नाक्षत्र

{ nākṣatra }

A dictionary, Marathi and English

   nākṣatra a S Relating to the नक्षत्र or lunar asterisms. 2 Stellar, sidereal, astral.

Aryabhushan School Dictionary

 a   Relating to the नक्षत्र or lunar asterisms. Stellar, sidereal, astral.

महाराष्ट्र शब्दकोश

 वि.  १ नक्षत्रविषयक ; नक्षत्रासंबंधी . २ तार्‍यासंबंधी . [ सं . ]
०दिन   दिवस - पु . एक नक्षत्र माध्यान्ही आल्यापासून दुसर्‍या दिवशी माध्यान्ही येईपर्यंत जो काळ जातो तो . सौर दिनापेक्षां हा नाक्षत्रदिन ४ मिनिटांनी लहान असतो . म्हणजे २३ तास ५६ मिनिटांचा असतो ; पृथ्वीला आपल्या आंसाभोवती फिरण्यास जो बरोबर काळ लागतो तो .
०प्रदक्षिणा   २७ दिवस ७ तास आणि ४३ मिनिटे इतक्या काळांत चंद्राने पृथ्वीभोवती घातलेली प्रदक्षिणा . निघाल्या वेळच्या नक्षत्राच्या सरळ रेषेत पुन्हां येणे ; विशिष्ट नक्षत्राला उद्देशून प्रदक्षिणा .
०मास  पु. चंद्र एका नक्षत्रावरुन जाऊन पुनः त्याच नक्षत्रावर येईपर्यंत म्हणजे २७ दिवस ७ तास १३ मिनिटांचा काळ ; नक्षत्रप्रदक्षिणा पहा .
०वर्ष  न. पृथ्वीचा सूर्यप्रदक्षिणेचा काळ ; ३६५ दिवस ६ तास ९ मिनिटे १०॥। सेकंद इतका काळ ; निरयन सौरवर्ष .

A Sanskrit English Dictionary

नाक्षत्र  mfn.  mf( ई)n. relating to the नक्षत्रs, starry, sidereal, [Lāṭy.]; [Var.] &c.
नाक्षत्र  m.  m. astronomer, astrologer, [MBh.]
नाक्षत्र  n.  n. a month computed by the moon's passage through the 27 mansions, or of 30 days of 60 घटीs each, [W.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

नाक्षत्र [nākṣatra] a.  a. (-त्री f.) [नक्षत्राणामिदम्-अण्] Starry, sidereal.
-त्रः   an astronomer or astrologer; आह्वायका देवलका नाक्षत्रा ग्रामयाजकाः । एते ब्राह्मणचाण्डाला महापथिकपञ्चमाः ॥ [Mb.12.76.6.] -त्रम् A month computed by the moon's passage through the 27 lunar mansions, a month of 3 days of six Ghaṭīs each; नाडीषष्ठ्या तु नाक्षत्रमहोरात्रं प्रकीर्तितम् [Sūrya Ś.]

Shabda-Sagara

नाक्षत्र  mfn.  ( -त्रः-त्री-त्रं) Relating or belonging to the luner asterisms.
  n.  ( -त्रं) A month, one computed by the moon's passage through the twenty-seven mansions, or of thirty days of sixty Gharis each.
    E. नक्षत्र, and अण् aff.

ROOTS:

नक्षत्र अण्