यत्काय एष भुवनत्रयसन्निवेशो यस्येन्द्रियैस्तनुभृतामुभयेन्द्रियाणि ।
ज्ञानं स्वतः श्वसनतो बलमोजईहा सत्त्वादिभिः स्थितिलयोद्भव आदिकर्ता ॥४॥
त्रैलोक्य वसे जें कांहीं । तेंचि शरीर त्याचें पाहीं ।
ज्याचेनि योगें देही । ठायींच्या ठायीं वर्तती ॥४९॥
ब्रह्मादिक जे तनुधारी । त्यांच्या ज्ञानकर्मेंद्रियांची थोरी ।
ज्याचेनि इंद्रियेंकरीं । निजव्यापारीं वर्तती ॥५०॥
जो जगाचे नयनांचा नयन । जो जगाच्या घ्राणांचें घ्राण ।
जो जगाच्या श्रवणांचें श्रवण । रसनेची जाण रसना जो कां ॥५१॥
जो जगाच्या हातांचे हात । ज्याचे पाय जगाच्या पायांत ।
जो वाचेची वाचा निश्चित । एवं उभय इंद्रियांआंत इंद्रियें ज्याचीं ॥५२॥
जीवाच्या ठायीं जें कां ज्ञान । तेंही त्याचेनि ज्ञानें जाण ।
त्यासी ज्ञानदाता नाहीं आन । स्वयें ज्ञानघन स्वभावतांचि ॥५३॥
ज्याचेनि प्राणें जाण । जगाचा चळे प्राण ।
बळ तेज क्रियाचरण । जगासी संपूर्ण ज्याचेनि ॥५४॥
रजतमसत्त्वादिगुणयुक्त । उत्पत्तिस्थितिप्रळयान्त ।
मूळीं आदिकर्ता भगवंत । जाण तो निश्चित 'पुरुषावतार' ॥५५॥
सत्त्वादि त्रिगुणावस्था । उत्पत्तिस्थितिलयकर्ता ।
तेही गुणावतारकथा । ऐक नृपनाथा सांगेन ॥५६॥