संस्कृत सूची|संस्कृत साहित्य|पुस्तकं|धर्मसिंधु|तृतीय परिच्छेद : पूर्वार्ध ५|
साधारणपरिभाषा

धर्मसिंधु - साधारणपरिभाषा

हिंदूंचे ऐहिक, धार्मिक, नैतिक अशा विषयात नियंत्रण करावे आणि त्यांना इह-परलोकी सुखाची प्राप्ती व्हावी ह्याच अत्यंत उदात्त हेतूने प्रेरित होउन श्री. काशीनाथशास्त्री उपाध्याय यांनी ’धर्मसिंधु’ हा ग्रंथ रचला आहे.

This 'Dharmasindhu' grantha was written by Pt. Kashinathashastree Upadhyay, in the year 1790-91.


अथसकलकर्मसाधारणपरिभाषा सर्वेषुपाकयज्ञेषुभवेद्ब्रह्माकृताकृतः ।

पात्रासादनमिच्छात आज्यादिश्रपणादिच १ स्रुवादिमार्जनंचेध्मरज्जुहप्तरणंतथा ।

पूर्णपात्रंभवेन्नित्यमाज्यस्योत्पवनेतथा २ व्रीहीणामवधातश्चतण्डुलेषुकृताकृतः ।

द्रवीभूतघृतस्यापिविलापनविधिस्तथा २ प्रतिपदोक्ताज्यहोमेपरिस्तरणंविकल्पितम् ।

अनादिष्टाज्यहोमेतुनित्यम् आज्यभागसहिततद्रहितकर्मणोस्तन्त्रप्रयोगेआज्यभागाननुष्ठानमेवयुक्तम्

सर्वत्राज्यभागयोर्विकल्पनात अनेकपाकयज्ञानामेककालानुष्ठानेसमानतन्त्रता तेनस्विष्टकृदाद्येकमेव

यत्रद्रव्यंनोक्तं तत्राज्यंग्राह्यम् मन्त्रान्तेकर्मकर्तव्यंमन्त्रास्यकरणत्वतः ।

कर्मावृत्तौतुमन्त्रस्याप्यावृत्तिर्गृह्यकर्माणि १ समन्त्रकहोमेतूष्णींनिर्वापःनाम्नाहोमेनाम्नैवनिर्वापादि

यत्रमन्त्रेणनाम्नावाहोमोनोक्तसत्रनाम्नैवहोमः समन्त्रकहोमेसहैवानेकदैवत्यचरुपाकेपिनविभागोनाभिमर्शश्च

अनुक्तौदक्षिणकरः दिशामनुक्तौप्राच्युदीचीशान्यः तिष्ठन्नासीन इत्याद्यनुक्तावासीनतैव अनादेशेस्वयंकर्ता

अविज्ञातस्वरोमन्त्रःसौत्रएकश्रुतिर्भवेत् । होमेषुमन्त्रंस्वाहन्तंप्रणवाद्यंचकारयेत् २

विप्रादीनांद्विदर्भस्यात्पवित्रंग्रथितंनवा ॥

N/A

References : N/A
Last Updated : June 25, 2008

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP