Dictionaries | References

चा

   
Script: Devanagari

चा     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
the house: not inflecting the noun, it expresses a closer and more intimate connection--an inherence, appertainment, dependence &c.; as घरचा धनी Master of the family; घरचा पैका Family-stock or capital; घरचीं माणसें Inmates of the house, the household; अंगचें बळ Bodily strength. Inflecting the noun, चा is in government, and is the postposition marking the genitive case: not inflecting the noun, चा simply serves to form the assuming noun into an adjective.

चा     

१ षष्ठी विभक्तीचा प्रत्यय , याचे अर्थ - १ मिळकत किंवा ताबा . हें त्याचें घर . २ विनियोग ; विवक्षित उपयोग ; योजना . हा बसावयाचा धोंडा . ती स्नानाची धोंड . ३ एखाद्या क्रियेचा काल किंवा कालाचें समकालीनत्व . मी दुपारचा येईन . तो सांजचा गेला . तो केव्हांचा येऊन बसला आहे . ४ संबंध ; अन्वय . तो गांवाचा पाटील . मुलाचा बाप . झाडाचें पान . नित्य दानाचा ब्राह्मण . घरचा पैका . ५ पूर्ति ; पूर्तता ; साकल्य . पैक्याचा पैका = सर्व पैसा ; घरचें घर = सबंध घर ; महिन्याचा महिना . अशा रीतीनें विभक्तिप्रत्यय लागलेल्या नामाची द्विरुक्ति होते . उदा० बापाचा बाप गेला बोंबलतांना हात गेला . ६ अवस्थांतर ; फरक . दरिद्रयाचा श्रीमंत होतो श्रीमंताचा दरिद्री होतो . चा हा प्रत्यय लागल्यामुळें नामाचें रुपांतर विकल्पेंकरून होतें . नामरूपांतरांत प्रासंगिक संबंध किंवा अन्वय दृष्टीस पडतो . उदा० घरचा धनी = घराचा मालक घरचा पैका = घरापासून उत्पन्न झालेला पैसा , रूपांतर नसेल तेव्हां विशेष निकट , जवळचा संबंध , स्वाधीनता , अवलंब या सारखे अर्थ होतात . उदा० घरचाधनी = कुटुंबाचा मुख्य ; घरचा पैका = घरांतलें भांडवल ; घरचीं माणसें = घरांतील माणसें . अंगचें बळ = शरीरसामर्थ्य . सारांश नामाचें सामान्यरूप झालें असतां चा हा षष्ठी विभक्तिप्रत्यय असतो व तदभावीं चा हा त्या नामास विशेषणरूप देतो . [ सं . स्य ]

Related Words

चा   ‘ध’ चा ‘मा’ करणें   आपलें नाही धड आणि शेजार्‍याला (चा) कढ   आपलें नाही धड, शेजार्‍याला (चा) कड   याञ् चा   न चा पाडा   न चा पाढा   न चा फाडा   धन्यानें सांगले चा कराक, चाकरानें सागलें सुण्याक सुण्याने सांगले बाल्लक   in charge of   make use of   abstract of   accused of   additive property of x2   affect adversely   affect materially   form part of   excluding the cost of   fall back upon   ine evasion of   in professed exercise of   in the exercise of   is entitled to   keep possession of   charge one with   say's law   कूपत्   घुम्   हहे   दिकम्   शिकम्   वध्वा   reference to   take advantage of-   theory and practice of   on pretence of   as aresult of   avail oneself of   in consul action with   consequent to   in exercie of   in purported exercise of   introduction of (a reform)   कुम्   छम्बट्   prevention of fradulent use of ----   in consequence of .....   i would like to have the report of   consequent upon   खुम्   कडू काळ   रिषी   भातोटा   धुरुई   सागा   with the result that   affect prejudicially   file a partly eliminated   in exercise of ......   in the exercise or purported exercise of   it is unreasonable to insist on   jaggy   कुंडका   कुडका   चकडी   व्रताश   प्रारब्धसूत्र   सूपत्   सोवता   सोवतें   स्वानुभूती   भडभडून येणें   भाटाळि   भाटाळें   मागला पाय   पञ्चाविक   डुळ   पराक्रमशीलता   पश्चापिन्   शावा   वतावत   वतावतां   वस्त्रें देणें   वांटचा   belonging to   पासोळी   पांसोळी   बिंदडी   accustomed   flayed   dentated   आडवर्ण   अडपैजणें   अडव्या अंगाचा   scrubby   shelled   skinned   गाळून घेवप   गुंजडा   गुंजडी   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP