Dictionaries | References

पांचाल

   
Script: Devanagari

पांचाल     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
noun  महाभारत में वर्णित एक राज्य   Ex. राजा द्रुपद पांचाल पर राज्य करते थे ।
HYPONYMY:
अहिक्षेत्र
ONTOLOGY:
पौराणिक स्थान (Mythological Place)स्थान (Place)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
पांचाल देश पंचाल पंचाल देश पाञ्चाल पाञ्चाल देश
Wordnet:
benপাঞ্চাল
gujપાંચાલ
kokपांचाल
marपांचाल
oriପାଞ୍ଚାଳ
sanपञ्चालः
urdپانچال , پانچال دیس , پنچال , پنچال دیس

पांचाल     

पांचाल n.  प्राचीन उत्तर भारत का एक लोकसमूह । इन्हीं लोगों का निर्देश वेदों में ‘क्रिवि’ नाम से, एवं ब्राह्मणग्रंथों में ‘पांचाल’ नाम से क्रिया हुआ प्रतीत होता है (पंचाल देखिये) । इन लोगों के देश के, ‘उत्तर पांचाल’ एवं ‘दक्षिण पांचाल’ ऐसे दो विभाग, गंगा नदी के द्वारा किये गये थे। उनमें से उत्तर पांचाल देश पर ‘नील’ राजवंश का राज्य था, एवं दक्षिण पांचाल पर ‘अजमीढ’ वंश का । इसी देश का पश्चिम-पूर्व प्रदेश ‘प्राच्य पांचाल’ नाम से सुविख्यात था [संहितोपनिषद्‍ ब्राह्मण २] । महाभारत काल में दक्षिण पांचाल देश का राजा द्रुपद था, एवं उसकी कन्या द्रौपदी थी । पांचल देश की होने के कारण उसे ‘पांचाली’ नामांतर प्राप्त था (म.आ.) ।
पांचाल II. n.  दुर्मुख एवं शोण राजाओं का नामांतर [ऐ. ब्रा.८.२३] ;[श.ब्रा. १३.५.४.७] । पंचाल जाति के लोगों का राजा होने के कारण, उन्हें यह नाम प्राप्त हुआ था ।
पांचाल III. n.  एक ऋषि । इसका मूल नाम ‘सुबालिक’ या ‘गालव’ था । इसका गोत्र ‘बाभ्रव्य’ था, एवं यह ‘पंचाल’ देश का रहनेवाला था । इस कारण इसे ‘बाभ्रव्य पांचाल’ कहते थे (बाभ्रव्य देखिये) । वामदेव द्वारा बताये ध्यानमार्ग से इसने भगवान् की आराधना की । उसीके कृपा से वेदों का क्रमविभाग करने का दुष्कर कार्य, यह सर्वप्रथम कर सका [म.शां.३३०.३७-३८] ; पितृवर्तिन् देखिये ।

पांचाल     

कोंकणी (Konkani) WN | Konkani  Konkani
noun  महाभारतांत वर्णन केल्लें एक राज्य   Ex. राजा द्रुपद पांचालाचेर राज्य करतालो
HYPONYMY:
अहिक्षेत्र
ONTOLOGY:
पौराणिक स्थान (Mythological Place)स्थान (Place)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
benপাঞ্চাল
gujપાંચાલ
hinपांचाल
marपांचाल
oriପାଞ୍ଚାଳ
sanपञ्चालः
urdپانچال , پانچال دیس , پنچال , پنچال دیس

पांचाल     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
pāñcāla m S pop. पांचाळ m The company or association of five trades,--carpenter, weaver, barber, washerman, shoemaker: also any one of these five. Note. Of the five trades constituting the sodality termed पांचाळ there are differing classifications. See पंचाळ.

पांचाल     

मराठी (Marathi) WN | Marathi  Marathi
noun  महाभारतात वर्णिलेले एक राज्य   Ex. द्रुपद हा पांचालचे राजा होता.
HYPONYMY:
अहिक्षेत्र
ONTOLOGY:
पौराणिक स्थान (Mythological Place)स्थान (Place)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
benপাঞ্চাল
gujપાંચાલ
hinपांचाल
kokपांचाल
oriପାଞ୍ଚାଳ
sanपञ्चालः
urdپانچال , پانچال دیس , پنچال , پنچال دیس

Related Words

पांचाल   पांचाल देश   दक्षिण पांचाल   क्रैव्य पांचाल   पञ्चालः   পাঞ্চাল   ପାଞ୍ଚାଳ   પાંચાલ   पंचाल देश   पाञ्चाल देश   गंधर्वायण   पंचिक   पंचधनुष्य   अजमीढ़   अहिक्षेत्र   अलमीढ़   भानुदेव   इटावा   सिंहचंद्र   चैत्रसेनि   झाडपंचाळ   चित्रवर्मन   पुरुजानु   अजमीढ   सिंहसेन   क्रिवि   पृषत   अठरा वर्ण   पज्रिय , पज्र्‍य   व्याघ्रकेतु   बाभ्रव्य   चंद्रदेव   जयानीक   चावल   भर्म्याश्व   पुरुयशस्   पंचाल   इंद्रोत   पिजवन   विभ्राज   परमेष्ठिन्   सुचित्र   काम्पिल्य   दंडधार   पाञ्चाल   वार्धक्षेमि   व्याघ्रदत्त   प्रवाहण   तुर्वश   सुधनु   चित्रायुध   बृहदुक्थ   पंचजन   द्रुपद   ५६   शिखंडिन्   गोपति   सृंजय   सुदास   तपन   कोक   सत्यजित्   शोण   गालव   श्र्वेतकेतु   सुशर्मन्   सोमक   केशिन्   संवरण   सोमवंश   नील   कृप   सुरथ   अठरा   दुर्मुख   धृष्टकेतु   क्रतु   वात्स्यायन   शाकल   शुक्ल   अश्वत्थामन्   द्रोण   पूरु   शत्रुघ्न   जनमेजय   धौम्य   संजय   धृतराष्ट्र   ब्रह्मदत्त   बक   भविष्य वंश   महावीर वर्धमान   युधिष्ठिर   द्रौपदी   शुक्र   वसिष्ठ   कंस   भरद्वाज   विदुर   शुक   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP