उपलक्षण

A dictionary, Marathi and English

; elliptical or metaphorical expression gen.

Aryabhushan School Dictionary

n   Elliptical expression. Synecdoche.

महाराष्ट्र शब्दकोश

 न. 
( साहित्य ) लक्षणा ; अंशावरुन संपूर्णाचा , व्यक्तीवरुन वर्गाचा व वर्गावरुन जातीचा निर्देश करणें . उ० सोंगटी खेळूं नये . येथें सोंगटी हें उपलक्षण , कांहींच खेळूं नये असा अर्थ ; तुम्ही माझे घरीं चोरी केली असतां मीं तुम्हांस शिक्षा करावी कीं नाहीं ? या ठिकाणीं तुम्ही म्हणजे कोणीहि .
रुपकात्मक व दृष्टांतपर भाषण ; उपमा . तें दीपाचें उपलक्षण । निर्वातींचिया । - ज्ञा ६ . ३५८ .
एका वस्तूचा , त्या वस्तूशीं तात्पुरत्या संबद्ध असलेल्या दुसर्‍या वस्तूवरुन निर्देश . उ० ज्यावर कावळा बसला आहे तें रामाचें घर , येथें कावळा हें घराचें उपलक्षण . [ सं . ]

A Sanskrit English Dictionary

उप-लक्षण  n.  n. the act of observing, [Śak. 142, 4]

ROOTS:

उप लक्षण

designation, KātyŚr. Comm. on [Pāṇ.]
the act of implying something that has not been expressed, implying any analogous object where only one is specified
using a term metaphorically or elliptically or in a generic sense
synecdoche (of a part for the whole, of an individual for the species, or of a quality for that in which it resides), [VPrāt.] Comm. on [Pāṇ.]; [Sāh.]; [Nyāyak.] &c.
a mark, [Vikr.]; [Kathās.]

Shabda-Sagara

उपलक्षण  n.  ( -णं)
1. Designating or implying any analogous object where only one is specified, using a term in a generic sense.
2. Metaphorical or elliptical expression.
E. उप comprehensive, लक्षण a mark or designation.

ROOTS:

उप लक्षण