पूर्ण

{ pūrṇa }

Puranic Encyclopaedia

PŪRṆA I   A serpent born of the family of Vāsuki. It was burnt to death at the Sarpasatra of Janamejaya. [Śloka 2, Chapter 57, Ādi Parva] .
PŪRṆA II   A Devagandharva born to Kaśyapa of his wife Pradhā. [Chapter 65, Ādi Parva] .

हिन्दी (hindi) WN

 adjective  बिना किसी खराबी या दोष के जो अपने आप में पूरा हो   Ex. एक पूर्ण कहानी सुनाइए । / एक पूर्ण गोला बनाइए ।

MODIFIES NOUN:

अवस्था वस्तु क्रिया

ONTOLOGY:

गुणसूचक (Qualitative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

SYNONYM:

परिपूर्ण पूरा

Wordnet:

kas مُکمل , پورٕ

mal പരിപൂർണ്ണമായ

pan ਪੂਰਾ

san अव्यङ्ग

urd مکمل , کامل , پورا

 adjective  जिसमें सूर्य या चंद्रमा का पिंड पूरी तरह से ढक जाता है   Ex. आज पूर्ण सूर्यग्रहण है ।

MODIFIES NOUN:

ग्रहण

ONTOLOGY:

गुणसूचक (Qualitative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

Wordnet:

kas پوٗرٕنہٕ

mal പൂർണ്ണ

mar खग्रास

   See : संपादित, परिपूर्ण, कुल

प्राचीन चरित्रकोश

पूर्ण n.  वासुकि-कुलोत्पन्न एक नाग, जो जनमेजय के सर्पसत्र में दग्ध हुआ था [म.आ.५२.५] ।
पूर्ण II. n.  एक देवगंधर्व, जो कश्यप द्वारा प्राधा (क्रोधा) से उत्पन्न पुत्र था [म.आ.५९.४५] ।

कोंकणी (Konkani) WN

 adjective  कसलीच आडखळ वा बिगाड जाय नासतना पुराय जालां अशें   Ex. एक पूर्ण काणी सांग / एक पूर्ण गुळो कर

MODIFIES NOUN:

अवस्था वस्तू क्रिया

ONTOLOGY:

गुणसूचक (Qualitative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

SYNONYM:

पुराय आख्खें

Wordnet:

kas مُکمل , پورٕ

mal പരിപൂർണ്ണമായ

pan ਪੂਰਾ

san अव्यङ्ग

urd مکمل , کامل , پورا

 adjective  जातूंत सुर्याचो वा चंद्राचो पिंड पुराय तरेन धांपला अशें   Ex. आयज पूर्ण सूर्यगिराण

MODIFIES NOUN:

गिराण

ONTOLOGY:

गुणसूचक (Qualitative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

Wordnet:

kas پوٗرٕنہٕ

mal പൂർണ്ണ

mar खग्रास

   See : पुराय, सामकें, पुराय, पुराय, वट्ट, पुरायपणान, पुराय

A dictionary, Marathi and English

   Full, filled, complete, perfect, entire; deficient in no quantity, part, or member. Used lit. fig. 2 Perfect, adept, thoroughly versed and skilled in.
   pūrṇa n S The name of the cipher applied in almanacks &c. to denote the absence or total want of any particular division among the divisions or distinguished portions of time. Ex. आ- दित्वारीं षष्ठी पूर्ण घटिका पांच पलें. On sunday the sixth, घटिका wanting, five पलें.

Aryabhushan School Dictionary

 p   Full. Perfect. Adept.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 वि.  पुरता , भरलेला , सगळा , सर्व ;
 वि.  शेवटास गेलेले , सफल .

मराठी (Marathi) WN

   See : संपूर्ण

नेपाली (Nepali) WN

 adjective  जसको क्रम सही छ   Ex. यो उनको पूर्ण रचना हो

MODIFIES NOUN:

अवस्था वस्तु क्रिया

ONTOLOGY:

गुणसूचक (Qualitative) ➜ विवरणात्मक (Descriptive) ➜ विशेषण (Adjective)

SYNONYM:

अभङ्ग अखण्ड

Wordnet:

asm অখণ্ড

bd फारिथि जयि

ben অবিভক্ত

guj સળંગ

kan ಅಭಂಗ

kas مُسَلسَل

kok अखंड

mal ഭംഗം വരാത്ത

mni ꯄꯔꯤꯡ꯭ꯅꯥꯏꯕ꯭ꯆꯠꯊꯕ

pan ਅਖੰਡ

san शश्वत्

tam பிரிக்காத

tel అభంగ

urd سلسلہ وار , مسلسل , غیرمنقطع

   See : समाप्त, परिपूर्ण, पुरै

A Sanskrit English Dictionary

पूर्ण  mfn.  mfn. filled, full, filled with or full of ( instr. or gen. or comp.), [RV.] &c. &c.
   abundant, rich, [Kāv.]
   fulfilled, finished, accomplished, ended, past, [ŚāṅkhGṛ.]; [MBh.]; [R.] &c.
   concluded (as a treaty), [Rājat.]
   complete, all, entire, [ŚāṅkhBr.]; [Mn.]; [MBh.] &c.
   satisfied, contented, [R.]
   ( ifc.) perfectly familiar with, [Hcat.]
   drawn, bent to the full (as a bow), [MBh.]; [Hariv.]
दीप्त   (in augury) full-sounding, sonorous and auspicious (said of the cry of birds and beasts, opp. to q.v.)
   uttering this cry, [VarBṛS.]
   strong, capable, able, [L.]
   selfish, self-indulgent, [W.]
पूर्ण  m.  m. a partic. form of the sun, [Cat.]
   a kind of tree, [R.]
   (in music) a partic. measure
    N. of a नाग, [MBh.]
   of a देव-गन्धर्व, ib.
   of a Buddhist ascetic, [Lalit.]
पूर्ण  n.  n. fulness, plenty, abundance, [AV.]; [TS.]
पूर्ण  m.  m. water, [Naigh. i, 12]
   the cipher or figure 0 [Gaṇit.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

पूर्ण [pūrṇa] p.p. p.  p. p. [पुर्-क्त नि˚]
   Filled, filled with, full of; opt. in comp; तं तथा कृपयाविष्टमश्रुपूर्णाकुलेक्षणम् [Bg.2.1;] so शोक˚, जल˚ &c.
   Whole, full, entire, complete; पूर्णमदः पूर्णमिदं पूर्णात् पूर्णमुदच्यते Īśop.1; अपूर्णमेकेन शतक्रतूपमः [R.3.38.]
   Fulfilled, accomplished.
   Ended, completed.
   Past, elapsed.
   Satisfied, contented.
   Full-sounding, sonorous.
   Strong, powerful.
   Selfish, or self-indulgent.
   Drawn, bent (as a bow) आकर्णपूर्णै- रहनदाक्षेपैराहतं पुनः [Bhāg.8.11.1.]
   Allpervading; पूर्णमप्रवर्तीति वा अहमेतमुपास [Bṛi. Up.2.1.5;] [Mb.14.2.28.]
   र्णा An epithet of the fifteenth digit of the moon.
  N. N. of the fifth, tenth, and fifteenth lunar days ortithis.
-र्णम्   Ved.
   Abundance, plenty.
   Water.-Comp.
-अङ्कः   an integer.
-अञ्जलिः   two handfuls.-अभिलाष a. satisfied, contented.
-अभिषिक्ताः   a particular sect of the Śāktas.
-अभिषेकः   a kind of अभिषेकः known in tantraśāstra as belonging to कौलपन्थ.
-अमृता   epithet of the sixteenth digit of the moon.
-अवतारः  N. N. of the fourth, seventh and eighth incarnations of Viṣṇu.
   आनकम् a drum.
   the sound of a drum.
   a vessel.
   a moon-beam.
   = पूर्णपात्र q. v.; (sometimes read पूर्णालक also).
-आनन्दः   the Supreme Being.-आश a. one whose all desires are fulfilled; पूर्णाशा बहवः कृता वितरणैर्येन त्वया याचकाः
-आहुतिः  f. f. an offering made with a full ladle; पूर्णाहुतिभिरापूर्णास्त्रिभिः पूर्यन्ति तेजसा [Mb.14.2.28.]
-इन्दुः   the full moon.
-उत्सङ्ग a.  a. far advanced in pregnancy.
-उपमा   a full or complete simile, i. e. one in which the four requisites उपमान, उपमेय, साधारणधर्म and उपमाप्रतिपादक are all expressed; (opp. लुप्तोपमा); e. g. अम्भोरुहमिवाताम्नं मुग्धे करतलं तव; see K. P.1 under उपमा.
-ककुद a.  a. full-humped.
-काम a.  a. one whose desires are fulfilled, satisfied, contented. (-मः) N. of the Supreme Being.
   कुम्भः a full jar.
   a vessel full of water; (placed at the door as an auspicious mark); पूर्णकुम्भौ चक्रवाकानुकारौ पयोधरौ [DK.1.1.]
   a particular mode of fighting; बाहुपाशादिकं कृत्वा पादाहत- शिरावुभौ । उरोहस्तं ततश्चक्रे पूर्णकुम्भौ प्रयुज्य तौ ॥ [Mb.2.23.14] (com. ग्रथिताङ्गुलिभ्यां हस्ताभ्यां पदशिरसः पीडनं पूर्णकुम्भः).
   a hole (in a wall) of the shape of a water-jar; तदत्र पक्वेष्टके पूर्णकुम्भ एव शोभते [Mk.3.]
-पर्वेन्दु  f. f. the day of full moon.
   पात्रम् a full cup or jar.
   a cup-ful.
   a measure of capacity (equal to 256 handfuls); (अष्टमुष्टि भवेत् किञ्चित् किञ्चिदष्टौ तु पुष्कलम् । पुष्कलानि तु चत्वारि पूर्णपात्रं प्रचक्षते ॥); पूर्णपात्रमयीमाहुः पाकयज्ञस्य दक्षिणाम् [Mb.12.6.38.]
   a vessel (or a box or basket) filled with valuable things (such as clothes, ornaments &c.) and scrambled for by servants or relatives on festive occasions or distributed as presents; hence, the word is often used to denote 'a present made to one who brings a happy news'; कदा मे तनयजन्ममहोत्सवानन्दनिर्भरो हरिष्यति पूर्णपात्रं परि- जनः [K.62,7,73,165;] सखीजनेनापह्रियमाणपूर्णपात्रम 299; तत् कामं प्रभवति पूर्णपात्रवृत्त्या स्वीकर्तुं मम हृदयं च जीवितं च [Māl. 4.1;] किं पूर्मपात्रस्य न पात्रमासीत् Rām. champū. (पूर्णपात्र is thus defined: हर्षादुत्सवकाले च यदलंकारांशुकादिकम् । आकृष्य गृह्यते पूर्णपात्रं स्यात् पूर्णकं च तत् ॥ or वर्धापकं यदानन्दादलंकारा- दिकं पुनः ॥ आकृष्य गृह्यते पूर्णपात्रं पूर्णानकं च तत् ॥ Hārāvalī).
   a vessel full of rice presented to the priests at the end of the sacrifice.
-प्रज्ञ a.  a. one whose prajñā is fully developed.
-ज्ञः  N. N. of Madhava, the founder of a kind of Vaiṣṇava cult.
-बी (वी) जः   the citron. -मानसa. contented.
-मास्  m. m.
   the sun.
   the moon. (-f.) the day of full moon.
   मासः the moon.
   a monthly sacrifice performed on the day of full moon; (comprising the आग्नेय, अग्नीषोमीय and उपांशुयाज sacrifices); कानि पुनर्दर्शपूर्णमासशब्दकानि । येषां वचने पौर्णमासीशब्दोऽमावास्य- शब्दो वा आग्नेयादीनि तानि ॥ ŚB. on [MS.4.4.34.]
-मासी   the day of full moon.
-रथः   a complete warrior.
-वपुस् a.  a. full (the moon).
-होमः = पूर्णाहुतिः   q. v.

Shabda-Sagara

पूर्ण   r. 10th cl. ( पूर्णयति-ते) To accumulate, to collect or heap together.
पूर्ण  mfn.  ( -र्णः-र्णा-र्णं)
   1. Full, filled, complete.
   2. All, entire.
   3. Strong, powerful, able.
   4. Selfish, self-indulgent.
  f.  ( -र्णा)
   1. Fifth, tenth, or fifteenth day of the half month.
   2. Full moon.
    E. पूर् to be full, aff. क्त, form irr.

ROOTS:

पूर् क्त

पूर्ण(वी)बीज  m.  ( -जः) The citron.
पूर्ण(वी)बीज    E. पूर्ण, and बीज seed.

ROOTS:

पूर्ण बीज

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

   See : समस्त, समाप्त, पूरित