Dictionaries | References

चि

   { ci }
Script: Devanagari

चि     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
ci ind An emphatic or enhancing expletive constantly occurring in poetry. See fully under च ind. Where चि occurs followed by या, as चिया, there it is merely the genitive particle now blended and written च्या.

चि     

एक प्रत्यय . च पहा . प्रेक्षक त्या युध्दाहुनि बहु वर्णिति आपुलेंचि तै पुण्य । - मोकर्ण १० . १० . स्मर - हर - पुरसाचि रुक्मरथ नाचे । - मोकर्ण ४ . ४ .

चि     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
चि   1.cl. 5. चिनो॑ति, °नुते (1. pl.चिनुमस् and °न्मस्, [Pāṇ. 6-4, 107] ; perf.चिकाय and चिचाय, vii, 3, 58; 2. चिचेथ, 2, 61; [Kāś.] ; 3. pl.चिक्यु॑र्, [AV. x, 2, 4] ; p.चिकिवस्, [Kāṭh. xxii, 6] ; Ā.चिक्ये and चिच्ये, [Vop. xii, 2] ; p.चिक्यान॑, [TS. v] ; 2nd fut.p.चेष्यत्, [Lāṭy.] ; 1st fut.चेता, [Pāṇ. 7-2, 61] ; [Kāś.] ; aor.अचैषीत्, [Kāś.] on iii, 1, 42 and vii, 2, 1; Ved.चिकयाम् अकर्, iii, 1, 42; [Kāś.] ; 1. sg.अचैषम्, 2. sg.अचैस्, [Kāṭh. xxii, 6] ; 3. pl.अचैषुर्, [Bhaṭṭ.] ; Ā.अचेष्ट, [Pāṇ. 1-2, 11] ; [Kāś.] ; Prec.चेषीष्ट, ib., or चीयात्, vii, 4, 25; [Kāś.] ; ind.p.चित्वा॑, [AV.] &c.; Pass.चीयते, [MuṇḍUp.] &c.; fut.चायिष्यते & चेष्य्°Cond.अचायिष्यत & अचेष्य्°, [Pāṇ. 6-4, 62] ; [Kāś.] )
to arrange in order, heap up, pile up, construct (a sacrificial altar; P., if the priests construct the altar for another; Ā., if the sacrificer builds it for himself), [AV.] ; [VS.] ; [TS. v] ; [Kāṭh.] ; [ŚBr.] ;
to collect, gather together, accumulate, acquire for one's self, [MuṇḍUp.] ; [MBh. i, v] ;
to search through (for collecting; cf.2.), [MBh. v, 1255] ; [Kām.] ([Pañcat.] );
to cover, inlay, set with, [MBh.] ;
Pass.चीयते, to become covered with, [Suśr. v, 8, 31] ;
to increase, thrive, [Mudr. i, 3] ; [Kpr. x, 52 a/b] ([Sāh.] ) :
Caus.चययति and चपय्°, to heap up, gather, [Dhātup. xxxii, 85] ;
चाययति and चापय्°, [Pāṇ. 6-1, 54] :
Desid.चिकीषते (also °ति, vii, 3, 58; [Kāś.] ) to wish to pile up, [ŚBr. ix] ; KātyŚr. xvi;
चिचीषति ([Pāṇ. 7-3, 58] ; [Kāś.; vi, 4, 16,] [ed. विवीष्°] [Kāś.] )
to wish to accumulate or collect, [Kir. ii, 19; iii, 11] :
Desid. Caus. (p.चिचीषयत्) to cause any one to wish to arrange in order, [Bhaṭṭ. iii, 33] :
Intens.चेचीयते, [Kāś.] on [Pāṇ. 7-3, 58; 4, 25 and 82.]
चि   2.Ved.cl. 3. (चिकेति, fr.कि, [Dhātup. xv, 19] ; Impv.चिकेतु, [TS.] ; Subj.Ā.चि॑केत; impf.अचिकेत्, [RV. x, 51, 3] ; aor. 2. pl.Ā.अ॑चिध्वम्, [RV.] ; 3. sg.अचैत्; चिकयाम् अकः [fr.4.चित्, [Gmn.] ], vi, 44, 7)
to observe, perceive (with acc. or gen.), [RV.] ; [Kāṭh. viii, 10] ;
to fix the gaze upon, be intent upon, [RV. v, 55, 7] ; [TS. iii] ;
to seek for, [RV. vi, 44, 7] : Class. cl. 5. चिनोति (p.°न्वत्, Ā.°न्वान)
to seek for, investigate, search through, make inquiries (cf.1.), [MBh. iii, 2659] ; [Bhartṛ.] ; [Kathās. xxvi, 136] :
Intens.चेकिते See √ 4.चित्;
चि   [cf.Lat.scio.]
चि   3.cl. 1. च॑यते (p.च॑यमान) to detest, hate ([Nir. iv, 25] ), [RV. i, 167, 8 and 190, 5; vii, 52, 2] ;
to revenge, punish, take vengeance on (acc.), ii, 27, 4; ix, 47, 2; [AitBr. ii, 7] ;
([cf.अ॑पचिति, काति; τίνομαιτινά, τίω, τίσις, ποινή.])

चि     

चि [ci]   I. 5 U. (चिनोति, चिनुते, चिका-चा-य, चिच्ये-क्ये, अचैषीत्- अचेष्ट, चेतुम्,
-चित;   caus. चाययति, चापयति, also चययति, चप- यति desid. चिचीषति, -चिकीषति)
To collect, gather, accumulate (said to govern two accusatives being a द्विकर्मक root, but this use is very rare in classical literature), वृक्षं पुष्पाणि चिन्वती.
To gather for oneself, acquire, gain; चिचीषतां चन्मवतामलध्वीं भूतिम् [Ki.3.11;] 2.19; [Mv.3.4.]
To search, look out for; [Bh.3.46.]
To pile or heap up, place in a line; पर्वतानिव ते भूमा- वचैषुर्वानरोत्तमान् [Bk.15.76.]
To set, inlay, cover or fill with, see चित. pass. To bear fruit, grow, increase, thrive, prosper; सिच्यते चीयते चैव लता पुष्पफलप्रदा [Pt.1.222] bears fruit; चीयते बालिशस्यापि सत्क्षेत्रपतिता कृषिः [Mu.1.3;] गजहंस तव सैव शुभ्रता जीयते न च न चापचीयते [K. P.1.] -II. 3 P. (चिकेति) Ved.
To observe, see, perceive.
To look steadfastly upon.
To be intent upon.
To seek for, search, investigate, make inquiries, search through. -III. 1 Ā. (चयते)
To detest, hate.
To revenge, take vengeance on. -IV. 1 U. (चायति-ते)
To fear, dread, be afraid of (with acc.)
To respect, honour.
To observe; cf. चाय्.

चि     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
चि (चिञ) चिञ्   r. 1st, 5th and 10th cls. (चयति-ते चिनोति चययति or चपयति) To collect, to gather together, to heap, to assemble, to accumulate, &c.
चि (चिञ) चिञ्   With अप, To lose, to squander.
चि (चिञ) चिञ्   With उप or सम्, To collect or acquire.
चि (चिञ) चिञ्   With निर्, To determine.
चि (चिञ) चिञ्   With वि and निर्, To deter- mine exactly (ईरण) ईरणिच्
चि (चिञ) चिञ्   r. 1st cl. (चयति) to injure, (peculiar to the Vedas.) भ्वा उभ-अनिट् . चुरा-उभ . स्वा-उभ-द्विक-अनिट् .

चि     

verb  विकीर्णस्य वस्तुनः एकत्र स्थापनानुकूलः व्यापारः।   Ex. कृषकः विकीर्णान् धान्यकणान् चिनोति।
HYPERNYMY:
स्थापय
ONTOLOGY:
()कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action)क्रिया (Verb)
SYNONYM:
विचि संचि सञ्चि उच्चि समुच्चि उपचि अपचि अवचि समानी संग्रह् सङ्ग्रह् समाहृ समादा संभृ सम्भृ समाक्षिप् संनिधा समुपादा पिण्डीकृ राशीकृ एकत्रीकृ परिग्रह् उपसंहृ प्रचि समाकृ समावह् अभिसमस् समूह् समीज् निचि
Wordnet:
asmগোটোৱা
bdजमा खालाम
benএকত্রিত করা
gujભેગું કરવું
hinएकत्रित करना
kanಒಟ್ಟೈಸು
kasسوٚمبِراوُن جَمع کَرُن
kokएकठांय करप
malഒരുമിച്ച് കൂട്ടുക
marगोळा करणे
mniꯇꯥꯁꯤꯟꯕ
nepभेला पार्नु
oriଗଦାଇବା
telప్రోగుచేయు
urdجمع کرنا , اکٹھاکرنا , بٹورنا , سمیٹنا
verb  समूहाद् वस्तूनां पृथक्करणात्मकः व्यापारः।   Ex. सः करण्डात् पक्वानि आम्रफलानि चिनोति।
HYPERNYMY:
वियुज्
ONTOLOGY:
कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action)क्रिया (Verb)
Wordnet:
asmবাছা
bdजुदा खालाम
hinछाँटना
kanಆರಿಸು
kasژارُن , اَلَگ کَرُن
kokवेंचप
malതെരഞ്ഞെടുക്കുക
marनिवडणे
mniꯈꯟꯗꯣꯛꯄ
nepआलमारी
oriବାଛିବା
panਛਾਂਟਨਾ
tamதேர்ந்தெடு
telఏరు
urdچھانٹنا , چننا , انتخاب کرنا , کتربیونت کرنا , قطع برید کرنا , بیننا
See : सङ्ग्रह्

Related Words

चि   سوٚمبِراوُن جَمع کَرُن   एकठांय करप   एकत्रित करना   একত্রিত করা   ભેગું કરવું   भेला पार्नु   जमा खालाम   ଗଦାଇବା   ప్రోగుచేయు   ಒಟ್ಟೈಸು   accumulate   collect   choose   গোটোৱা   गोळा करणे   ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ   pick out   ഒരുമിച്ച് കൂട്ടുക   hoard   compile   roll up   select   ஒன்றுசேர்   amass   pile up   किनला   केंडला   माथं   take   आंखणकडवां   आजोश   किण्हाला   कितिसां   कितीशी   कितीसी   कोवाळो   कोव्हाळो   कोहाळो   किरचण   किर्चण   किर्पण   टांगर   सञ्चि   कारगत   आसं   खत्रो   केडला   केण्या   घेवणी   बलगाट   बाएस   बाकरा   बाकरां   नाकां   ठिंबो   ठोसलो   अंवस   आर्तो   अधिचि   आगोळा   अवदांडो   एठाठी   औचितां   किसकूट ; किस्कूट   किसकूटतिसकूट   गोटं   बळाणां   जेडलां   परिसंचित   immund   waveless   अभिसमस्   किणाला   उच्चिचीषा   एकाहारठीं एकाहारसून   एडला   खय्यो   कुरमां   कुरमें   कुर्मा   कुर्में   गोटेस   प्रविचि   बळाणी   भिडां   चिनणें   नैच   वीचयन   सम्प्रचि   प्रचिति   सञ्चिन्तन   समीज्   संचाकु   संविभागरुचि   unclean   चिचीषत्   उच्चि   निकेचाय   madly   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP