संस्कृत सूची|संस्कृत साहित्य|व्याकरणः|अष्टाध्यायी|अध्याय ८| भाग १ अध्याय ८ भाग १ भाग २ भाग ३ भाग ४ अध्याय ८ - भाग १ महर्षि पाणिनी द्वारा रचित अष्टाध्यायी हा संस्कृत व्याकरणावरील एक अत्यंत प्राचीन ग्रंथ आहे, जो ई.पू. ५००व्या शतकात रचला गेला. Tags : ashtadhyayigrammerpaniniअष्टाध्यायीपाणिनीव्याकरण भाग १ Translation - भाषांतर १ सर्वस्य द्वे ।२ तस्य परं आम्रेडितम् ।३ अनुदत्ता- ं च ।४ नित्यवीप्सयोः ।५ परेर्वर्जने ।६ प्रसम् उप उदः पादपूरणे ।७ उपरिअधिअधसः सांईप्ये ।८ वाक्य आदेरामन्त्रितस्य असूयासम्मतिकोपकुत्सनभर्त्सनेषु ।९ एकं बहुव्रीहिवत् ।१० आबाधे च ।११ कर्मधारयवत् उत्तरेषु ।१२ प्रकारे गुणवचनस्य ।१३ अकृच्छ्रे प्रियसुखयोरन्यतरस्यां ।१४ यथास्वे यथायथं ।१५ द्वंद्वं रहस्यमर्यादाअचनव्युत्क्रमणयज्ञपात्ररयोग अभिव्यक्तिषु ।१६ पदस्य ।१७ पदात् ।१८ अनुदात्तं सर्वं अपदआदौ ।१९ आमन्त्रितस्य च ।२० युष्मदस्मदोः षष्ठीचतुर्थीद्वितीयास्थायोर्वाम्नावौ ।२१ बहुवचने वस्नस्सु ।२२ तेमयौ एकवचनस्य ।२३ त्वामौ द्वितीयायाः ।२४ न चवाह अह एवयुक्ते ।२५ पश्य अर्थैः च अणालोचने ।२६ सपूर्वायाः प्रथमायाः विभाषा ।२७ तिङः गोत्रआदीनि कुत्सन आभीक्ष्ण्ययोः ।२८ तिङ् अतिङः ।२९ न लुट् ।३० निपातैर्यद्यदिहन्तकुविद्नेद्चेद्चण्कच्चिद्यत्रयुक्तं ।३१ नह प्रत्यारम्भे ।३२ सत्यं प्रश्ने ।३३ अङ्ग अप्रातिलोम्ये ।३४ हि च ।३५ छन्दसि अनेकं अपि स आकाङ्क्षम् ।३६ यावद्यथाभ्यां ।३७ पूजायां न अनन्तरं ।३८ उपसर्गव्यपेतं च ।३९ तुपश्यपश्यत अहैः पूजायां ।४० अहो च ।४१ शेषे विभाषा ।४२ पुरा च पर्- ईप्सायां ।४३ ननु इति अनु- ज्ञा एषणायां ।४४ किं क्रियाप्रश्ने अनुपसर्गं अप्रतिषिद्धम् ।४५ लोपे विभाषा ।४६ एहिमन्ये प्रहासे लृट् ।४७ जातु अपूर्वं ।४८ किम्वृत्तं च चिदुत्तरं ।४९ आहो उताहो च अनन्तरं ।५० शेषे विभाषा ।५१ गत्यर्थलोटा लृट् न चेत् कारकं सर्व न्यत् ।५२ लोट् च ।५३ विभाषितं स उपसर्गं अनुत्तमम् ।५४ हन्त च ।५५ आमः एक अन्तरं आमन्त्रितम् अनन्तिके ।५६ यद् हितुपरं छन्दसि ।५७ चनचिद् इवगोत्र आदितद्धित आम्रेडितेषु अगतेः ।५८ च आदिषु च ।५९ चवायोगे प्रथमा ।६० ह इति क्षियायां ।६१ अह इति विनियोगे च ।६२ च अहलोपे एव इति अवधारणं ।६३ च आदिलोपे विभाषा ।६४ वैवाव इति च छन्दसि ।६५ एक अन्याभ्यां समर्थाभ्यां ।६६ यद्वृत्तात् नित्यं ।६७ पूजणात् पूजितं अनुदात्तम् (काष्ठ आदिभ्यः). ६८ सगतिरपि तिङ् ।६९ कुत्सने च सुपि अगोत्रआदौ ।७० गतिर्गतौ ।७१ तिङि च उदात्तवति ।७२ आमन्त्रितं पूर्वम् अविद्यआनवत् ।७३ न आमन्त्रिते समान धिकरणे (सामान्यवचनम्). ७४ (सामान्यवचनं)विभाषितं विशेषवचने (बहुवचने). N/A References : N/A Last Updated : January 17, 2018 Comments | अभिप्राय Comments written here will be public after appropriate moderation. Like us on Facebook to send us a private message. TOP