अध्याय ५५ वा - श्लोक २६ ते ३०

अंतःपुरवरं राजन्ललनाशतसंकुलम् । विवेश पल्या गगनाद्विद्युतेव बलाहकः ॥२६॥

देवकीरोहिणीप्रमुख नारी । रेवती रुक्मिणी जाम्बवत्कुमारी । वसुदेवबंधुजाया येरी । अंतःपुरीं शतसंख्या ॥१२॥
तरुणा सुंदरा परिचारिका । असमा ज्यांसि सुरनायिका । उर्वशी तिलोत्तमा मेनका । ज्यांचिया नखा न तुळती ॥१३॥
ऐसिया अंतःपुराप्रति । गगनमार्गें उतरोनि क्षिती । प्रवेशलीं दिव्यदंपती । जेंवि जीमूतीं विद्युद्भा ॥१४॥

तं दृष्ट्वा जलदश्यामं पीतकौशेयवाससम् ।
प्रलंबबाहुं ताम्राक्षं सुस्मितं रुचिराननम् ॥२७॥
स्वलंकृतमुखांभोजं नीलवक्रालकालिभिः ।
कृष्णं मत्वा स्त्रियो ह्रीता निलिल्युस्तत्रतत्र ह ॥२८॥

प्रद्युम्नाचें कमनीय ध्यान । अपर प्रत्यक्ष श्रीभगवान । ठाण ठकार गुण लावण्य । अवयव संपूर्ण समसाम्य ॥२१५॥
सजलजलदश्याम सुपीन । आजानुबाहु रुचिरानन । मंदहास्य आरक्त नयन । गंडमंडित कुंडलभा ॥१६॥
त्रिवळीमंडित शोभे उदर । दक्षिणावर्तनाभि गभीर । सरळ नासिका बिंबाधर । कर्णिकारसमसाम्य ॥१७॥
विशाळ हृदय कंबुकंठ । कंठीरवोपम जघनतट । गुल्फ वर्तुळ जानु निघोंट । पदतळ स्पष्ट बालार्क ॥१८॥
कूर्पर कळाविया मणिबंध । तळहातीं शोभती सुचिह्नें विशद । सरळ कोमळ अंगुळिवृंद । वदनीं शब्द सुधोपम ॥१९॥
मुकुट मस्तकीं रत्नजडित । मकरकुंडलें त्वाष्ट्रघटित । कौस्तुभासमान ललामयुक्त । पदक शोभत हृत्कमळीं ॥२२०॥
केयूराङ्गदें बाहुवटीं । कंबुकटकें द्वय मणगटीं । अंगुळीं मुद्रिकांचिया दाटी । माळा कंठीं मुक्तामयी ॥२१॥
परिधान पीताम्बर पाटोळा । त्यावरी रत्नांची मेखळा । चरणीं तोडर बिरुदमाळा । मूर्च्छित अबळा अवलोकें ॥२२॥
वक्र कुंतळ गल्लदेशीं । भ्रमरभासुर भ्रमराऐसी । पंक्ति भासे जननयनांसी । श्रीवक्त्रासि तद्युक्त ॥२३॥
अंतःपुरप्रवेशसमयीं । दंपती पाहूनि सर्व स्त्रियांहीं । कृष्ण मानूनि सलज्ज हृदयीं । ठायीं ठायीं लपालिया ॥२४॥

अवधार्य शनैरीषद्वैलक्षण्येनं योषितः ।
उपजग्मुः प्रमुदिताः सस्त्रीरत्नं सुविस्मिताः ॥२९॥

समेप येतां निश्चळ दृष्टी । पाहोनि मन्मथाङ्गयष्टि । किंचिद्विलक्षणता पोटीं । वयसा धाकुटी त्या स्फुरवी ॥२२५॥
मग म्हणती हा नोहे हरि । परम विस्मिता अभ्यंतरीं । चतुर्दशरत्नांचिये शिरीं । ते या सुंदरी अर्धाङ्गी ॥२६॥
परमाह्लाद मानूनि पोटीं । समस्ता पातल्या मदनानिकटीं । तंव ते वैदर्भी गोरटी । भावी पोटीं तें ऐका ॥२७॥

अथ तत्रासितापांगी वैदर्भी वल्गुभाषिणी । अस्मरस्त्वसुतं नष्टं स्नेहस्नुतपयोधरा ॥३०॥

कृष्णप्रभा भासुरापाङ्गी । पुत्रवियोगें कृशता आंगीं । आत्मजस्मरणें तत्प्रसंगीं । चेयिली सवेगीं सुतममता ॥२८॥
जीचें अमृतोपम भाषण । गतपुत्राचें करितां स्मरण । पान्हा दाटोनि स्रवती स्तन । बाष्पें नयन डळमळिती ॥२९॥
पुत्रमोह भरला पोटीं । तेणें सद्गदित जाली कंठीं । थरथरां कांपे अंगयष्टि । रोमाञ्च उठी सर्वाङ्गीं ॥२३०॥
स्वेदें पाझरे सर्व तनु । करतळीं बाष्प परिमार्जून । पाहे निवान्त करूनि मन । लावण्य पूर्ण मदनाचें ॥३१॥
सकान्त लक्षूनि स्वरूपता । सशोक विस्मयापन्न चित्ता । हृदयीं कल्पी त्या वृत्तान्ता । कौरवनाथा अवधारीं ॥३२॥