Dictionaries | References

   { c }
Script: Devanagari

च     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
noun  हिंदी वर्णमाला का छटवाँ और चवर्ग का पहला व्यंजन अक्षर   Ex. च का उच्चारण स्थल तालू है ।
ONTOLOGY:
मानवकृति (Artifact)वस्तु (Object)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
व्यंजन अक्षर च व्यंजनाक्षर च व्यञ्जन अक्षर च व्यञ्जनाक्षर च
Wordnet:
ben
guj
kasچ
kok
mar
ori
sanचकारः
urdچ(च)

च     

कोंकणी (Konkani) WN | Konkani  Konkani
noun  कोंकणी वर्णमाळेचें सव्वो आनी चवर्गाचें पयलें व्यंजन अक्षर   Ex. च ची उच्चारण सुवात ताळवो आसा
ONTOLOGY:
मानवकृति (Artifact)वस्तु (Object)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
ben
guj
hin
kasچ
mar
ori
sanचकारः
urdچ(च)

च     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
c
let every च, चा, चु, चू, चै, चो, चौ, whether initial, medial, or final, be sounded as ts in Nuts, and every चि, ची, चे as tsh, or ch, in Chip, Cheek, Chaste. In exception to this rule Note--1st, that चे & चें are, in the Konkan̤, pronounced as tse and tsen̤. 2nd, that of some Hindustání words, च, चा, चु, चू, &c. are pronounced as ts. Such cases will, for the most part, be noted.
c ind An affix of emphasis or of enhancing power; expressing positiveness, peremptoriness, particularity, exactness, certainty &c. It corresponds with our Very, self, indeed, surely &c. Ex. तो चोरच आहे He is verily a thief. तोच चोर आहे He is a thief. तुम्हीच या Come yourself; तुम्ही याच Come at all risks, you must come. मी जेवतांच उठलों I rose instantly after my meal. मी येईनच or मी येईनच येईन I will come, assuredly, positively. It seems further to have a qualifying significancy. Ex. तो पंडित बराच आहे That Panḍit is passable, he will serve. Ex. पढलेला ग्रंथ बहुत दिवस न पाहिला असतां पारका पारकाच दिसूं लागतो.

च     

Aryabhushan School Dictionary | Marathi  English
The sixth consonant.
ind   An affix of emphasis or of enhancing power; expressing positiveness, peremptoriness, particularity, exactness, certainty &c. It corresponds with Very, self, indeed, surely &c.

च     

मराठी (Marathi) WN | Marathi  Marathi
noun  नापसंती किंवा संवेदना प्रकट करण्याकरिता तोंडावाटे आपोआप निघणारा शब्द्   Ex. लिहिताना चुकताच त्याने च् केले.
ONTOLOGY:
गुणधर्म (property)अमूर्त (Abstract)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
च् च् च् च् च् चू चू चू चू चू चू
Wordnet:
benচু
hinचू
kokचू
malഛെ ഛെ
oriଚୁଚୁ
panਚੂ
urdچو , چوچو , چوچوچو
noun  हिंदी वर्णमालेतील (मराठीतीलदेखील) सहावे व च वर्गातील पहिले व्यंजन   Ex. च ह्याचे उच्चारण स्थान टाळू आहे.
ONTOLOGY:
मानवकृति (Artifact)वस्तु (Object)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
च व्यंजन
Wordnet:
ben
guj
hin
kasچ
kok
ori
sanचकारः
urdچ(च)

च     

सहावें व्यंजन . याचा उच्चार संस्कृतांत तालव्य होतो , पण मराठींत बहुधा दंततालव्य होतो , उदा० चमचा , चवरी . अक्षरविकास - तीन अवस्था - पहिली अशोककालीन , दुसरी इ . स . दुसर्‍या शतकांतील मथुरेच्या लेखांत व तिसरी ११ व्या शतकांतील उज्जयिनी लेखांत . कान्याविरहित ग सदृश आकृतीपासून आजचा विकास आहे .
अ.  १ निश्चय , खात्री , स्पष्टपणा , वैशिष्टय , स्वत : पण इ० दाखविणारें अव्यय . उदा० तुम्हीच या = इतरांस न पाठवितां तुम्ही स्वत : या ; तुम्ही याच = कसेंहि करून , न चुकतां या ; तो चोरच आहे = तो चोरीचाच धंदा करणारा आहे ; तोच चोर आहे = इतर कोणी नाहीं तो स्वत : चोर आहे . मी जेवतांच उठलों = जेवण होताक्षणीं उठलों ; मी येईनच = येईनच येईन ( खात्रीनें , नि : संशय मी येईन ). २ या अव्ययाला कधीं गुणदर्शक अर्थ असतो . उदा० तो पंडित बराच आहे = चालण्यासारखा ( उपयोगी पडेल असा ) आहे . ३ सदृश ; सारखा . पढलेला ग्रंथ बहुत दिवस न पाहिला असतां परका परकाच दिसूं लागतो . [ सं . चित ]

च     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
च   1. the 20th letter of the alphabet, 1st of the 2nd (or palatal) class of consonants, having the sound of ch in church.
च  n. 2.ind. and, both, also, moreover, as well as (= τε, Lat.que, placed like these particles as an enclitic after the word which it connects with what precedes; when used with a personal pronoun this must appear in its fuller accented form (e.g.त॑व च म॑म च [not ते च मे च], ‘both of thee and me’), when used after verbs the first of them is accented, [Pāṇ. 8-1, 58 f.] ; it connects whole sentences as well as parts of sentences; in [RV.] the double occurs more frequently than the single (e.g.अहं॑ च त्वं॑ च, ‘I and thou’, viii, 62, 11); the double may also be used somewhat redundantly in class. Sanskṛt (e.g.क्व हरिणकानां जीवितं चा-तिलोलं क्व च वज्र-साराः शरास् ते, ‘where is the frail existence, of fawns and where are thy adamantine arrows?’ [Śak. i, 10] ); in later literature, however, the first is more usually omitted (e.g.अहं त्वं च), and when more than two things are enumerated only one is often found (e.g.तेजसा यशसा लक्ष्म्या स्थित्या च परया, ‘in glory, in fame, in beauty, and in high position’ [Nal. xii, 6] ); elsewhere, when more than two things are enumerated, is placed after some and omitted after others (e.g.ऋण-दाता च वैद्यश् च श्रोत्रियो नदी, ‘the payer of a debt and a physician [and] a Brāhman [and] a river’ [Hit. i, 4, 55] ); in Ved. and even in class. Sanskṛt [[Mn. iii, 20;  ix, 322] ; [Hit.] ], when the double would generally be used, the second may occasionally be omitted (e.g.इन्द्रश् च सोम, ‘both इन्द्र [and thou] सोम[RV. vii, 104, 25] ; दुर्भेद्यश् चा-शुसंधेयः, ‘both difficult to be divided [and] quickly united’ [Hit. i] ); with lexicographers may imply a reference to certain other words which are not expressed (e.g.कमण्डलौ च करकः, ‘the word करक has the meaning ‘pitcher’ and other meanings’); sometimes is = एव, even, indeed, certainly, just (e.g.सु-चिन्तितं चौ-षधं न नाम-मात्रेण करोत्य् अरोगम्, ‘even a well-devised remedy does not cure a disease by its mere name’ [Hit.] ; यावन्त एव ते तावांश्च सः, ‘as great as they [were] just so great was he’ [Ragh. xii, 45] ); occasionally is disjunctive, ‘but’, ‘on the contrary’, ‘on the other hand’, ‘yet’, ‘nevertheless’ (वरम् आद्यौ न चा-न्तिमः, ‘better the two first but not the last’ [Hit.] ; शान्तम् इदम् आश्रम-पदं स्फुरति च बाहुः, ‘this hermitage is tranquil yet my arm throbs’ [Śak. i, 15] ); च-च, though-yet, [Vikr. ii, 9] ; च-न च, though - yet not, [Pat.] ; - न तु (v.l.ननु) id., [Mālav. iv, 8] ; न च - , though not - yet, [Pat.] ; may be used for वा, ‘either’, ‘or’ (e.g.इह चा-मुत्र वा, ‘either here or hereafter’ [Mn. xii, 89] ; स्त्री वा पुमान् वा यच् चा-न्यत् सत्त्वम्, ‘either a woman or a man or any other being’ [R.] ), and when a neg. particle is joined with the two may then be translated by ‘neither’, ‘nor’; occasionally one or one is omitted (e.g.न च परिभोक्तुं नै-व शक्नोमि हातुम्, ‘I am able neither to enjoy nor to abandon’ [Śak. v, 18] ; न पूर्वा-ह्णे न च परा-ह्णे, ‘neither in the forenoon nor in the afternoon’); च-च may express immediate connection between two acts or their simultaneous occurrence (e.g.मम च मुक्तं तमसा मनो मनसिजेन धनुषि शरश् च निवेशितः, ‘no sooner is my mind freed from darkness than a shaft is fixed on his bow by the heart-born god’, vi, 8); is sometimes = चे-द्, ‘if’ (cf.[Pāṇ. 8-1, 30] ; the verb is accented), [RV.] ; [AV.] ; [MBh.] ; [Vikr. ii, 20] ; [Bhartṛ. ii, 45] ; may be used as an expletive (e.g.अन्यैश् च क्रतुभिश् च, ‘and with other sacrifices’); is often joined to an adv. like एव, अपि, तथा, तथै-व, &c., either with or without a neg. particle (e.g.वैरिणं नो-पसेवेत सहा-यं चैव वैरिणः, ‘one ought not to serve either an enemy or the ally of an enemy’ [Mn. iv, 133] ); (See एव, अपि, &c.) For the meaning of after an interrogative See 2.क॑, 2. कथा॑, कि॑म्, क्व॑);
च   [cf.τε, Lat.que, pe (in nempe &c.); Goth.uh; Zd.ca; Old Pers..]
च  mfn. 3.mfn. pure, [L.]
moving to and fro, [L.]
mischievous, [L.]
seedless, [L.]
च  m. m. a thief, [L.]
the moon, [L.]
a tortoise, [L.]
शिव, [L.]

च     

च [c]   a.
Seedless.
Bad, vile.
-चः   An epithet of Śiva.
Chewing, eating.
The moon.
A tortoise.
A thief. चश्चञ्चुश्चरणोऽर्चिर्मुखो रविः । चा कद्रूरदितिः कन्या ...... and चं चरित्रं सुखं दुःखं कश्मलं भ्रमणं पयः । Enm.-ind. A particle expressing
Copulation (and, also as well as, moreover) used to join words or assertions material change of meaning; गन्धमाघ्राय चोर्व्याः [Me.21;] आमोदमुपजिघ्नन्तौ [R.1.43;] see [Bk.2.1;14.12;] [R.3.3;] 13.7; [Ms.4.29] also.)

च     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
च   The twentieth letter of the alphabet, and first of the second or palatial class of consonants, having the sound of Ch in church.
च  mfn.  (चः-चा-चं)
1. Seedless.
2. Vile, base.
 m.  (-चः)
1. A name of SHIVA.
2. The moon.
3. A theif.
4. A tortoise. Ind A particle and conjunction copulative or disjunctive. corresponding to.
1. And.
2. Also,
3. Moreover.
4. Mutually.
5. Equally.
6. Otherwise.
7. For, on account of.
8. But. &c.
9. An expletive.
E. चर् to go, or चि to collect, &c. aff.
ROOTS:
चर् चि

च     

See : अपि, चेष्टालु

Related Words

   چ(च)   चकारः   काकोपि जीवति चिरं च बलिं च भुंक्ते।   चू   व्यंजनाक्षर च   व्यञ्जनाक्षर च   च व्यंजन   च लारि   च सारि   چ            सुखं च ये शयनै च मे   व्यंजन अक्षर च   व्यञ्जन अक्षर च   न च घर्मो दयापरः।   समूलं च विनश्यति   आयुः कर्म च वित्तं च विद्या निधनमेव च।। पंचैतानि विसृज्यंते जन्मस्थस्यैव देहिनः ।।   गडं च सास्‍वडं चैव, स्‍वास्‍वडं च गडस्‍तथा   कां च   आहारं द्विगुणं प्रोक्तं शय्याच (निद्राच) कुचमर्दनं। नास्ति मानापमानं च धश्र्वोटं पंचलक्षणं।।   चवर्गी   विज्ञान-तथा-च प्रौद्योगिकी मन्त्री   न पश्यति च जन्मांधः कामांधो नैव पश्यति।   চু   ଚୁଚୁ   સિસકારો   ਚੂ   ഛെ-ഛെ   چ درجاتی   চ-বর্গীয়   ଚ-ବର୍ଗୀୟ   ਚਵਰਗੀ   ચવર્ગીય   ச வரிசையில் வருகிற   చ వర్గానికి చెందిన   ಚವರ್ಗೀಯ   ച വർഗ്ഗമായ   चवर्गीय   मागून पुढून बा च नवरा   तीर्थोदकं च वन्हिश्र्च नान्यतः शुद्धिमर्हतः।   यथौषधं स्वादु हितं च दुर्लभम्   विद्या मित्रं प्रवासेपु भार्या मित्रं गृहेषु च   दुर्जनस्य च सर्पस्य वरं सर्पो न दुर्जनः   पडलों तरी आपलें (माझें) च नाक वर   टणटण फुटाणी च हातीं नाहीं दुगाणी   বিজ্ঞান এবং প্রযুক্তি মন্ত্রী   विज्ञान आणि तंत्रज्ञान मंत्री   विज्ञान आनी उद्योगीक मंत्री   विज्ञान एवं प्रौद्योगिकी मंत्री   ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ପ୍ରାୟୋଗିକ ମନ୍ତ୍ରୀ   વિજ્ઞાન અને પ્રૌદ્યોગિક મંત્રી   ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕ ਮੰਤਰੀ   ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮಂತ್ರಿ   all the same   even so   however   withal   mischievous   nevertheless   nonetheless   notwithstanding   naughty   yet   still   च् च्   च् च् च्   पञ्चाख्यान   पञ्चायुध   पञ्ची   nand   तदात्वम्   अकल्पनम्   क्षुन्द्   देवासुरम्   पयोहिमम्   प्रस्तारपङ्क्तिः   आभिरूपकम्   कतितिथ   अरोगत्वम्   तोकम्   दण्डोत्पला   चू चू   चू चू चू   रक्षापत्र   वीक्षितम्   शार्वरीक   r.v.   आयव्ययम्   आज्यभागः   अनुशाला   उत्तानपादः   अर्धसमवृत्तः   एकसप्ततिः   किशोरः   केन्द्रकम्   सुखसम्पद्   शरालिः   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP