|
पु. ( कों . गो . ) जंत .
पु. १ दांत ; तोंडांतील चावावयाचा अवयव . २ हस्तिदंत ; सुळा . ३ पर्वताचें शिखर , सुळका , पुढें गेलेली बाजू . [ सं जो . फ्रें दंत ; पोर्तु . दनेस ; ग्री . ओडोन्स ; लँ डेन्स ; लुथु . दन्तिस् ; गॉ . ड्युन्युस् ; प्राज . झन्त . कँब्रोब्रिटन . दन्त् ] सामाशब्द
पु. ( कों . गो . ) जंत .
०कथागोष्ट स्त्री. लोककथा ; काल्पनिक , तोंडातोडी चालत आलेली किंवा शास्त्रप्रमाणविरहित गोष्ट .
०कांति स्त्री. दांतांची प्रभा , तेज .
०काष्ठ न. दांत घासण्याची लिंब इ० झाडाची लहान फांदी , काडी .
०चूर्ण न. दांत घासण्याची पूड , राखुंडी ; दांतवण .
०धावन प्रक्षालन न राखुंडी इ० नीं दांत घासणें .
०पंक्ति स्त्री दांतांची कवळी , रांग
०पटी पाटी स्त्री ( काव्य ) दांतांची कवळी ; बत्तिशी . दंतपाटी उखळली। - दा ३ . ५ . ३९ .
०परीक्षक पु. दांतांचा वैद्य ; दंतवैद्य .
०परीक्षा स्त्री. दांतांच्या रोगांची परीक्षा .
०भग्न वि. दांत मोडलेला , पडलेला असा ( मनुष्य ). म्ह० दंतभग्नो भवेत् दादा ( पूज्य ) ।
०भग्नोच्चार पु. दांत पडल्यामुळे होणार अस्पष्ट शब्दोच्चार .
०मंजन न. दांत घासण्याची पूड .
०रोग पु. दांतांचा रोग
०विष न. दांतासंबंधीचें विष
०वैद्य पु. दंतपरीक्षक ; कृत्रिम दांत बसविणारा वैद्य .
०व्रण पु. १ हिरडीस होणारा फोड . २ ( शृंगारिक ) दांतानें केलेली खूण . दंतव्रण करि गाला / - सौभद्र अंक ३ .
०शुद्धि स्त्री. दांत घासणें ; दांतांचा स्वच्छपणा
०स्थान न ( व्याकरण ) लृ तवर्ग , ल , स इ० वर्णोचे उच्चार मुखाच्या ज्या स्थानापासून ( दांतांपासून ) निघतात तें स्थान .
०हर्ष पु. १ दातांचा नाजुकपणा ( आंबट पदार्थ खाण्यामुळें येणारा ); दाम्त आंबणें २ ( चावण्यासाठी ) दांत शिवशिवणें .
०क्षत वि. दातांनीं चावलेलें .- न . १ चावा . २ ( शृंगारिक ) स्त्रीपुरुषांनी परस्परांस दातांनी केलेले ( चुंबनादिप्रसंगीं ) व्रत ; नखदक्ष हें फक्त पुरुषांनींच करावयाचें असतें दंतातर न . १ दोन दांतांतील अंतर . २ दंतावली स्त्री . दांतांची ओळ , बत्तीशी दंतावळ पु . हत्ती .- शर . दंताळ , दंताळा वि . ओठांच्या बाहेर किंवा पुढें दांत असलेला , आलेला दंताळ , दंताळे - न . १ ( कों . कृषि ) बीं पेरल्यानंतर त्यावर माती लोटण्यासाठी लांब दांते असलेले आऊत . २ कुळव [ दंत + आलय ] दंती पु . १ हत्ती दंतीं म्यां देवदंती धरुनि भुरडिला शैल कैलास गाढा। - आसी ३२ . २ - स्त्री . जयपाळ . ३ केंस विंचरण्याची फणी . ४ एक झुडूप . ५ चाक . - वि दांत अथवा दांते असलेली ( फणी , चाक ). दंतुर वि . १ दांत पुढें असलेला . २ दांते किंवा खंड असलेला ( किनारा वगैरे ). दंताळ (- वि ) पहा . दंतुरचक्र न . दांते असलेलें चाक . दंतोच्चार पु . ( दंत्य वर्णाचा ) दांतांपासून होणारा उच्चार . - वि . दांतांतून उच्चारण्याजोगा ( उच्चार इ० ).
|