निरालम्बनवादः - श्लोक ७६ ते १००

तदन्यस्य प्रतिज्ञा चेत्तदन्यप्रत्ययो मृषा ।
तन्मिथ्यात्वप्रसङ्गे च सर्वं पूर्वं न सिध्यति ॥७६॥
स्तम्भादिसाधनज्ञानभेदो न हि यथा भवेत् ।
यावद्यावत्प्रतिज्ञेयं तदन्यस्य प्रतीयते ( ३ ) ॥७७॥
तावत्तावत्परेषां स्यान्मिथ्यात्वदन्यबाधनम् ।
विरुद्धाsव्यभिचारित्वं बाधो वाsप्यनुमानतः ॥७८॥
इत्थं सर्वेषु पक्षेषु वक्तव्यं प्रतिसाधनम् ।
बाह्याsर्थालम्बना बुद्धिरिति सम्यक् च धीरियम् ॥७९॥
बाधकाsपेतबुद्धित्वाद्यथा स्वप्नादिबाधधीः ।
साsपि मिथ्येति चेद्ब्रूयात् ‘ स्वप्नादीनामबाधनात् ॥८०॥
न स्यात् ( १ ) माधर्म्यदृष्टान्तो भवतः साधनेsधुना ’ ।
विज्ञानाsस्तित्वभिन्नत्वक्षणिकत्वादिधीस्तथा ॥८१॥
सम्यक् चेदभ्युपेयेत तदाsनैकान्तिको भवेत् ।
तन्मिथ्याsभ्युपपत्तौ च पक्षबाधः प्रसज्यते ॥८२॥
तथा च बद्धमुक्तादिव्यवस्था न प्रकल्पते ।
ततश्च मोक्षयत्रस्य वैफल्यं वः प्रसज्यते ॥८३॥
‘ विकल्पोत्पद्यमाना च ज्ञानास्तित्वादिधीर्यदि ।
मृषेष्ठा, न च दृष्टाsत्र प्रमाणान्तरती गतिः ॥८४॥
प्रमाणाsभावतस्तेन ज्ञानाsस्तित्वादि दुर्लभम् ’ ।
‘ सर्वं चाप्यस्मदादीनां मिथ्या ज्ञानं विकल्पनात् ॥८५॥
सान्निध्यविप्रकृष्टत्वे सत्त्वासत्त्वे ( २ ) च दुर्लभे ।
मिथ्याज्ञानाsविशेषे sपि सांख्यादिपरिवर्जनात् ॥८६॥
बौद्धदर्शन एकस्मिन् पक्षपातो न युज्यते ’ ।
मृषात्वं यदि बुद्धेः स्याद्वाधः किं नोपलभ्यते ॥८७॥
बाधाद्विनाsपि तच्चेत्स्याद्वयवस्था न प्रकल्पते ।
प्रतियोगिनि दृष्टे च जाग्रज्ज्ञाने मृषा भवेत् ॥८८॥
स्वप्नादिबुद्धिरस्माकं तव भेदोsपि किङ्कृतः ।
न चान्यत् प्रतियोग्यस्ति जाग्रज्ज्ञानस्य शोभनम् ॥८९॥
यद्दर्शनेन मिथ्यात्वं स्तम्भादिप्रत्ययो व्रजेत् ।
स्वप्नादिप्रतियोगित्वं सर्वलोकप्रसिद्धितः ॥९०॥
तदीयधर्मवैधर्म्याद्बाधकप्रत्ययो यथा ।
योगिनां जायते बुद्धिर्बाधिका प्रतियोगिनी ॥९१॥
जाग्रत्स्तम्भादिबुद्धीनां ततः स्वप्नादितुल्यता ।
प्राप्तानां तामवस्थां च सर्वप्राणभृतामपि ॥९२॥
बाधोsयं भविता तेन सिद्धा सप्रतियोगिता ।
इह जन्मनि केषाञ्चिन्न तावदुपलभ्यते ॥९३॥
योग्यवस्थागतानां तु न विदूमः किं भविष्यति ।
योगिनां चाsस्मदीयानां ( १ ) त्वदुक्तप्रतियोगिनी ॥९४॥
त्वदुक्तिविपरीता वा बाधबुद्धिर्भविष्यति ।
ईदृक्त्वे योगिबुद्धीनां दृष्टान्तो न तवाsस्ति च ( २ ) ॥९५॥
दृष्टान्तस्त्वस्मदादीनां यो गृहीतः स विद्यते ।
अथ स्तम्भादिबुद्धीनां वदेत् सप्रतियोगिताम् ॥९६॥
बाध्यत्वं चाsपि ( ३ ) बुद्धित्वान्मृगतृष्णादिबुद्धिवत् ।
इष्टं सप्रतियोगित्वं मृगतृष्णादिबुद्धिभिः ॥९७॥
तदात्मना च ( ४ ) बाध्यत्वं ग्राह्याsन्तरतयाsपि च ।
बाधकैश्चाप्यनेकान्तस्तदन्यत्वे च पूर्ववत् ॥९८॥
‘ मिथ्याधीप्रतियोगित्वं स्वप्नादाविव ते भवेत् ।
रागादिक्षययोगित्वनिमित्ताsधिगतिस्तथा ॥९९॥
यावान्विशेष इष्टश्चेत् सर्वाs( १ )भावाद्विरुद्धता ’ ।
महाजनस्य वा बाधादिदानीं बाधबुद्धिव ॥१००॥