जानवें

कोंकणी (Konkani) WN

noun  बामण वा क्षत्रीय समाज्यांत मूंज जातकच गळ्याक घालतात तें सुत   Ex. भटान बरें व्हड जानवें घातलां

MERO MEMBER COLLECTION:

धागो

MERO STUFF OBJECT:

कापूस

ONTOLOGY:

वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

asm লগুণ

bd लुगुन

ben পৈত্যে

guj જનોઈ

hin जनेऊ

kan ಜನವಾರ

kas یونہِ

mal പൂണൂല്

mar जानवे

mni ꯂꯨꯒꯨꯟ

nep जनै

ori ପଇତା

san यज्ञोपवीतम्

tam பூணூல்

urd جنیو

A dictionary, Marathi and English

. जानव्या धोतराची गांठ घालणें To fly into a violent and reckless passion: also, with तुझ्या- त्याच्या &c., to threaten destruction to the जा0 of another. जानव्याला जा0 मिळणें To tally, match, or agree together.

Aryabhushan School Dictionary

n   The characteristic thread worn over the left shoulder and under the right (of ब्राम्हण, क्षत्रिय and वैश्य).
जानवें तोडावयास उठणें, जानव्यास हात घालणें   To burst out in most ungovernable rage.
जानव्यास वस्तरा बांधणें   (To tie a razor to the जानवें) To be determined to win the the day or gain the point (in failure where of to cut the जानवें).

महाराष्ट्र शब्दकोश

 न. १ यज्ञोपवीत ( उपनयनचिन्ह - सूत्र ) २ ( कुंभारी ) मडकें चाकावर बनत असतां त्याच्या मध्यभागीं वाटोळी चिकटवून ठेवतात ती सुंभाची दोरी . - बदलापूर ६६ . ३ लसण्या नांवाच्या रत्नावर एखादे वेळीं दिसणारी पांढरी रेघ . ४ ( बे . ) नांगराचा फाळ व पान जोडणारा लोखंडी वाटोळा तुकडा . ५ ( बे . ) गांडूळ [ सं . यज्ञोपवीत ; प्रा . जण्णोवीअ . हिं . पं . जनेऊ ] ( वाप्र . )
०तोडावयास   , जानव्यास हात घालणें - अतिशय रागावणें ; चिडणें ; जानवें तोडण्याचा धाक घालणें . ( जानवें तोडलें असतां धर्म जाऊन अपवित्रपणा येतो ).
उठणें   , जानव्यास हात घालणें - अतिशय रागावणें ; चिडणें ; जानवें तोडण्याचा धाक घालणें . ( जानवें तोडलें असतां धर्म जाऊन अपवित्रपणा येतो ).
०मोकळें   , उक्तें - सुतकांतून मोकळें होणें ; क्रियाकर्म करून शुध्द होणें ; दुसरें शुध्द जानवें घालणें .
करणें   , उक्तें - सुतकांतून मोकळें होणें ; क्रियाकर्म करून शुध्द होणें ; दुसरें शुध्द जानवें घालणें .
०सोडविणें   उतरणें - जानव्याच्या जागीं तरवारीचा वार करणें जानवा पहा .
०धोतर   , धोतर टाकणेंब - १ अतिशय रागावणें ; डोक्यांत राख घालणें . २ निर्लज्ज , बदफैली होणें ; बेफाम उधळणें . जानव्याची लाज धरणें , जानव्यास लाजणें - ( जानवें पवित्र म्हणून त्याचा मान राखणें ). जानवें ( धर्म ) सांभाळण्यासाठीं तरी दुराचरण न करणें . जानव्याधोतराची गांठ घालणें - १ अतिशय रागावणें ; रागानें बेफाम होणें . २ ( तुझ्या , त्याच्या या शब्दांशीं जोडून ) दुसर्‍याच्या ( जानव्याच्या ) नाशाची धमकी देणें . जानव्याला जानवें मिळणें - सजातीयांचें ऐक्य होणें , मिलाफ होणें , एक होणें ; जात ओळखणें . जानव्यास वस्त्रा बांधणें - ( पूर्वी वादविवादांत जिंकल्यास जयपत्र घेणें किंवा आपण पराजित झाल्यास वस्त्र्यानें जानवें तोडणें असा क्रम असे ) यावरून जिंकण्याची प्रतिज्ञा करणें .
फाडणें   , धोतर टाकणेंब - १ अतिशय रागावणें ; डोक्यांत राख घालणें . २ निर्लज्ज , बदफैली होणें ; बेफाम उधळणें . जानव्याची लाज धरणें , जानव्यास लाजणें - ( जानवें पवित्र म्हणून त्याचा मान राखणें ). जानवें ( धर्म ) सांभाळण्यासाठीं तरी दुराचरण न करणें . जानव्याधोतराची गांठ घालणें - १ अतिशय रागावणें ; रागानें बेफाम होणें . २ ( तुझ्या , त्याच्या या शब्दांशीं जोडून ) दुसर्‍याच्या ( जानव्याच्या ) नाशाची धमकी देणें . जानव्याला जानवें मिळणें - सजातीयांचें ऐक्य होणें , मिलाफ होणें , एक होणें ; जात ओळखणें . जानव्यास वस्त्रा बांधणें - ( पूर्वी वादविवादांत जिंकल्यास जयपत्र घेणें किंवा आपण पराजित झाल्यास वस्त्र्यानें जानवें तोडणें असा क्रम असे ) यावरून जिंकण्याची प्रतिज्ञा करणें .
०जोड  पु. पांच जानवीं . जानव्याचा धनी - वि . जानवें धारण करणारा वर्ग ( ब्राह्मण , क्षत्रिय आणि वैश्य वर्ग ).

मराठी वाक्संप्रदाय - वाक्यप्रचार

जानवें उतरणें
जानव्याच्या जागी तर वारीचा वार करणें
उभा कापून काढणें. ‘त्‍या गोंधळातून तो भानावर येण्यापूर्वीच कातरीचा हात करून त्‍याचे जानवे उतरले.’ -गजेंद्रमोक्ष १.२३९.