प्रधान [pradhāna] a.
Chief, principal, pre-eminent, main, best, most excellent; as in; प्रधानामात्य, प्रधानपुरुष &c.; रत्नैश्च पूजयेदेनं प्रधानपुरुषैः सह
[Ms.7.23;] प्रधानफलं वा आनुषङ्गिकं वा सर्वमेव आधातरि समवेतुमर्हति ŚB. on.
[MS.6.2.1;] 'यस्मिन् कुले यः पुरुषः प्रधानः स सर्वयत्नेन हि रक्षणीयः'.
Principally inherent, prevalent, predominant.
नम् The chief thing or object, most important thing; head, chief; न परिचयो मलिनात्मनां प्रधानम्
[Śi.7.61;] [G. L.18;] प्रयोगप्रधानं हि नाट्यशास्त्रम्
[M.1;] शमप्रधानेषु तपो- धनेषु
[Ś.2.7;] गुणैश्च तैस्तैर्विनयप्रधानैः
[R.6.79.] The first evolver, originator, or source of the material world, the primary germ out of which all material appearances are evolved, according to Sāṅkhya philosophy; न पुनरपि प्रधानवादी अशब्दत्वं प्रधानस्या सिद्धमित्याह Ś. B.; see प्रकृति also; प्रधानक्षेत्रज्ञपतिर्गुणेशः
[Śvet. Up.6.16;] एतस्याद्या प्रवृत्तिस्तु प्रधानात् संप्रवर्तते
[Mb.12.25.25.] The Supreme Spirit.
Intellect, understanding; एको मयेह भगवान् विबुधप्रधानैश्चित्तीकृतः प्रजननाय कथं नु यूयम्
[Bhāg.4.1.28.] The principal member of a compound.
नः, नम् The principal attendant or companion of a king (his minister or confidant).
A noble, courtier.
An elephant-driver.
The commander-in-chief.
Comp. अङ्गम् the principal branch or part of anything.
the chief member of the body.
the principal or most eminent person in a state.
-अमात्यः the prime-minister, premier.
-आत्मन् m. m. an epithet of Viṣṇu.
eminent, most illustrious.
warlike, brave.
-कर्मन् n. n.,
कार्यम् the chief business, the principal act; यस्यैव प्रधानकर्मफलं तस्यैवानुषङ्गिकमपि भवितुमर्हति ŚB. on
[MS.6.2.1.] (Medic.) the principal mode of treatment.
-कारणवादः the doctrine that प्रधान is the original cause (according to Sāṅkhyas).
-धातुः the chief element of the body; i. e. semen virile.
पुरुषः the principal or most eminent person (in a state &c.)
[Ms.7.23;] [Pt.3.138.] ˚अतीतः transcending प्रधान and पुरुष (matter and spirit).
an epithet of Śiva. -भाज्a.
most distinguished.
receiving the chief share.-मन्त्रिन् m. the prime-minister.
-वादिन् m. m. one who asserts the Sāṅkhya doctrine (of प्रधान).
-वासस् n. n. a principal garment; (du.) the two chief garments.-वृष्टिः f. a heavy shower of rain.
-शिष्ट a. a. taught or prescribed as of primary importance.
-सभिकः the chief of a gambling house.