३४५२.
सुदामा सवंगडी । त्याची बहु गोडी हरीसी ॥१॥
बाळपणीं खेळले खेळ । विद्या सकळ गुरुगृहीं ॥२॥
कृष्ण द्वारकेसी आला । सुदामा राहिला सुदामपुरीं ॥३॥
एका जनार्दनीं साचे । परिसा चरित्र भक्ताचें ॥४॥
३४५३.
पृथ्वीवरुता दुष्काळ पडला । न मिळे कोणाला धान्यकण ॥१॥
समर्थे तीं सत्व टाकिती बापुडीं । दुबळ्या तांतडीं कोण पुसे ॥२॥
एका जनार्दनीं काळाचें तें मान । सुदामा ब्राम्हण दैन्यवाणा ॥३॥
३४५४.
कन्यापुत्रादिक मरती उपवासी । उपाव तयासी काहीं न चले ॥१॥
आणूनियां तृण बीज तें भक्षिती । निर्वाह या रीति चालविती ॥२॥
वस्तीसी त्या ठाव न देती कोण्ही । दुर्बळ म्हणोनि उपहासीती ॥३॥
एका जनार्दनीं ऐसें भोगी दु:ख । तयासी तें सुख स्वप्नीं नाहीं ॥४॥
३४५५.
एकाचे अंगणीं राहिला परिवारें । उदर तो न भरे दु:ख करी ॥१॥
कांता पुत्र स्वयें क्षुधेनें मरती । होतसे फ़जिती प्रपंचाची ॥२॥
बैसोनियां कांता विचार सांगे । द्वारके लागवेगें जावें तुम्हीं ॥३॥
कृष्णाजी कृपाळु बंधु तुम्हां मानी । एका जनार्दनीं कांता बोले ॥४॥
३४५६.
तयाचिये भेटीं जावें उठाउठीं । कृपाळु जगजेठी उदार तो ॥१॥
पूर्वी उपमन्युसी क्षीरसागर दिधला । अढळपदीं ठेविला बाळ धुरु ॥२॥
राक्षसाचे कुळीं बिभिषण जाण । लंकेसी स्थापन चंद्रार्क तो ॥३॥
एका जनार्दनीं उदार सर्वज्ञ । एक नारायण समर्थ तो ॥४॥
३४५७.
ऐकोनियां कांतेचें वचन । चित्तसमाधान सुदाम्याचें ॥१॥
म्हणतसे भेटी रिक्तहस्तें नवजावें । हा शास्त्राचा प्रवाहो भाष्य असे ॥२॥
देव द्विज गुरु या तिघांचें दरुशन । रिक्तपणें जाण न घ्यावें जी ॥३॥
एका जनार्दनीं करुनी विचार । भेटीचा निर्धार बाणलासे ॥४॥
३४५८.
पतिव्रता सती उठोनि सकाळीं । शेजारिणी सदनीं येती जाहली ॥१॥
अहो माते पती जाती कृष्ण दरुशना । कांही तरी धान्य देईं मज ॥२॥
ऐकोनियां ऐसें पतिव्रतेचें वचन । जाहलें समाधान चित्त तेणें ॥३॥
एका जनार्दनीं हरिकृपा पूर्ण । पोहे दिले जाणा तीन मुष्टी ॥४॥
३४५९.
घेऊनि लवलाही गृहासी ती आली । मनी संतोषली आनंदभरित ॥१॥
पतीसी तत्वंता दिले तें पृथक । बांधावला वस्त्र धड नाहीं ॥२॥
शत एक ग्रंथी वस्त्रासी बांधोनी । निघाला तेथोनि झडझडा ॥३॥
पतिव्रता बोले लवकरी यावें । एका जनार्दनीं बरबों म्हणोनि निघे ॥४॥
३४६०.
निघतां उत्तम शकुन ते जाहले । तेणें संतोषलें चित्त त्याचे ॥१॥
तांतडीनें द्वारके येऊनि पावला । सभामंडप देखिला दृष्टी भरी ॥२॥
एका जनार्दनीं द्वारपाळ पुसती । तुम्ही कोण तें निश्चितीं सांगा द्विजा ॥३॥
३४६१.
करुणावचनीं बोलतसे स्ववाणी । कृष्णाचा बंधु जन म्हणताती ॥१॥
ऐकोनियां दूत हांसती मानसीं । जगदबंधु सर्वांसी होय दुरी ॥२॥
एका जनार्दनीं वंदुनी सांगती । द्विज एक अवचितीं बंधु म्हणे ॥३॥
३४६२.
सर्वांचा तो आत्मा कळली तया खूण । बाळपणींचा जाण सुदामा तो ॥१॥
उठोनि सत्वर धावें आलिंगना । वैकुंठीचा राणा लवलाहे ॥२॥
एका जनार्दनीं देउनी आलिंगन । आणिला संबोखून सुदामा तो ॥३॥
३४६३.
आणूनियां सिंहासनीं बैसविला । पूजा उपचार केला षोडशोपचार ॥१॥
वस्त्र अलंकार देउनी गौरविला । मग पुसता जाहला क्षेम सर्व ॥२॥
अष्टनायकादि मिळालीसे मांदी । नमिती आनंदी सुदाम्यासी ॥३॥
एका जनार्दनीं सारुनी भोजन । सुखरुप शयन करविलें ॥४॥
३४६४.
प्रात:काळ जाहला मिळाल्या नायका । उष्णोदकें देखा अभ्यंगिती ॥१॥
सोळा सहस्त्र शत अष्ट त्या नाइका । विनोद तो देखा मेहुणपणें ॥२॥
घालूनियाम स्नान वस्त्र अलंकार देती । भोजन सारिती यादवपंक्ती ॥३॥
एका जनार्दनीं बैसले निवांत । मग कृष्णनाथ काय बोले ॥४॥
३४६५.
वहिनीनें आम्हां काय धाडियेलें । मग आठवलें सुदाम्यासी ॥१॥
म्हणे माझें वस्त्र ग्रंथीं कोठें आहे । तंव ती आणुनी देतसे जगन्माता ॥२॥
बंधूची संपदा पहा कृष्णनाथा । सत्यभामा तत्वतां बोलतसे ॥३॥
सोडोनियां ग्रंथी समग्र ते केले । पुढे वोढविले कर देवें ॥४॥
एक ग्रास मुखीं घालितांचि जाण । एका जनार्दनीं खूण समजली ॥५॥
३४६६.
मनामधीं तर्क करी भीमकबाळी । त्रैलोक्यचि सकळी देइल राज्य ॥१॥
म्हणोनी विनोदें धरीतसे हात । एक ग्रास मुखांत घालितांची ॥२॥
आम्हांसी तो कांही प्रसाद जी द्यावा । खूण ती केशवा कळली मनीं ॥३॥
एका जनार्दनीं हांसे चक्रपाणी । न कळे कोणा करणी त्याची कांही ॥४॥
३४६७.
अंतरीं विचार करितो श्रीहरी । सुदाम्याचे घरीं फ़ार कष्ट ॥१॥
विश्वकर्म्यालागीं पाचारिलें तेव्हां । सांगतसे निर्मावा ग्राम ऐसा ॥२॥
जैशी हे द्वारावती दिसती साजिरी । ऐशी सुदामपुरी रची वेगीं ॥३॥
एका जनार्दनीं तुष्टलासे देव । मग कैंचें भेव दैन्याचें तें ॥४॥
३४६८.
सर्व सामोग्री ते भरुनी ठेविली । द्वारकेसम निर्मिली सुदामपुरी ॥१॥
विश्वकर्मा येउनी वंदोनियां पाय । निर्मिला तो आहे ग्राम तेथें ॥२॥
एका जनार्दनीं ऐसें करुनी कृत्य । मग जगन्नाथ काय बोले ॥३॥
३४६९.
काय चरितार्थ प्रपंचाचा आहे । सुदामा तो लाहे नेत्रीं जळ ॥१॥
एक मास येथें राहिलें निवांत । घरची तों मात न कळे कांही ॥२॥
जोडोनियां हात विनवी चक्रपाणी । आज्ञा मजलागुनी द्यावी आतां ॥३॥
एका जनार्दनीं नाटकी तो देव । दावितसे भाव भक्तालागीं ॥४॥
३४७०.
रुक्मिणीसी सांगे स्वयें कृष्णनाथ । याचें वस्त्र त्वरित आणुनि द्यावें ॥१॥
आणूनियां ग्रंथीं देई जगन्माता । वस्त्र अलंकार तत्वतां काढुनी ठेवा ॥२॥
जीर्ण तें वस्त्र करुनी परिधान । वंदिले चरण कृष्णजीचे ॥३॥
एका जनार्दनीं करुनी नमन । निघाला ब्राम्हण तेथोनियां ॥४॥
३४७१.
ग्रामाचे बाहेरी येवोनि श्रीहरी । सुदाम्यासी भेटुनी करी समाधान ॥१॥
जोडोनियां हात विनवी सुदामा । पूर्ववत प्रेमा असों द्यावा ॥२॥
एका जनार्दनीं बोलोनियां ऐसें । तांतडी निघतसे क्रमीत मार्ग ॥३॥
३४७२.
बहुत विचार करीत मानसीं । काय प्रारब्धासी करील कृष्ण ॥१॥
आम्हांसी तो पूर्ण दरिद्र भोगणें । तेथें नारायणें काय कीजे ॥२॥
एका जनार्दनीं करीत विचार । चालिला सत्वत ग्रामपंथे ॥३॥
३४७३.
चालतानां वाटें अपूर्व देखिलें । मनीं हें वहिलें द्वारका दिसे ॥१॥
श्रमलासे मनीं न सुचे विचार । म्हणे द्वारके सत्वर कैसा आलों ॥२॥
एका जनार्दनीं करी कवतुक । प्रधान सेवक दूत आले ॥३॥
३४७४.
सन्मानुनी ब्राम्हण राज्यीं बैसविले । चित्त आनंदले सुदाम्याचें ॥१॥
तुष्टला नारायण दिधली सुवर्ण नगरी । द्वारकेसम पुरी पोह्यांसाठी ॥२॥
भक्ताचे मनोरथ पुरवी वैकुंठपती । ऐशी ज्याची कीर्ति त्रिभुवनीं ॥३॥
एका जनार्दनीं देव तो तुष्टला । राज्याधीश केला अकिंचन ॥४॥