इलीश).
-कुब्जकः   the plant शृङ्गाटक.
-कूटः   a turret protecting the access to the gate of a town.-क्रिमिः a leech.
-चत्वरः   a piece of water.
-चर a.  a. aquatic.
   (रः) a fish.
   any aquatic animal; अनृणी चाप्रवासी च स वारिचर मोदते [Mb.3.313.15.]
-चामरम्   moss.
-ज a.  a. produced in water.
   (जः) a conchshell; प्रणनाद सांनहनिकोऽस्य वारिजः [Śi.15.72.]
   any bivalve shell.
   (जम्) a lotus; दधद्भिरभितस्तटौ बिकचवारिजाम्बू नदैः [Śi.4.66.]
   a kind of salt.
   a kind of plant. (गौरसुवर्ण).
   cloves.
   तस्करः a cloud.
   the sun.
-त्रा   an umbrella.
   दः a cloud; वितर वारिद वारि दवातुरे Subhāṣ [Bv.1.3;] विद्युद्वारिदगर्जितैः सचकिता [Mk.]
   (दम्) a kind of perfume; रास्रारग्वधवर्षाभूकटुकोशीर- वारिदैः [Suśr.]
   an offerer of water to ancestors; पितुर्भव वारिदः [Ve.6.24.]
-द्रः   the Chātaka bird.
-धरः   a cloud; नववारिधरोदयादहोमिर्भवितव्यं च निरातपत्वरम्यैः [V.4.1.]
-धारा   a shower of rain.
   धिः the ocean; वारिधिसुतामक्ष्णां दिदृक्षुः शतैः [Gīt.12.]
   a jar or pot.

Shabda-Sagara

वारि  n.  ( -रि)
   1. Water.
   2. A vegetable perfume, commonly Bālā.
  f.  ( -रिः)
   1. A name of SARASWATĪ; the goddess of speech.
   2. The place where an elephant is tied or fastened.
   3. A captive, a prisoner.
  f.  ( -रिः or री)
   1. A water-pot, whether large or small, pitcher, a jar.
   2. The rope that fastens an elephant.
   3. A hole or trap for catching elephant.
    E. वृञ् to surround, Unādi aff. इन् .

ROOTS:

वृञ् इन् .

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

   See : जलम्