श्रीरघुनाथ चरित्र - ओव्या १ ते ५०

श्रीमंत् गोदातीर निवासिया । आनंद कंदा श्रीरघुराया ।
कृपासिंधु करुणालया । सद्गुरुराया करुणाब्धि ॥१॥
तूं सर्वाचा आदिपुरुष । तूं सर्व जीवांचा ईश ।
नटनाट्य मायावेश । धरोनिया खेळसी ॥२॥
श्रोते होइजे सावधान । ऐकिजे ब्रह्मनिष्ठाचे गुण ।  
कलिमाजी रघुनंदन । स्वामी माझा अवतरला ॥३॥
पूर्वी कृतायुगीं जाण । रेवातीर रम्यस्थान ।
पाहुनि भृगुऋषि आपण । अनुष्ठाना बैसले ॥४॥
लावुनि मुद्रा खेचरी । समाधि केली बहुकाळ वरी ।
तिन्ही युगें गेलीं परी । ठाउकें नाहीं जयातें ॥५॥
कलियुगहि जालें प्राप्त । संवत्सर लोटले बहुत ।
तंव मुनी वृत्तीवरी अकस्मात । येवोनि मुद्रा उतरली ॥६॥
शिष्यालागीं हाक मारून । पुसते झाले वर्तमान ।
हें युग चाललें कवण । मजलागीं सांगावें ॥७॥
तंव शिष्य करिती विनवणी । स्वामीराया ! ऐकिजे श्रवणीं ॥
कृतत्रेतद्वापार जाउनी । कलियुग प्राप्त जहालें ॥८॥
जाहला श्रीरामावतार । दुसरा गेला कृष्णावतार ।
सांप्रत बौद्ध अवतार । कलिमाजी अवतरला ॥९॥
रेवा तीरीं मुनीश्वर । रहात होते थोर थोर ।
गोदामहात्म्य ऐकोनि शुभकर । गंगातीरासी पैं गेले ॥१०॥
मातेच्या वचनातें ऐकून । श्रीराम दशरथी आपण ।
चतुर्दश वर्षेपर्यंत जाण । गंगातटीं राहिले ॥११॥
रावण कुंभकर्णातें वधून । सोडविले त्रिदशगण ।
मुनिवृंदातें गौरवून । अयोध्येसी पैं गेले ॥१२॥
मुनिवृंद बहुकाळ वरि । वाय करोनी सहपरिवारीं ।
कलीचिया प्रथम प्रहरीं । जाते झाले हिमनगा ॥१३॥
ऐसें भृगुऋषी लागून । शिष्य सांगती वर्तमान ।
व्यासें गोदेचें महिमान । वर्णिलें तेंहि कथियेलें ॥१४॥
सर्व तीर्थांमाजी श्रेष्ठ । गोदामाहात्म्य अतिवरिष्ठ ।
हे बादरावणवाणी स्पष्ट । वदती जाली भारतीं ॥१५॥
तंव बोलता जाला मुनिराणा । आपणही जाऊं गंगास्नाना ।
वास करूं तया स्थाना । कांहीं काळ पर्यंत ॥१६॥
परि कलिराजा अतिदुष्ट । त्याची प्रजाही तैशीच नष्ट ।
आह्मांसी पाहुनि बहुकष्ट । देतील येऊनी सर्वदा ॥१७॥
आतां एक करूं या उपाय । जेणें कवणासी ठाऊकें न होय ।  
 वेष पालटोनिया लवलाहे । दक्षिण देशीं जन्मावें ॥१८॥
जन्मउनिया मातापितर । ह्मणती आमचे हे कुमर ।
 लोक ह्मणती हे आमुचे मित्र । आह्मां सारिखे दिसती ॥१९॥
कोणी ब्रह्मचर्यत्वें असावें । कोणी गृहस्थाश्रम आचरावे ।
 संसार करोनिया बरवे । जग भुलवावें सर्वही ॥२०॥
ब्राह्मण कुळीं अतिउत्तम । तुह्मालागीं होतील जन्म ।
कृष्ण गंगेचिये मध्यम । स्थळामाजी सर्वस्वी ॥२१॥
पूर्व जन्मांतरीचें स्मरण । राहाणार नाहीं जाण ।
विषयभोगीं भुलून । जाल तुह्मी सर्वही ॥२२॥
लोक ह्मणतील तुह्मांसी पापी । तुह्मी तयावरी भराल कोपी ।
द्वेषनिंदेची खटाटोपी । बळेंचि आंगीं आणाल ॥२३॥
ऐसे परि श्रीगुरुवचन । ऐकोनि शिष्य खेदसंपन्न ।
देते झाले प्रतिवचन । मुनिलागीं तेधवा ॥२४॥
नलगे आह्मांतें गंगास्नान । नलगे गर्भवासा जाण ।
नलगे कलिमाजी अवतरण । आह्मालागीं सर्वथा ॥२५॥
नलगे स्वरूपाचें विस्मरण । नलगे जगा सारिखें आचरण ।
तुमचे चरणकमळ सोडून । जाणें नलगे सर्वथा ॥२६॥
नलगे हर्षशोकाचें वेष्टन । नको मोहाचें बंधन ।
पुत्र मित्र दारा धन । दु:खप्रद नको ते ॥२७॥
एकदा मुक्त जालियावरि । मागती कां पडावें बंधारीं ।
गर्भवास निबिड अंधारीं । कासिया लागीं सोसावी ॥२८॥
ऐसे शिष्याचे वचना । ऐकूनि बोले गुरुराणा ।
ह्मणती संपादुनिया ज्ञाना । विचार नाहीं तुम्हांसी ॥२९॥
अरे तुह्मी सर्वदा मुक्त । देही असोनी देहातीत ।
अखंडैकरसभरित । तुह्मी असां सर्वही ॥३०॥
कुलाळें मृद्घट केलें । मयामाजी नभ संचलें ।
परि तें नाहीं गुंतलें । कदाकाळीं सर्वथा ॥३१॥
आणि कुलाळें घट अपरिमित । घडियले जरी अनेकजात ।
तयामाजी आकाश भीत । नाहीं कदा पुत्र हो ॥३२॥
गंगेचा प्रवाह चालिला । तया वरुते बुद्बुद उठला ।
गंगा आधारभूत त्याजला । होवोनिया जातसें ॥३३॥
दुसरीयानें जरी बुद्बुद निघे । तयासी ते काय ह्मणे नेघे ।
जेव्हां तेव्हां तयासंगें । आधाररूपें जातसें ॥३४॥
परि तियेसी होणें जाणें । कदापि नाहीं वेगळेपण ।
तैसे तुह्मांसी जन्ममरणं । नाहीं नाहीं निजरूपें ॥३५॥
ऐसें ऐकोनि स्वामीवचन । शिष्य डोलविती मान ।
ह्मणती गुरु - आज्ञा प्रमाण । आह्मालागीं सर्वदा ॥३६॥
परी स्वामीप्रति एक विनवणी । आह्मी जन्मूं जये स्थानीं ।
तेथें मोहपाश येवोनि । आह्मालागी कर्षतील ॥३७॥
तेथें पश्चात्ताप होऊण । व्हावें स्वामीचरणदर्शन ।
निजस्वरूपाची आठवण । देवोनि मुक्त करावें ॥३८॥
तंव स्वामी देती आशीर्वचन । तुमच्या सद्वुद्धी होऊन ।
गंगातटीं ममस्थान । शोधित तुह्मी याल पैं ॥३९॥
मग मी निजतत्वातें बोधून । करीन तुमचा शोक हरण ।
मग सुखस्वानंदें करून । विदेहपणें वसाल तुह्मी ॥४०॥
कराल जगाचे उद्धार । कीर्ती विख्यात होईल फार ।
कोणी वसवोनी गंगातीर । योगसमाधी कराल पैं ॥४१॥
कोणी वेदांत व्याख्यान । सांगोनि जग कराल पावन ।
कोणी कवित्व रचून । नूतन ग्रंथ कराल पैं ॥४२॥
कोणी वैराग्य कडकडाट । कोणी ज्ञानचर्चा घडघडाट ।
कोणी धर्मदानादि विख्यात । कीर्ती प्रगट कराल पैं ॥४३॥
नवविध भक्तिलक्षण । कोणी जप तप साधन ।
गुप्त आणि प्रगटपण । करोनिया रहाल पैं ॥४४॥
ऐसें ऐकोनि आशीर्वचन । शिष्य जयजयकारें गर्जून ॥
करिते झाले साष्टांग नमन । तया भृगूऋषीसी ॥४५॥
सर्व शिष्यांनीं मिळून । रेवातीरीं उत्तम स्थान ।
पाहूनिया रम्य उपवन । मठिका करिते जाहले ॥४६॥
मध्यभागीं भृगुमुनी । प्रगट राहिले तये स्थानीं ।
त्या स्थानातें त्या दिवसापासोनी । भृगुक्षेत्र ऐसें बोलती ॥४७॥
असो तया स्थानीं राहून । करिते झाले यजनयाजन ।
बहुताप्रकारीं अनुष्ठान । करिते जाले सर्वदा ॥४८॥
पंच पंच उष:काळीं । उठोनि ऋषींची मंडळी ।
गुरुवेष्ठित मध्यमेळीं । स्नानाप्रती पै जावें ॥४९॥
नर्मदा मिलाली सिंधूजीवनीं । उभय संगम मध्यस्थानीं ।
स्नानसंध्या तये स्थानीं । प्रतिदिनीं जावोनि करावी ॥५०॥