पञ्चर्त्वगाङ्कविशिखाः पृथगीशकर्णायोगाहताः प्रकृतिभान्वरिसिद्धरामैः ।
भक्ताः फलोनसहिताः श्रवणेऽधिकोने ते त्र्युद्धृताः स्युरसृजो वपुरङ्गुलानि ॥१॥
पञ्चर्त्वगाङ्कविशिखाः , (अङ्कः ) पृथक् , ईशकर्णायोगाहताः , (तताः ) प्रकृतिभान्वरिसिद्धरामैः , भक्ताः , श्रवणे , अधिकोने , फलोनसहिताः , ते , त्र्युद्धृताः , असृजः , वपुरंगुलानि , स्युः ॥१॥
ग्रहोंकेनाम |
मं . |
बु . |
गु . |
शु . |
श . |
बिम्बांक |
५ |
६ |
७ |
९ |
५ |
भाज्यांक |
२१ |
१२ |
१६ |
२४ |
३ |
अधिकजवखगेऽधिकेऽल्पभुक्तेरथ कुटिलेऽल्पतरेऽनुलोमतो वा ।
अनृजुगखगयोस्तु शीघ्रगेऽल्पे युतिरनयोः प्रगताऽन्यथा तु गम्या ॥२॥
अनयोः , अधिकजवखगे , अल्पभुक्तेः , अधिके , अथवा , कुटिले , अनुलोमतः , अल्पतरे , अनृजुगखगयोः , तु , शीघ्रके , अल्पे , (सति ), युतिः , प्रगता , अन्यथ , गम्या , (वाच्या ) ॥२॥
ऋजुगतिखगयोस्तु वक्रयोर्वा विवरकला गतिजान्तरेण भक्ताः ॥
गतिजयुतित्दृता यदैकवक्री युतिरगता प्रगताऽऽप्तवासरैः स्यात् ॥३॥
ऋजुगतिखगयोः , वा वक्रयोः , विवरकलाः , गतिजान्तरेण , भक्ताः , यदा , एकवक्री , (तदा ), गतिजयुतिहृता , आप्तवासरैः , अगता , अगता , युतिः , स्यात् ॥३॥
चाल्यौ खेटौ समौ स्तो ग्रहयुतिदिवसैश्र्चन्द्रबाणः
स्वनत्या संस्कार्य्योऽत्र ग्रहौ स्वेषु दिशि समदिशोस्त्वल्पबाणः परस्याम् ॥
एकान्याशौ यदेषू विरहितसहितौ खेटमध्येऽन्तरं स्याद्भेदो मानैक्यखण्डादिह लघुनि तदाऽल्पं हि किं लम्बनाद्यम् ॥४॥
ग्रहयुतिदिवसैः , खेटौ , चाल्यौ , (तौ ), समौ , स्तः (तयोः , शरः , साध्यः ,) चन्द्रबाणः , (चेत् तदा ) स्वनत्या , संस्कार्य्यः , अत्र , ग्रहौ , स्वेषु , दिशि , (भवतः ), समदिशोः , तु अल्पवाणः , परस्याम् (स्यात् ) यदा इषू , एकान्याशौ , (तदा ) विरहितसहितौ , (कार्य्यौ ), तदा खेटमध्ये , (अंगुलाद्यम् ), अन्तरम् , स्यात् , इह , मानैक्यखण्डात् लघुनि , भेदः , (स्यात् ), तदा , हि , अल्पम् , लम्बनाद्यम् , (अत्र ) किम् (कर्त्तव्यम् ) ॥४॥
इति श्रीगणकवर्य्यगणेशदैवज्ञकृतौ ग्रहलाघवाख्यकरणग्रन्थे पश्र्चिमोत्तरदेशीयमुरादबादवास्तव्यकाशीस्थराजकीयसंस्कृतविद्यालयप्रधानाध्यापक -पणिडतस्वमिराममिश्रशास्त्रिसान्निघ्याधिगतविद्येन भारद्वाजगोत्रोत्पन्नगौडवंशावतंसश्रीयुतभोलानाथात्मजेन पण्डितरामस्वरूपशर्म्मणा कृतया सान्वयभाषाटीकया सहितो ग्रहयुत्यधिकारः समाप्तिमितः ॥१३॥