पित्तम्

{ pittam }

The Practical Sanskrit-English Dictionary

पित्तम् [pittam]   Bile, one of the three humours of the body (the other two being वात and कफ and its chief quality (heat); पित्तं यदि शर्करया शाम्यति कोऽर्थः पटोलेन [Pt.1.378;] पित्तमुष्णं द्रवं पीतं नीलं सत्त्वगुणोत्तरम् । सरं कटु घु स्निग्धं तीक्ष्ण- मम्ले तु पाकतः ॥; मध्याह्ने च यथार्धरात्रसमये पित्तप्रकोपो भवेत् Bhāva. P. -Comp.
-अतीसारः   a bilious form of diarrhœa.
-अभिष्यन्दः   a bilious form of ophthalmia.
-अरिः  N. N. of several plants लाक्षा, वर्वर &c.
-उपहत a.  a. affected by bile; पश्यति पित्तोपहतः शशिशुभ्रं शङ्खमपि पीतम् [K. P.1.] 478.
-कोशः, -षः   the gall-bladder.
-क्षोभः   excess or derangement of the bilious humour.
-गदिन् a.  a. bilious, affected by bile.
-ज्वरः, -दाहः   a bilious fever.
-द्राविन्   the sweet citron.
-धर a.  a. bilious.
-धरा  f. f. A kind ofKalā (one of the substrata of the humours) in the body; षष्ठी पित्तधरा नाम या कला परिकीर्तिता । पक्वामाशयमध्यस्था ग्रहणी सा प्रकीर्तिता; Susruta.
-प्रकृति a.  a. of a bilious of choleric temperament.
-प्रकोपः   excess and vitiation of the bilious humour.
-भेदः   see पित्तक्षोभः; अवीनां पित्तभेदश्च सर्वेषा- मिति नः श्रुतम् [Mb.12.283.55.]
-भेषजम्   a sort of pulse (Mar. मसूर).
-रक्तम्   plethora.
-वल्लभा   see अतिविषा.-वायुः flatulence caused by the excess and vitiation of the bilious humour.
-विदग्ध a.  a. impaired by bile.-विनाशन,
-शमन, -हर a.  a. antibilious.

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

noun  शरीरस्थधातुविशेषः यः पित्ताशये जायते तथा च यः पचनक्रियायां साहाय्यं करोति।   Ex. पित्तं अन्नस्य पचनक्रियायां सहायकम्।

HYPONYMY:

पाचकम्

ONTOLOGY:

शारीरिक वस्तु (Anatomical) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

मायुः पलज्वलः तेजः तिक्तधातुः उष्मा अग्निः अनलः शाण्डिलीपुत्रः

Wordnet:

asm পিত্ত

bd पिट्टनि दै

ben পিত্ত

guj પિત્ત

hin पित्त

kan ಪಿತ್ತರಸ

kas تِلہٕ پیٚتیُک آب

kok पित्त

mal പിത്തരസം

mar पित्त

mni ꯃꯁꯤꯡꯈꯥ

nep पित्त

ori ପିତ୍ତ

pan ਪੀਤ੍ਹਾ

tam பித்தப்பை

tel పిత్తాశయం

urd پت , صفراوی , صفرا سے متعلق