पट्ट

{ paṭṭḥ }

हिन्दी (hindi) WN

See : पट्टी, जूट, पीढ़ा, शहर, राजगद्दी, ढाल, चुनरी, चौराहा, पगड़ी, उल्टा, पटरी, पट्टा, रेशम, बोर्ड, टसर, पट

A dictionary, Marathi and English

paṭṭa m S Woven silk: also fine or colored cloth.

Aryabhushan School Dictionary

 m  Woven silk.

A Sanskrit English Dictionary

पट्ट  m.  m. ( fr. पत्त्र?) a slab, tablet (for painting or writing upon), [MBh.]
ताम्र   ( esp.) a copper plate for inscribing royal grants or orders ( cf.-)
ललाट   the flat or level surface of anything ( cf.-, शिला-), [MBh.]; [Kāv.] &c.
a bandage, ligature, strip, fillet (of cloth, leather &c.), [MBh.]; [Suśr.]
प्रसाद-पट्टस्  f. a frontlet, turban (5 kinds, viz. those of kings, queens, princes, generals, and the , or turban of honour ; cf. [VarBṛS. xlix]), tiara, diadem, [MBh.]; [Kāv.]; [Rājat.] ( ifc. f( आ).)

ROOTS:

प्रसाद पट्टस्

पट   cloth (= )
कौशेय   coloured or fine cloth, woven silk (= ), [Kāv.]; [Pañc.] ( cf. चीन-प्°, पट्टा-ंशुक &c.)
an upper or outer garment, [Bhaṭṭ.]
चतुष्-पथ   a place where 4 roads meet (= ), [L.]

ROOTS:

चतुष् पथ

Corchorus Olitorius, [W.]
विदूषक   = , [Gal.]
N. of sev. men, [Rājat.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

पट्टः [paṭṭḥ] ट्टम् [ṭṭam]   ट्टम् 1 A slab, tablet (for writing upon), plate in general; शिलापट्टमधिशयाना [Ś.3;] so भालपट्ट &c.
A royal grant or edict; पटे वा ताम्रपट्टे वा स्वमुद्रोपरिचिह्नितम् । अभिलेख्यात्मनो वंश्यानात्मानं च महीपतिः ॥ [Y.1.319.]
A tiara, diadem; निर्वृत्तजाम्बूनदपट्टबन्धे न्यस्तं ललाटे तिलकं दधानः [R.18.44;] पट्टः शुभदो राज्ञां मध्येऽष्टावङ्गुलानि विस्तीर्णः । सप्त नरेन्द्रमहिष्याः षड् युवराजस्य निर्दिष्टः ॥ चतुरङ्गुलविरुतारः पट्टः सेनापतेर्भवति मध्ये । द्वे च प्रसादपट्टः पञ्चैते कीर्तिताः पट्टाः ॥ [Bṛi. S.]
A strip; निर्मोकपट्टाः फणिभिर्विमुक्ताः [R.16.17;]
Silk; पट्टोपधानम्; [K.17;] [Bh.3.74;] so पट्टांशुकम्.
Fine or coloured cloth, cloth in general.
An upper garment; गलितमिव भुवो विलोक्य रामं धरणिधरस्तनशुक्लचीनपट्टम् [Bk.1.61.]
A fillet or cloth worn round the head, turban; especially, a coloured silk turban; भारः परं पट्टकिरीटजुष्ट- मप्युत्तमाङ्गं न नमेन्मुकुन्दम् [Bhāg.2.3.21;] त्रासार्ता ऋत्विजोऽ धश्चपलगणहृतोष्णीषपट्टाः पतन्ति [Ratn.1.4.]
A throne.
A chair or stool.
A shield.
A grinding stone.
A place where four roads meet.
A city, town.
A bandage, ligature; बद्धेषु व्रणपट्टकेषु [Ve. 5.1.]
ट्टी An ornament for the forehead.
A horse's girth.
Comp. अंशुकः a silk cloth.
an upper or outer garment.
-अभिषेकः   the consecration of the tiara.
-अर्हा   the principal queen.
-उपाध्यायः   a writer of royal grants and other documents.
-कर्मकरः   a weaver.
-जम्   a sort of cloth.
बन्धः, बन्धनम् wearing dress.
binding the head with a crown or turban.
-रागः   sandal.
-वस्त्र, -वासस् a.  a. attired in woven silk or coloured cloth; जीर्णा कन्था ततः किं सितममलवरं पट्टवस्त्रं ततः किम् [Bh.3.74.]
-शाला   a tent.
-सूत्रकारः   a silk-weaver.

Shabda-Sagara

पट्ट  m.  ( -ट्टः)
1. Cloth.
2. Coloured cloth, wove silk.
4. A turban, &c. or cloth for that purpose.
5. A coloured silk turban.
6. A fillet bound round the head.
7. A bandage, a ligature, a cloth bound round a sore, &c.
8. An upper or outer garment.
9. A plant, com- monly called Pāt, (Corchorus,) from the fibres of the bark of which, (called jute) a coarse sack-cloth and cordage are prepared. 10. A stone for grinding with a mullar.
11. A plate of metal for inscription or engraving.
12. A royal grant or order written on copper, stone, &c.
13. A shield.
14. A place where four roads meet.
15. A chair, a stool.
 n.  ( -ट्टं) A city, a town, a village, the Pettāh probably of the south.
 f.  ( ट्टा)
1. An ornament of the fore- head.
2. Red Lodh.
3. A horse's girth.
E. पट् to surround, क्त aff. and त changed to ट.

ROOTS:

पट् क्त त ट

पट्ट(त्त)न  n.  ( -नं-नी) A city:
पट्ट(त्त)न    E. पट(त)न्ति जना यत्र पट पत, वा तनन् नेट् .

ROOTS:

पट(त)न्ति जना यत्र पट पत वा तनन् नेट् .