पंचमान - मान ५

ज्ञानेंची चुकती जन्म । ज्ञानेंची सुटीका घडे ।
ज्ञानेंची पाविजे मुख्या । निर्गुणा परमेश्वेरा ॥१॥
ज्ञानेंची ज्ञान शोधावें । ज्ञानें आज्ञान त्यागणें ।
ज्ञानेंची पाविजे मुख्या । निर्गुणा परमेश्वेरा ॥२॥
ज्ञानेंची चालती कर्में । ज्ञानमार्ग उपासना ।
ज्ञानेंची पाविजे मुख्या । निर्गुणा परमेश्वेरा ॥३॥
ज्ञानेंची प्रत्ययो येतो । ज्ञानें संदेह तुटती ।
ज्ञानेंची पाविजे मुख्या । निर्गुणा परमेश्वेरा ॥४॥
ज्ञानेंची वेद वेदांतीं । ज्ञानेंची सुटीका घडे ।
ज्ञानेंची पाविजे मुख्या । निर्गुणा परमेश्वेरा ॥५॥
ज्ञानेंची सर्वही सिधी । ज्ञानेंची सकळै कळा ।
ज्ञानेंची तिक्षणा बुधी । नित्यानित्य विवेक हा ॥६॥
ज्ञानेंची धारणा धृती । ज्ञानेंची सर्वसाधनें ।
ज्ञानेंची पाविजे मुख्या । निर्गुणा परमेश्वेरा ॥७॥
सर्वारंभ तो ज्ञानें । ज्ञानें त्रैलोक्य चालतें ।
परंतु मुख्य तो ज्ञानी । परत्र पाववी जना ॥८॥
जेथुनी सर्वही जालें । पुन्हा तेथेंची आटलें ।
सीधांत तोची जाणावा । जेथें दृश्यची नाडले ॥९॥
चंचळीं जाणणें मोठें । निश्चळीं निश्चयात्मकु ।
आद्यंत येक तो देवो । तो देव ज्ञानसाधकु ॥१०॥
बरें पाहें आपणाला । शोधीतां नाडळे नसे ।
येक तो आडळे देवो । नित्य शाश्वत संचला ॥११॥
असत्य पाहातां नाहिं । सत्य सर्वत्र संचलें ।
पदार्थेंवीण जें कांहिं । कदाकाळीं चळेचिना ॥१२॥
तें ब्रह्म जाणिजे संतीं । जेथें विकार नाडळे ।
निर्गुण निर्विकारी जें । नित्य नूतन तेंची तें ॥१३॥
चैतन्य चेतवितें तें । जाणते साक्ष बोलीजे ।
जाणावें चेतवावें तें । तेंची हें पाहातां नसे ॥१४॥
या देह्याचेनी जें नावें । तें नांवं देहे तंवरी ।
नासतां सर्वहि देहो । ग्रामो नास्ति कुतो सीमा ॥१५॥
अंत:करण जाणतें तें । प्राण चैतन्य बोलीजे ।
जडांश चेतवीतो तो । मुख्य प्राण देहे धरी ॥१६॥
प्राण तों चालती काया । प्राण तों चेतना घडे ।
प्राण तों जाणणें सर्वै । प्राण जातां घडेचिना ॥१७॥
पंचभूतीक हे काया । शोधितां पांच पंचके ।
कर्णपंचक तें जाणे । प्राणपंचक चेतवी ॥१८॥
प्रचीत पाहाती ज्ञानी । प्रचीतीवेगळीं मुढें ।
तत्वार्थ प्रत्यया आणी । धन्य तो ज्ञानसाधकु ॥१९॥
तत्वार्थ शोधितां आतां । प्रचीत रोकडी घडे ।
मोक्ष तो हाची जाणावा । तत्वबंदविमोचनें ॥२०॥
वाच्यांश सांडणे मागे । लक्षांश पाहाणें बरा ।
आत्मनिवेदनी भक्ती । कृत्याकृत्यची होईजे ॥२१॥
हें ज्ञान रामकृपेनें । धन्य रामउपासना ।
रामदास्य घडे ज्याला । ते सर्वत्र रामदास हो ॥२२॥
येकसेंबतींसां श्लोकीं । साधकें पाहाणें बरें ।
आव्यात्म शोधणें सर्वै । दासबोधीं समाप्यते ॥२३॥
इति श्रीपंचमागे स्वल्पसंकेते सारासारविचारनिरूपणनाम मान पांचवें ॥५॥१३२॥
॥ येकूण संख्या ॥५३०॥