परुष [paruṣa] a. a. [पॄ-उषन्]
Hard, rough, rugged, stiff (opp. मृदु or श्लक्ष्ण); परुषं चर्म, परुषा माला &c.
Harsh, abusive, severe, unkind, cruel, stern (as words); (वाक्) अपरुषा परुषाक्षरमीरिता
[R.9.8;] [Pt.1.5;] said also of a person; स्निग्धे यत् परुषासि
[Gīt.9;] [Y.1.31.] Harsh or disagreeable to the ear (as a sound &c.); तेन वज्रपरुषस्वनं धनुः
[R.11.46;] [Me.63.] Rough, coarse, rough to the touch, shaggy (as hair); शुद्धस्नानात् परुष- मलकम्
[Me.92.] Sharp, violent, strong, keen, piercing (wind &c.); निर्गच्छतस्तु शक्रस्य परुषः पवनो ववौ
[Rām.7.28.] 28; परुषपवनवेगोत्क्षिप्तसंशुष्कपर्णः
[Rs.1.22;2.28.] Gross.
Dirty.
Spotted, variegated.
Ved. Knotted.
Similar; L. D. B.
-षम् A harsh or abusive speech, abuse. -Comp.
-अक्षर a. a. using harsh or abusive language; गीर्भिर्गुरूणां परुषाक्षराभिस्तिरस्कृता यान्ति नरा महत्त्वम्-आक्षेपः (In Rhet.) an objection or contradiction containing harsh words; इत्येष परुषाक्षेपः परुषाक्षरपूर्वकम्
[Kāv.2.144.] -इतर a. a. other than rough, soft, mild; प्रस्पन्दमानपरुषेतरतारमन्तश्चक्षुः
[R.5.68.] -उक्ति f. f.,
-वचनम् abusive or harsh language.