पात्रम्

{ pātram }

The Practical Sanskrit-English Dictionary

पात्रम् [pātram]   [पाति रक्षत्याधेयं, पिबत्यनेन वा पा-ष्ट्रन् [Tv.] ]
   A drinking-vessel, cup, jar.
   A vessel or pot in general; पात्रे निधायार्घ्यम् [R.5.2,12;] any sacrificial vessel or utensil.
   A receptacle of any kind, recipient; दैन्यस्य पात्रतामेति [Pt.2.11.]
   A reservoir.
   A fit or worthy person, a person fit or worthy to receive gifts; वित्तस्य पात्रे व्ययः [Bh.2.82;] अदेशकाले यद् दानमपात्रेभ्यश्च दीयते [Bg.17.22;] [Y.1.21;] [R.11.86.]
   An actor, adramatis persona; तत् प्रतिपात्रमाधीयतां यत्नः [Ś.1;] उच्यतां पात्रवर्गः [V.1.] dramatis personae.
   A king's minister.
   The channel or bed of a river. सुरस्रवन्त्या इव पात्रमागतम् [N.16.11;15.86.]
   Fitness, propriety.
   An order, command.
   A leaf.
   त्रः A kind of measure (आढक).
   A preservative from sin.
   त्री A vessel, plate, dish; भुञ्जन्ते रुक्मपात्रीभिर्यत्राहं परिचारिका [Mb.3.3.] 13;233.49.
   A small furnace.
  N. N. of Durgā.-Comp.
-आसादनम्   the placing of sacrificial utensils.-उपकरणम् ornaments of a secondary kind (as bells, chowries &c.).
   पालः a large paddle used as a rudder.
   the rod of a balance (तुलाघट).
-भृत्  m. m. a servant;
-मेलनम्   (In dram.) the bringing together of the characters of the play.
-शेषः   scraps of food.
   संस्कारः the cleaning or purification of a vessel.
   the current of a river.
-संचारः   the handing round of vessels at a meal; [Mb.]

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

 noun  कस्यापि साहित्यिकस्य कृतेः चरित्रम्।   Ex. अमिताभबच्चनमहोदयः कमपि पात्रं सजीवम् इव दर्शयति।

ONTOLOGY:

ज्ञान (Cognition) ➜ अमूर्त (Abstract) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

guj કિરદાર

hin किरदार

mal സാഹിത്യ ചരിത്ര്യം

urd کردار

 noun  लघुपात्रम्।   Ex. माता पात्रे पिष्टं मर्दयति।

ONTOLOGY:

मानवकृति (Artifact) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

कपालः कपालकः कर्परः कुण्डः कुण्डी पात्रकम् पात्रिका

Wordnet:

ben ছোটো গামলা

guj થાળી

hin कठौती

kan ಚಿಕ್ಕ ಮರದ ತಟ್ಟೆ

mal ചെറിയ കുഴിപാത്രം

ori ପିମ୍ପି

pan ਪਰਾਤ

tam கிண்ணம்

tel చిన్నకొయ్యపాత్ర

urd کٹھوتی , کٹھوت

 noun  लघुभाण्डं यस्य तलं सङकीर्णितम् अस्ति।   Ex. सः पात्रे चणकान् अङ्कुरयति।

ONTOLOGY:

मानवकृति (Artifact) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

भाजनम् कंसः कंसम् शरावः पुटकः

Wordnet:

bd खुरै

ben বাটি

guj વાટકો

hin कटोरा

kan ಬೋಗಣಿ

kas ٹوٗر

kok वाडगो

mal കിണ്ണം

mar वाडगे

nep बटुको

ori ତାଟିଆ

pan ਕਟੋਰਾ

tam கிண்ணம்

tel గిన్నె

urd کٹورا , پیالہ

 noun  मानवनिर्मितं तद् वस्तु यद् पाकाद्यर्थे तथा च अन्यवस्तूनां स्थापनार्थे उपयुज्यते।   Ex. सः श्वानाय मृत्तिकया विनिर्मिते पात्रे दुग्धं पाययति।

HYPONYMY:

मल मूत्र पात्रम् कोशपेटकः सिक्थवर्तिकास्थानम् सेचनी आज्यपात्रम् तैलपात्रम् अर्घ्यपात्रम् अमृतकुण्डम् वर्णपात्रम् जलग्रहक्षेत्रम् कपालः मञ्जूषा जुहूः मन्थनी चमसः फेनकपेटिका ध्वनिमुद्रिका परिमाणम् सम्पुटः पुष्पभाजनम् पिटकः कोषः पत्रपेटिका पञ्चपात्रम् धूपपात्रम् दानपात्रम् अरघटी अवकरकण्डोलः कूपी गोणी आवेष्टनम् सेक्त्रम् दीपः द्रव्यघटः द्रोणम् लेखनीपात्रम् आज्यदीपः पूगपात्रम् सुषिपात्रम् द्रोणः प्रसेवकः भण्डम् कमण्डलुः अञ्जलिः स्यूतकः लम्बकम् तामीपात्रम् जलधरी

ONTOLOGY:

मानवकृति (Artifact) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

अमत्रम् भाजनम् भाण्चम् कोशः कोषः पात्री कोशी कोषी कोशिका कोषिका

Wordnet:

asm পাত্র

ben পাত্র

guj વાસણ

hin पात्र

kas بانہٕ , ٹوک

kok आयदन

mal പാത്രം

nep भाँडो

ori ପାତ୍ର

pan ਭਾਂਡੇ

tam பாத்திரம்

tel పాత్ర

urd برتن

   See : पात्रः, पात्रः, भण्डम्, भाजनम्