कक्षः [kakṣḥ] 1 A lurking or hiding place; क्रोष्टा वराहं निरतक्त कक्षात्
[Rv.1.28.4.] The end of the lower garment; see कक्षा.
A climbing plant, creeper.
Grass, dry grass; यतस्तु कक्षस्तत एव वह्निः
[R.7.55,11.75;] यथोद्धरति निर्दाता कक्षं धान्यं च रक्षति
[Ms.7.11.] A forest of dead trees, dry wood; Bṛī.
[Up.2.9.7.] The arm-pit; ˚अन्तर Pt.1 the cavity of the armpit; प्रक्षिप्योदर्चिषं कक्षे शेरते तेऽभिमारुतम्
[Śi.2.42.] The harem of a king.
The interior of a forest; आशु निर्गत्य कक्षात्
[Ṛs.1.27;] कक्षान्तरगतो वायुः
[Rām.] The side of flank (of anything); ते सरांसि सरित्कक्षान्
[Rām.4.47.2.] A woman's girdle; as in आबद्धनिबिडकक्षैः.
A surrounding wall.
A part of a boat.
The orbit of a planet.
A buffalo.
A gate; उपेत्य स यदुश्रेष्टो बाह्यकक्षाद्विनिर्गतः
[Mb.2.2.12.] The Beleric Myrobalan or Terminalia Belerica (Mar. गुग्गुळ, बेह़डा).
A marshy ground.
क्षा Painful boils in the arm-pit.
An elephant's rope; also his girth.
A woman's girdle or zone; a girdle, waist-band (in general); 'कक्षा बृहति- कायां स्यात्काञ्च्यां मध्येभबन्धने' इति विश्वः; युघे परैः सह दृढबद्ध- कक्षया
[Śi.17.24.] A surrounding wall; a wall,
The waist, middle part; एते हि विद्युद्गुणबद्धकक्षा
[Mk.5.21.] A courtyard; area,
[Rām.4.33.19] (सप्तकक्षा); त्रीणि गुल्मान्यतीयाय तिस्रः कक्षाश्च स द्विजः
[Bhāg.1.8.16.] An enclosure.
An inner apartment, a private chamber; room in general; 'कक्षा कच्छे वस्त्रायां काञ्च्यां गेहे प्रकोष्ठके' इति यादवः;
[Ku.7.7;] [Ms.7.224;] गृहकलहंसकान- नुसरन् कक्षान्तरप्रधावितः
[K.63,182;] कक्षासु रक्षितैर्दक्षैस्तार्क्ष्यः सर्पेष्विवापतत्
[Parṇāl.3.38.] A harem.
Similarity.
An upper garment; दुर्योधनो हस्तिनं पद्मवर्णं सुवर्णकक्षम्
[Mb.6.2.7.] Objection or reply in argument (in Logic &c.).
Emulation or rivalry.
A secluded part of an edifice; गत्वा कक्षान्तरं त्वन्यत्
[Ms.7.224.] A particular part of a carriage.
The jeweller's weight, Rati.
The end of the lower garment which, after the cloth is girt round the lower part of the body, is brought up behind and tucked into the waistband (Mar. कांसोटा)
Tying up the waist.
The wrist.
Border or lace; स्वर्णकक्ष- पताकाभिः
[Bhāg.9.1.37.] The basin of a balance (कक्षः also).
क्षम् A star.
Sin. -Comp.
-अग्निः wild fire, conflagration; कक्षाग्निलङ्घिततरोरिव वृष्टिपातः
[R.11.92.] -अन्तरम् inner or private apartment.
अवेक्षकः a superintendent of the harem.
a keeper of a royal garden.
a door-keeper.
a poet.
a debauchee.
a player; painter.
an actor.
a paramour.
strength of feeling or sentiment (Wilson).
-उत्था a fragrant grass, (भद्रमुस्ता Cyperus, Mar. नागरमोथा).
-धरम् the shoulder-joint.
पः a tortoise.
one of the 9 treasures of Kubera.-(क्षा) पटः a cloth passed between the legs to cover the privities.
पुटः the arm-pit.
N. N. of a work on magic.
-रुहा = नागरमुस्ता q. v.
-शायः, -युः a dog.-स्थ a. seated on the hip or the flank.