तिर्यच् [tiryac] तिर्यञ्च [tiryañca] तिर्यञ्च a. (तिरश्ची f., rarely तिर्यञ्ची)
Oblique, transverse, horizontal, awry; तिर्यगूर्ध्वमधस्ताच्च व्यापको महिमा हरेः
[Ku.6.71.] Crooked, curved.
Crossing over, traversing.
Winding.
Lying in the middle or between. -m.,-n.
An animal (going horizontally as distinguished from man who walks erect), a lower or irrational animal; बन्धाय दिव्ये न तिरश्चि कश्चित् पाशा- दिरासादितपौरुषः स्यात्
[N.3.2;] [Ku.1.48.] A bird.
(With Jainas) The organic world, or plants.-Comp.
-अन्तरम् intermediate space measured across, breadth.
-अयनम् the annual revolution of the sun.-ईक्ष a. looking obliquely.
-ईशः an epithet of Kṛiṣṇa.-गः an animal.
-गतिः transmigration of animals.
-गुणनम् oblique multiplication.
-जः a. a. born or begotten by an animal; यस्माद्बीजप्रभावेण तिर्यग्जा ऋषयोऽभवन्
[Ms.1.] 72.
-जनः an animal;
[Bhāg.2.7.46.] -जातिः f. f. the brute kind (opp. man).
-ज्या an oblique chord. -दिश्f. any horizontal region (opposed to nadir and zenith.)-प्रमाणम् breadth.
-प्रेक्षणम् a side-look.
-प्रेक्षण, प्रेक्षिन् a. a. looking obliquely;
[Bhāg.5.26.36.] -यानः a crab.
-योनः an animal;
[Ms.7.149.] -योनिः f. f. animal creation or race; तिर्यग्योनौ च जायते
[Ms.4.2.] -सूत्रम् a cross-line.
-स्रोतस् m. m.
the animal world.
an animal, a beast or bird.