Dictionaries | References

दारु

   { dāru }
Script: Devanagari

दारु

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi |   | 

दारु

Aryabhushan School Dictionary | Marathi  English |   | 

दारु

  स्त्री. गंधक , सोराकोळसा यांचे विवक्षित प्रमाणांत केलेले मिश्रण ; बारुत - द . हे ज्वालाग्राही असून स्फोटकहि आहे . दारु बंदुकी , फटाकडा , सुरुंग इ० कांत ठासतात . हिच्या स्फोटकपणाचा शोध इ . स . १३१३ मध्ये लागला . [ फा . दारु ]<br>  स्त्री. मद्य ; एक प्रकारचे मादक पेय . २ औषध . [ फा . दारु ] ( वाप्र . )<br>  न. लांकूड ; काष्ठ . जळी तुंबिका दारु तैसा तरंगे । - मुरायुद्ध ३४ . [ सं . तुल . तरु , द्रु ; झें . दौरु ; ग्री . दोरु ; गॉ . त्रिउ ; इं . ट्री ; लिथु . देर्वा ]<br>०ठासणे   रगडून , गटागट , ढसढस दारु पिणे .<br>०चिनी  स्त्री. दालचिनी .<br>०चा   - पु . दारु हातांत घेऊन लोकांच्या अंगावर पेटवून फेकण्याकरितां बाळगलेला , केलेला गोळा .<br>डल्ला   - पु . दारु हातांत घेऊन लोकांच्या अंगावर पेटवून फेकण्याकरितां बाळगलेला , केलेला गोळा .<br>०पिकविणे   पिण्याची दारु तयार करणे .<br>०यंत्र   दारुकायंत्र - न . लांकडी बाहुली . जैसे चेष्टे सूत्राधीन । दारुयंत्र । - ज्ञा १ . ८१ .<br>०रुप वि.  लांकडाचा ; लांकडासारखा . म्हणे स्तंभी दारुरुप । दारुमध्ये चित्स्वरुप । - वामन - नृहरिदर्पण ९७ .<br>०चा   - पु . ( ना . ) एक शस्त्रविशेष . याला एक मोठीपोकळ मूठ असून तीत दारु भरलेली असते . पुढे तरवारीसारखे तीक्ष्ण पाते असते . मुठीतील दारु पेटविल्याने पाते सारखे हालते व आसपासचे लोक कापले जातात . - नागपूर म्युझियम . सामाशब्द -<br>०चे   - न . कडक , निर्भेळ , गाळलेली दारु . सामाशब्द -<br>०दळद  स्त्री. एक औषधी काष्ठविशेष . ही वेल हिमालय , अफगाणिस्तान यांत होते . तसेच आसाम आणि पूर्वबंगालपासून तेनासरीमच्या प्रदेशांतहि ह्या वेली आढळतात . हिचे लांकूड हळदीप्रमाणे पिंवळ्या रंगाचे असते . त्यापासून रसांजन नांवाचे औषध तयार करितात . - वगु ४ . १९ . दारुहळदीच्या मुळ्यांपासून पिवळा रंग काढतात . - ज्ञाको ( द ) ७६ . [ दारु + हळद ; सं . दारुहरिद्रा ; दारुहालदी ]<br>फूल   - न . कडक , निर्भेळ , गाळलेली दारु . सामाशब्द -<br>बाण   - पु . ( ना . ) एक शस्त्रविशेष . याला एक मोठीपोकळ मूठ असून तीत दारु भरलेली असते . पुढे तरवारीसारखे तीक्ष्ण पाते असते . मुठीतील दारु पेटविल्याने पाते सारखे हालते व आसपासचे लोक कापले जातात . - नागपूर म्युझियम . सामाशब्द -<br>०काम  न. आतषबाजी ; अग्निक्रीडा . २ आतशबाजीची सामग्री ; दारु आंत घाऊन बनविलेले नळे , चंद्रज्योई , बाण इ० वस्तु . [ दारु + काम ]<br>०कलाली  स्त्री. १ दारु गाळणे . २ दारु गाळण्याबद्दलचा कर . आबकारी अर्थ १ , २ पहा . [ दारु + कलाली ]<br>०खाना  पु. दारुचा पिठा ; गुत्ता . [ दारु + फा . खाना ] दारुड्या वि . दारुबाज ; अतिशय दारु पिणारा . [ दारु ]<br>०खाना  पु. १ दारुचे कोठार . २ दारु करण्याचा कारखाना . ३ दारुकाम ; आतशबाजी . दारुखाना सुटला रात्री नऊ वाजतांनी । - गापो ७४ . [ दारु + फा . खाना = घर ]<br>०फुलसरा  पु. फुलचेरी ( पांडेचेरी ) येथील फिरंग्याकडील मद्य ; शराब ; गाळलेली दारु . फिरंगी गोरे व किरस्ताव जदीद ... यांस दारुफुल्सरा नेहमी पाहिजे ... - वाडसमा २ . ३०० .<br>०गोळा  पु. युद्धात उपयोगी पडणारे दारु , तोफेचे गोळे इ० सामान .<br>०बाज   खोर - वि . खूप दारु पिणारा ; मद्यपी ; दारुड्या . [ दारु + बाज , खोर प्रत्यय ]<br>

दारु

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English |   | 
दारु  mfn. 1.mfn. liberal, [L.] (cf.[Pāṇ. 3-2, 159] )<br>दारु  m. m. see 2..<br>दारु  mfn. 2.mfn. breaking, splitting (इन्द्र), vii, 6, 1">[RV. vii, 6, 1] <br>दारु  m. m. an artist, [L.] <br>दारु  m. 3.m.n. (g.अर्धर्चा-दि) a piece of wood, wood, timber, [RV.] ; [AV.] ; [TS.] ; [Br.] ; [Up.] ; [MBh.] ; [R.] &c. (usually n., m. only, [Hariv. 15522] )<br>दारु  n. n.pinusदेवदारु, [Suśr.] <br>   ore, [L.] <br>दारु   [connected with 4.द्रु and तरु; cf. also Zd.dauru; Gk.δόρυ, δρῦς; Goth.triu; Germ.trewo; Eng.tree].<br>

दारु

The Practical Sanskrit-English Dictionary | Sanskrit  English |   | 
दारु [dāru] a.  a. [दीर्यते दॄ-उण्]<br>   tearing, rending.<br>   liberal.<br>   kind.<br>   रुः A liberal or munificent man.<br>   A donor.<br>   An artist.<br>-रु  n. n. (said to be m. also)<br>   wood, a piece of wood, timber.<br>   A block.<br>   A lever.<br>   A bolt.<br>   The pine or Devadāru tree.<br>   ore.<br>   brass. -Comp.<br>-अण़्डः   the peacock.<br>-आघाटः   the woodpecker.<br>-कर्मन्, -कृत्यम्   wood-work; [Pt.1.96.] <br>-गर्भा   a wooden-puppet.<br>-जः   a kind of drum.<br>-निशा, -पिता, -हरिद्रा  N. N. of a plant, a species of curcuma (mar. दारुहळद, आंबेहळद).<br>-पात्रम्   a wooden vessel, such as a trough.<br>-पुत्रिका, -पुत्री   a wooden doll.<br>-फलः, -लम्   pistachio (mar. पिस्ता).<br>-मत्स्याह्वयः   a lizard; also मुख्याह्वय.<br>-मुख्याह्वया, -मुख्याह्वा   a lizard.<br>   यन्त्रम् a wooden puppet moved by strings.<br>   any machinery of wood.<br>-सारः   sandal.<br>-सिता   cinnamon in sticks (mar. दालचिनी).<br>-हस्तकः   a wooden spoon.<br>-हारः   a wood-cutter, procurer of wood; नैष्कर्तृको दारुहारः ॥ ŚB. on [Ms.1.2.28.] <br>

दारु

Shabda-Sagara | Sanskrit  English |   | 
दारु  mfn.  (-रुः-र्वी-रु)<br>   1. liberal, munificent, a giver, a donor.<br>   2. An artist.<br>   3. tearing, rending, a tearer.<br>  mn.  (-रुः-रु) wood, timber.<br>  n.  (-रु)<br>   1. A sort of pine, (pinus devadaru.)<br>   2. brass.<br>   E. दॄ to tear or split, Unadi affix उण्, or दा to give, रु Unadi aff.<br>
ROOTS:
दॄ उण् दा रु

दारु

संस्कृतम् (Sanskrit) WN | Sanskrit  Sanskrit |   | 

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP