संत सेनान्हावींचे अभंग - १

श्री संत सेनान्हावी हे भारतीय संत परंपरेतील न्हावी समाजाचे होत. ते अशिक्षीत असूनही त्यांनी अतिउत्तम अशी अभंग रचना केली आहे.

Sant Senanhanee is great sant of oldest Sant parampara.


१.

विटेवरी उभा नीट कटावरी कर । वाट पाहे निरंतर भक्ताची गे माये ॥ १ ॥

श्रीमुकुट रत्‍नाचा ढाळ देती कुंडलांचा । तुरा खोंविला मोत्याचा तो गे माय ॥ २ ॥

कंठी शोभे एकावळी । तोडर गर्जे भूमंडळी । भक्तजनाची माउली तो गे माये ॥ ३ ॥

सोनसळा पीतांबर । ब्रीद वागवी मनोहर । सेना वंदि निरंतर तो गे माय ॥ ४ ॥

२.

विटेवरी उभा नीट देखिलागे माये । निवाली कांती हरपला देहभाव ॥ १ ॥

तें रूप पाहतां मन माझें वेधले । नुठेचि कांहीं केलें तेथुनि गे माये ॥ २ ॥

अवघे अवघियाचा विसर पडियेला । पाहतां चरणाला श्रीविठोबाच्या ॥ ३ ॥

सेना म्हणे चला जाऊं पंढरीसी । जिवलग विठ्ठलासी भेटावया ॥ ४ ॥

३.

जो हा दुर्लभ योगिया जनासी । उभाचि देखिला पुंडलीकापासी ॥ १ ॥

हारपलें दुजेपण फिटला संदेह । निमाली वासना गेला देहभाव ॥ २ ॥

विठेवरी उभा पंढरीचा राणा । सेना म्हणे बहु आवडतो मना ॥ ३ ॥

४.

जातां पंढरीसी सुख वाटे जीवा । आनंदें केशवा भेटतांचि ॥ १ ॥

या सुखाची उपमा नाहीं त्रिभुवनीं । पाहिली शोधोनी अवघीं तीर्थे ॥ २ ॥

ऐसा नामघोष ऐसे पताकांचे भार । ऐसे वैष्णव डिंगर दावा कोठें ॥ ३ ॥

ऐसी चंद्रभागा ऐसा पुंडलीक । ऐसा वेणुनादीं काला दावा ॥ ४ ॥

ऐसा विटेवरी उभा कटेवरी कर । ऐसें पाहतां निर्धार नाहीं कोठें ॥ ५ ॥

सेना म्हणे खूण सांगितली संतीं । यापरती विश्रांती न मिळे जीवा ॥ ६ ॥

५.

समचरण विटेवरी । पाहतां समाधान अंतरीं ॥ १ ॥

चला जाऊं पंढरीसी । भेटुं रखुमाई वरासी ॥ २ ॥

होती संतांचिया भेटी । सांगू सुखाचिया गोष्टी ॥ ३ ॥

जन्ममरणाची चिंता । सेना म्हणे नाही आतां ॥ ४ ॥

६.

विटेवरी उभा । जैसा लावण्याचा गाभा ॥ १ ॥

पायीं ठेउनियां माथा । अवघी वारली चिंता ॥ २ ॥

समाधान चित्ता । डोळा श्रीमुख पाहतां ॥ ३ ॥

बहू जन्मी केला लाग । सेना देखे पांडुरंग ॥ ४ ॥

७.

जेथें वेदा न कळे पार । पुराणासी अगोचर ॥ १ ॥

तो हा पंढरीराणा । बहु आवडतो मना ॥ २ ॥

सहा शास्त्र शिणलीं । मन मौनचि राहिली ॥ ३ ॥

सेना म्हणे मायबाप । उभा कटी ठेउनी हात ॥ ४ ॥

८.

ब्रह्मादिक पडती पायां । जे शरण पंढरीराया ॥ १ ॥

मोक्ष मुक्ती लोटांगणीं । उभ्या तिष्ठती आंगणीं ॥ २ ॥

सूर्यसुत शरणागत । येउनी चरणीं लागत ॥ ३ ॥

काया मनें वाचा । सेना शरण विठोबाचा ॥ ४ ॥

९.

मोक्ष आणि मुक्ति । हे तो तुम्हांसी आवडती ॥ १ ॥

एका नामावांचून कांही । नसे आवडी आम्हां पाही ॥ २ ॥

तुम्ही करावा जतन । तुमचा आहे ठेवा राखून ॥ ३ ॥

सेना म्हणे देई भेटी । कृपावंता जगजेठी ॥ ४ ॥

१०.

शरण जाऊं कोणासी । तुजविण ऋषीकेशी ॥ १ ॥

पाहतां नाहीं त्रिभुवनी । दुजा तुज ऐसा कोणी ॥ २ ॥

पाहिला शोधुनी । वेदशास्त्र पुराणीं ॥ ३ ॥

सेना म्हणे पंढरीराया । शरण सांभाळी सखया ॥ ४ ॥

११.

देहूडे ठाण सुकुमार गोजिरें । कल्पद्रुमातळीं उभा देखिलारे ॥ १ ॥

मनीं वेध लागला त्या गोपाळाचा । जो जिवलग गोपगोपिकेचा ॥ २ ॥

जी सावळी सगुण घनानंद मूर्ति । पाहतां वेधली माझी चित्तवृत्ती ॥ ३ ॥

जो उभाचि राहिला व्यापुनी सकळ । भेटिलागीं सेना व्हावी उतावळी ॥ ४ ॥

१२.

धन्य महाराज पुंडलीक मुनी । वैकुंठीचा सखा आणिला भूतळालागोनी ॥ १ ॥

केला उपकार जग तारिलें सकळ । निरसली भ्रांति माउली स्नेहाळ ॥ २ ॥

आली चंद्रभागा गर्जना करीत । तुझिया भेटीलागी उतावीळ धांवत ॥ ३ ॥

जोडोनिया पाणी सेना करी विनवणी । म्हणे धन्य पुंडलीका माथा ठेविला चरणीं ॥ ४ ॥

१३.

उदार तुम्ही संत । मायबाप कृपावंत ॥ १ ॥

केवढा केला उपकार । काय वाणूं मी पामर ॥ २ ॥

जडजीवा उद्धार केला । मार्ग सुपंथ दाविला ॥ ३ ॥

सेना म्हणे उतराई । होतां न दिसे कांहीं ॥ ४ ॥

१४.

तुम्ही संत दयानिधी । तारा सांभाळा दुर्बुद्धि ॥ १ ॥

तुम्हां आहे शरणागत । तरी तारावा पतित ॥ २ ॥

अधिकार नाहीं । न कळे भक्तिभाव कांहीं ॥ ३ ॥

वागवा अभिमान । सेना आहे याती हीन ॥ ४ ॥

१५.

आजि सोनियाचा दिवस । दृष्टीं देखिलें संतांस ॥ १ ॥

जीवा सुख झालें । माझें माहेर भेटलें ॥ २ ॥

अवघा निरसला शीण । देखता संतचरण ॥ ३ ॥

आजि दिवाळी दसरा । सेना म्हणे आले घरा ॥ ४ ॥

१६.

म्हणविलों विठोबाचा दास । शरण जाईन संतांस ॥ १ ॥

सदा सुकाळ प्रेमाचा । नासे दुष्ट मळ बुद्धीचा ॥ २ ॥

ऐकतां हरीचें कीर्तन । अभक्त भक्ति लागे जाण ॥ ३ ॥

उभा राहे कीर्तनांत । हर्षे डुले पंढरिनाथ ॥ ४ ॥

सेना म्हणे हेंचि सुख । नाहीं ब्रह्मयासि देख ॥ ५ ॥

१७.

मायबाप कृपावंत । तुम्ही दयाळू संत ॥ १ ॥

घातला भार तुमच्या माथा । आवडे तें करा आतां ॥ २ ॥

चिंतुनि आलों पायांपाशीं । न धरीं वेगळें मशी ॥ ३ ॥

सेना म्हणे पायीं मिठी । घातली न करा हिंपुटी ॥ ४ ॥

१८.

तेचि एक संत जाणा । आवडती नारायणा ॥ १ ॥

पांडुरंगावांचोनि कांहीं । न जाणे दुसरे पाही ॥ २ ॥

मुखीं नाम अमृतवाणी । धाले मनीं डुल्लती ॥ ३ ॥

सेना म्हणे पायीं माथां । त्यांच्या ठेवियला आतां ॥ ४ ॥

१९.

संतसंगतीनें थोर लाभ झाला । मोह निरसला मायादिक ॥ १ ॥

घातले बाहेरा काम क्रोध वैरी । बैसला अंतरीं पांडुरंगा ॥ २ ॥

दुजियाचा वारा लागूं नेदी अंगा । ऐसें पांडुरंगा कळो आलें ॥ ३ ॥

संतांनीं सरता केला सेना न्हावी । ब्रह्मादिक पाही नातुडे जो ॥ ४ ॥

२०.

उदार तुम्ही संत । मायबाप कृपावंत ॥ १ ॥

केवढा केला उपकार । काय वाणूं मी पामर ॥ २ ॥

जड जीवा उद्धार केला । मार्ग दाखविला सुपंथ ॥ ३ ॥

सेना म्हणे उतराई । होता कांहीं दिसेना ॥ ४ ॥

२१.

हित व्हावें मनासीं । दवडा दंभ मानसीं ॥ १ ॥

अलभ्यलाभ येईल हातां । शरण जावें पंढरिनाथा ॥ २ ॥

चित्त शुद्ध करा । न देई दुजियासी थारा ॥ ३ ॥

हेंचि शस्त्र निर्वाणीचें । सेना म्हणे धरा साचें ॥ ४ ॥

२२.

करिसी खटपटी । पोटासाठीं आटा आटी ॥ १ ॥

नाम घेतां विठोबाचें । काय तुझ्या वाचें वेंचे ॥ २ ॥

धनाचिया आशा । वाउगा फिरसी दाही दिशा ॥ ३ ॥

जावें हरिकीर्तना । आवडेचि तुझ्या मना ॥ ४ ॥

सेना म्हणे ऐसा नरा । जवळूनि दूर करा ॥ ५ ॥

२३.

धन कोणा कामा आलें । पहा विचारूनि भले ॥ १ ॥

ऐसें सकळ जाणती । कळोनियां आंधळे होती ॥ २ ॥

स्त्रिया पुत्र बंधु पाही । त्याचा तुझा संबंधु नाहीं ॥ ३ ॥

सखा पांडुरंगाविण । सेना म्हणे दुजा कोण ॥ ४ ॥

२४.

रामें अहिल्या उद्धरिली । रामें गणिका तारिली ॥ १ ॥

म्हणा राम श्रीराम । भवसिंधु तारक राम ॥ २ ॥

रामें जटायु तारिलें । रामें वानरा उद्धरिलें ॥ ३ ॥

ऐसा अयोध्येचा राजा । सेना म्हणे बाप माझा ॥ ४ ॥

२५.

मुखीं नाम नाहीं । त्याची संगती नको पाही ॥ १ ॥

ऐसियाचे मुखीं माउली । वार घालितां विसरली ॥ २ ॥

जया नावडे संतसंगती । अधम जाणावा निश्चिती ॥ ३ ॥

नाम घेतां लाज वाटे । रंभे निर्लज्ज भेटें ॥ ४ ॥

जातां हरिकीर्तना । नावडे ज्याच्या मना ॥ ५ ॥

सेना म्हणे त्यास । कुलासुद्धां नर्कवास ॥ ६ ॥

२६.

स्वहित सांगावें भलें । जैसें आपणासि कळे ॥ १ ॥

त्यांच्या पुण्या नाहीं पार । होय अगणित उपकार ॥ २ ॥

मोहपाशें बांधिला । होता तोहि मुक्त केला ॥ ३ ॥

जेणें वाट दाखविली । सेना म्हणे कृपा केली ॥ ४ ॥

२७.

रामकृष्ण नामें । ऐसी उच्चारावीं प्रेमें ॥ १ ॥

तेणें काळ दुरी पळे । जाती दोष ते सकळे ॥ २ ॥

ऐसा नामाचा प्रताप । मागें निवारिला ताप ॥ ३ ॥

मुखीं रामनाम उच्चारी । सेना म्हणे निरंतरी ॥ ४ ॥

२८.

मानिसी देहाचा भरंवसा । केला जाईल नकळे कैसा ॥ १ ॥

सार्थक कर हो कांहीं । जेणें हरी जोडे पायां ॥ २ ॥

धनसंपत्ति पाही । ही तो राहील ठायीं ॥ ३ ॥

शरण रिघा पंढरिराया । सेना न्हावी लागे पायां ॥ ४ ॥

N/A

N/A
Last Updated : February 10, 2008

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP