दोघे निमाले देखोन ॥ इल्वल पळाला तेथून ॥ तंव तो घटोद्भव क्रोधायमान ॥ पाठीं लागला तयाचे ॥५१॥
पळतां सरली अवघी जगती ॥ परी पाठ न सोडी अगस्ती ॥ तंव तो उदक होऊनि कापट्यगती ॥ समुद्रजळीं मिसळला ॥५२॥
क्रोधायमान ऋषीश्र्वर ॥ तत्काळ पसरूनि दोन्ही कर ॥ आचमन करूनि सागर ॥ उदरामाजी सांठविला ॥५३॥
म्हणे उदारा रघुपति ॥ ऐसा पुरुषार्थी अगस्ति ॥ त्याची भेटी घेऊनि निश्र्चिंतीं ॥ सीतापति पुढें जाय तूं ॥५४॥
मग सुतीक्ष्णाची आज्ञा ॥ घेऊनियां रामराणा ॥ चालिला कर्दळीवना ॥ अगस्तीच्या आश्रमाप्रति ॥५५॥
तों मार्गीं अगस्तीचा बंधु ॥ महामतीनाम तपसिंधु ॥ त्याचे आश्रमीं आनंदकंदु ॥ सीतावल्लभ राहिला ॥५६॥
तेथें क्रमोनि एक दिन ॥ पुढें जात रविकुळभूषण ॥ तों देखिलें अगस्तीचें वन ॥ शोभायमान सदाफळ ॥५७॥
छाया शीतळ सघन ॥ माजी न दिसे सूर्यकिरण ॥ नारळी पोफळी रातांजन ॥ गेले भेदोनि गगनातें ॥५८॥
अशोक वृक्ष उतोतिया ॥ रायआंवळे खिरणिया ॥ निंब वट पिंपळ वाढोनियां ॥ सुंदर डाहाळिया शोभती ॥५९॥
डाळिंबें सांवरी पारिजातक मांदार ॥ चंदन मोहवृक्ष अंजीर ॥ चंपक जाई जुई परिकर ॥ बकुळ मोगरे शोभती ॥१६०॥
तुळसी मंदार कोविदार ॥ शेवंती चंपावृक्ष परिकर ॥ कनकवेली नागवेली सुंदर ॥ पोवळवेली आरक्त ॥६१॥
कल्पवृक्ष आणि चंदन ॥ गरुडवृक्ष आणि अर्जुन ॥ वाळियांची बेटें सुवासिक पूर्ण ॥ कर्पूरकर्दळी डोलती ॥६२॥
शाल तमाल पारिजातक ॥ शिरीष रायचंपक अशोक ॥ फणस निंबोळी मातुलिंग सुरेख ॥ अगर कृष्णागर सुवास ॥६३॥
मयूर बदकें चातकें ॥ कस्तूरीमृग जवादी बिडालकें ॥ राजहंस नकुल चक्रवाकें ॥ कोकिळा कौतुकें बाहती ॥६४॥
धन्य धन्य ऋषि अगस्ति ॥ श्र्वापदें निर्वैर विचरती ॥ पक्षी शास्त्रचर्चा करिती ॥ पंडित बोलती जे रीतीनें ॥६५॥
ठायीं ठायीं वनांत ॥ शिष्य वेदाध्ययन करित ॥ न्याय मीमांसा सांख्य पढत ॥ तर्क घेत नानापरी ॥६६॥
पातंजल आणि व्याकरण ॥ एक वेदांतशास्त्रप्रवीण ॥ एक समाधि सुखीं तल्लीन ॥ एक मौन्येंच डुल्लती ॥६७॥
नानाग्रंथींचें श्रवण ॥ ठायीं ठायीं होत पुराण ॥ अष्टांगयोगादि नाना साधन ॥ मनोजय करिताती ॥६८॥
असो शिष्य गेले धांवून ॥ अगस्तीसी सांगती हर्षे करून ॥ श्रीराम सीता लक्ष्मण ॥ जवळी आले गुरुवर्या ॥६९॥
ऐसें ऐकतां ते अवसरीं ॥ ऋषीचा आनंद न माये अंबरीं ॥ सकळिकांसी म्हणे उठा झडकरी ॥ जाऊं राघवा सामोरे ॥१७०॥
समाधि जप तप अनुष्ठान ॥ करूनि पावावे जयाचे चरण ॥ तो राजीवनेत्र रघुनंदन ॥ आश्रमा आपण पातला ॥७१॥
जो जगद्वंद्य आदिसोयरा ॥ जो अगम्य विधिशक्रकर्पूरगौरा ॥ मूळ न धाडितां आमचे मंदिरा ॥ पूर्वभाग्यें पातला ॥७२॥
जैशा नद्या भरूनियां ॥ जाती नदेश्र्वरासी भेटावया ॥ तैसा अगस्ति लवलाह्यां ॥ श्रीरामाजवळी पातला ॥७३॥
देखोनियां ऋषीचें भार ॥ राम सौमित्र घालिती नमस्कार ॥ घटोद्भवें पुढें धांवोनि सत्वर ॥ रघुवीर आलिंगिला ॥७४॥
रमापति आणि उमापति ॥ प्रीतीनें जैसे भेटती ॥ कीं इंद्र आणि बृहस्पति ॥ आलिंगिती परस्परें ॥७५॥
परम सद्रद ऋषीचें मन ॥ म्हणे धन्य धन्य आजिचा दिन ॥ कौसल्यागर्भरघुनंदन ॥ नेत्रीं देखिला धणीवरी ॥७६॥
असो इतरही मुनीश्र्वरां ॥ भेटला अनादिसोयरा ॥ ब्राह्मणीं वेष्टिलें जनकजावरा ॥ याचकीं वेष्टिला दाता जेवीं ॥७७॥
कीं चंदनवेष्टित फणिवर ॥ कीं भूपती भोंवता दळभार ॥ कीं ते बहुत मिळोनि चकोर ॥ ऋक्षपतीसी विलोकिती ॥७८॥
कीं विलोकितां सौदामिनीपति ॥ नीलकंठ आनंदें नाचती ॥ कीं महावैद्य देखोनि धांवती ॥ व्यथाभिभूत जैसे कां ॥७९॥
कीं उगवतां सहस्रकर ॥ चक्रवाकें तोषती अपार ॥ तैसा देखतां जगदुद्धार ॥ मुनीश्र्वर संतोषले ॥१८०॥
देखोनियां ऋषीमंडळी ॥ परम लज्जित जनकबाळी ॥ मग जाऊनि निराळी ॥ उभी ठाकली क्षण एक ॥८१॥
तंव ऋषिपत्न्या असंख्यात ॥ पहावया धांवल्या रघुनाथ ॥ तों ऋषिमाजी सीताकांत ॥ कोण तो नये प्रत्यया ॥८२॥
जगीं असोनि जगदीश्र्वर ॥ नेणती जैसे भ्रांत नर ॥ तैसा ऋषींत असोनि रामचंद्र ॥ ऋृषिपत्न्यांसी दिसेना ॥८३॥
साधक शरण सद्रुरूशीं ॥ तैशा त्या येती सीतेपाशीं ॥ म्हणती रघुवीर प्रत्ययासी ॥ आणूनि देईं आम्हांतें ॥८४॥
जैसी आदिमाया भगवती ॥ तीस वेष्टित अनंतशक्ति ॥ तैशा ऋषिपत्न्या सीतासती ॥ वेष्टोनियां पुसती तियेतें ॥८५॥
पुराणपुरुष रघुनंदन ॥ ऋषिवृंदांत आहे पूर्ण ॥ परी अमुकचि राम म्हणोन ॥ दावीं आम्हांसी माउलिये ॥८६॥
अवघे जटाजूट तापसी ॥ एकाहूनि एक तेजोराशी ॥ परी तव नेत्रचकोर शशी ॥ दावीं आम्हांसी माउलिये ॥८७॥
जवळी असोनि राघवेंद्र ॥ नव्हे आम्हांसी कां गोचर ॥ परी मंगळभगिनी तुझा वर ॥ मंगळकारक दावीं आम्हां ॥८८॥
चौऱ्यांयशीं लक्ष गर्भवास ॥ हिंडतां शिणलों बहुवस ॥ परी तो मखपाळक सर्वेश ॥ आदिपुरुष दावीं कां ॥८९॥
मृगनाभीं असोनि मृगमद ॥ परी तो नेणेचि मतिमंद ॥ कीं जवळ रत्न असोनि गर्भांध ॥ नेणें जैसा अभाग्य ॥१९०॥
जो वेदवल्लीचें दिव्य फळ जाण ॥ जो सरसिजोद्भवाचें अनादि धन ॥ जो नारदादिकांचें गुह्य पूर्ण ॥ ध्येय ध्यान विषकंठाचें ॥९१॥
ऐशा नानापरी पूसती ॥ परी न बोले सीतासती ॥ मग ऋषिस्त्रिया ध्यानें वर्णिती ॥ नाना ऋृषींचीं ते वेळीं ॥९२॥
ज्या ज्या ऋषींचें वर्णिती ध्यान ॥ तों तों जानकी हालवी मान ॥ जैसा दृश्य पदार्थ संपूर्ण ॥ वेदश्रुती निरसिती ॥९३॥
जे जे दिसतें तें तें नाशिवंत ॥ तें चिन्मय नव्हे अशाश्र्वत ॥ ऋषिस्त्रिया स्वरूप वर्णित ॥ मान हालवित सीता तेथें ॥९४॥
वेदशास्त्रां पडलें मौन ॥ तो केवीं बोलिजे शब्देंकरून ॥ यालागीं न बोले वचन ॥ हालवी मान जानकी ॥९५॥
हस्तसंकेतें करून ॥ जरी दावावा रघुनंदन ॥ तरी तो एकदेशी नव्हे पूर्ण ॥ जो निर्गुण निर्विकारी ॥९६॥
योग याग साधनें अपार ॥ करितां शिणती साधक नर ॥ तेवीं ऋषिस्त्रिया शिणल्या थोर ॥ रूपें वर्णितां स्वचित्तीं ॥९७॥
जैसी वेदांचिये शेवटीं ॥ स्वरूपी पडे ऐक्य मिठी ॥ तैसा श्रीराम देखिला दृष्टीं ॥ ऋषिस्त्रियांनीं अकस्मात ॥९८॥
म्हणती सजलजलदवर्ण ॥ आकर्णनेत्र सुहास्यवदन ॥ वाटे ब्रह्मानंदचि मुरोन ॥ मूर्ति ओतिली चिन्मय ॥९९॥
जटाजूटमुकुट पूर्ण ॥ आजानुबाहु वल्कलवसन ॥ हातीं विराजती चापबाण ॥ पति होय कीं हा तुझा ॥२००॥