गज पळे रानोरान ॥ परम घाबरला सहस्रनयन ॥ तों यम हस्तीं दंड घेऊन ॥ हनुमंतावरी धांविन्नला ॥५१॥
यमें दंड प्रेरावा जों ते वेळां ॥ तो मारुती अंगावरी कोसळला ॥ मुष्टिघात हृदयीं दीधला ॥ यम पाडिला धरणीवरी ॥५२॥
वक्षःस्थळीं वळंघोनि हनुमंत ॥ पुढती मुष्टिघ्ज्ञात प्रेरित ॥ हातींचा दंड हिरोनि घेत ॥ तेणेंचि ताडित तयासी ॥५३॥
यमें धरिले मारुतीचे चरण ॥ म्हणे मी तुजला अनन्य शरण ॥ हस्त जोडूनियां वरुण ॥ स्तुति करीत मारुतीची ॥५४॥
कुबेर धांवोन ते समयीं ॥ लागे हनुमंताचे पायीं ॥ तों ऐरावतारूढ लवलाहीं ॥ शक्र वेगें पातला ॥५५॥
ऐसें देखोनि ते अवसरीं ॥ मारुती धांवे शचीवरावरी ॥ ऐरावतसीस पुच्छीं धरी ॥ पृथ्वीवरी आपटावया ॥५६॥
पुच्छ धरूनि भोवंडीं गज ॥ पृथ्वीसहित कांपती दिग्गज ॥ अवनीवरी देवराज ॥ वज्रासह पाडिला ॥५७॥
बळें गज आपटिला धरणीं ॥ देवांस मांडली महापळणी ॥ कडे कपाटीं जाउनी ॥ महायोद्धे दडाले ॥५८॥
म्हणती पृथ्वी गेली रसातळा ॥ एकचि हाहाकार जाहला ॥ तो अमरेंद्रें ते वेळां ॥ आव धरिला पुढती पैं ॥५९॥
वज्र बळें भोंवंडित ॥ मुखावरी ताडिला हनुमंत ॥ तेणें मूर्च्छना दाटली बहुत ॥ पडे वायुसुत पृथ्वीवरी ॥२६०॥
कनकाद्रीवरून कोसळला ॥ पर्वतदरीमाजी पडला ॥ लोकप्राणेश धांविन्नला ॥ सुत धरिला पोटासी ॥६१॥
कासाविस वायुनंदन ॥ विकळ पडला अचेतन ॥ वायु रडे स्फुंदस्फुंदोन ॥ पुढें घेऊन हनुमंता ॥६२॥
म्हो दुर्जन हा अमरेंद्र ॥ तान्हयावरी घातलें वज्र ॥ परम निर्दय पुरंदर ॥ करीन संहार तयाचा ॥६३॥
माझिया तान्हयाचा जातां प्राण ॥ आटीन सकळ त्रिभुवन ॥ जैसे प्रल्हादाकारणें दैत्य संपूर्ण ॥ श्रीनृसिंहें आटिले ॥६४॥
वायुआधीन सकळांचे प्राण ॥ आकर्षिले न लागतां क्षण श्र्वासोच्छ्वास कोंडून ॥ केलें त्रिभुवन कासाविस ॥६५॥
मग इंद्र विरिंचि सकळ सुरवर ॥ रमावर आणि उमावर ॥ सकळ प्रजा ऋृषीश्र्वर ॥ शरण आले वायूतें ॥६६॥
पोटासी धरूनि हनुमंत ॥ वायु दीर्घस्वरें रडत ॥ तों ब्रह्मादिदेव समस्त ॥ प्राणनाथें देखिले ॥६७॥
हनुमंत कडेवरी घेउनी ॥ वायु उभा राहे ते क्षणीं ॥ तिन्ही देव देखानि नयनीं ॥ नमस्कार करी तेधवां ॥६८॥
मग बोले कमळासन ॥ पुत्राचा कैवार घेऊन ॥ अवघे जन निर्दाळून ॥ टाकिशी काय प्राणेशा ॥६९॥
येरू म्हणे न उठतां माझा सुत ॥ इंद्रासीं आटीन देवांसहित ॥ ऐकोनि हांसे इंदिरानाथ ॥ वर देतसे संतोषोनी ॥२७०॥
पूर्ण पिंडाचा हनुमंत ॥ यासी स्वप्नींही नाहीं मृत्य ॥ ब्रह्मकल्पपर्यंत ॥ चिरंजीव पुत्र तुझा ॥७१॥
मग बोले कर्पूरगौर ॥ माझिये तृतीय नेत्रींचा वैश्र्वानर ॥ क्षणें जाळील चराचर ॥ परी यासी बाधे ना ॥७२॥
माझी त्रिशूळादि आयुधें तत्त्वतां ॥ तीं न रुतती हनुमंता ॥ मग विरिंचि होय बोलता ॥ निजवरदान ऐका तें ॥७३॥
माझें ब्रह्मास्त्र आणि पाश ॥ कदा न बाधितील यास ॥ म्यां जीं शस्त्रें निर्मिलीं बहुवस ॥ तींही यास न बाधितीं ॥७४॥
मग इंद्रही वदे सवेग वर ॥ माझें यासी बाधे वज्र ॥ हा वज्रदेही साचार ॥ अक्षय अभंग सर्वदा ॥७५॥
हनुवटीस झगडलें वज्र ॥ यास हनुमंत नाम साचार ॥ कुबेर म्हणे बहुत असुर ॥ क्षय पावती हस्तें याच्या ॥७६॥
मग वदे वरदान ॥ यास काळदंड न बाधी पूर्ण ॥ याचे करिती जे नामस्मरण ॥ त्यांसी बंधन न करीं मी ॥७७॥
मग बोले रसाधिपति ॥ अभंग असो यास शक्ति ॥ कधीं श्रम न पावे मारुती ॥ युद्ध करितां बहुसाल ॥७८॥
दिव्य कमळांची सुमनमाळ ॥ न सुके लोटतां बहुकाळ ॥ ती विश्र्वकर्में तात्काळ ॥ गळां घातली मारुतीच्या ॥७९॥
समस्तीं देऊन वरदाना ॥ गेले आपुले स्वस्थाना ॥ वायूनें हनुमंत तें क्षणा अंजनीजवळ अणिला ॥२८०॥
मारुतीस हृदयीं धरोनि ॥ स्फुंदस्फुंदोनि रडे जननी ॥ मुखामाजी स्तन घालुनी । वदन कुरवाळी वेळोवेळां ॥८१॥
रामविजय ग्रंथ सुरस ॥ त्यामाजी हनुमंतजन्म विशेष ॥ श्रवण करिती जे सावकाश ॥ ग्रहपीडा त्यांस न होय ॥८२॥
हनुमंतजन्मकथन ॥ निजभावें करितां श्रवण ॥ दुष्ट ग्रहविघ्नें दारुण ॥ न बाधिती कदाही ॥८३॥
पुढें रसाळ कथा बहुत ॥ डोहळे पुसेल राजा दशरथ ॥ अजन्मा जन्मेल रघुनाथ ॥ तोच कथार्थ अवधारा ॥८४॥
जैसें जों जों क्षेत्र पिकत ॥ तों तों कणसें घनदाट दिसत ॥ तैसे प्रसंगाहून प्रसंग बहुत ॥ रसभरित असती पैं ॥८५॥
जयासी नाहीं पुत्रसंतान ॥ त्यानें करावें विजयावर्तन ॥ संतति संपत्ति परिपूर्ण ॥ सदा नांदती त्याचे गृहीं ॥८६॥
येथोनि श्रीरामचरित्रकथा गहन ॥ श्रोतीं परिसावी सावधान ॥ तेणें ब्रह्मानंद ठसावोन ॥ कैवल्यपद पाविजे ॥८७॥
ब्रह्मानंदा श्रीरघुवीरा ॥ विषकंठहृदया परात्परा ॥ वेदवंद्या श्रीधरवरा ॥ दीनोद्धारा जगद्रुरो ॥८८॥
स्वस्ति श्रीरामविजय ग्रंथ सुंदर ॥ संमत वाल्मीकनाटकाधार ॥ श्रवण करोत पंडित चतुर ॥ तृतीयाध्याय गोड हा ॥२८९॥
॥ श्रीरामसमर्थ ॥