मराठी मुख्य सूची|मराठी साहित्य|अनुवादीत साहित्य|धर्मसिंधु|तृतीय परिच्छेद : उत्तरार्ध २|
श्राद्धांग तर्पणाचा निषेध

धर्मसिंधु - श्राद्धांग तर्पणाचा निषेध

हिंदूंचे ऐहिक, धार्मिक, नैतिक अशा विषयात नियंत्रण करावे आणि त्यांना इह-परलोकी सुखाची प्राप्ती व्हावी ह्याच अत्यंत उदात्त हेतूने प्रेरित होउन श्री. काशीनाथशास्त्री उपाध्याय यांनी ’धर्मसिंधु’ हा ग्रंथ रचला आहे.

This 'Dharmasindhu' grantha was written by Pt. Kashinathashastree Upadhyay, in the year 1790-91.


वुद्धिश्राद्ध, सपिंडी, प्रेतश्राद्ध, अनुमासिक व संवत्सर विमोक श्राद्धात तिलतर्पण करू नये. त्यामध्ये तर्पणाचा प्रकार - दुसर्‍या दिवशी तर्पण कर्तव्य असल्यास स्नान करून तरण केल्यावर नित्यस्नान व प्रातःसंध्या करावी. अथवा नित्यस्नान व प्रातःसंध्या केल्यावर श्राद्धांग तर्पण करावे. ते असे- संबंध, नाम, गोत्र व रूप हे द्वितीया विभक्तीत उच्चारून 'स्वधानमस्तर्पयामि' असे म्हणून ऋग्वेदी यांनी उजव्या हाताने व इतर शाखीयांनी अंजुळीने ३-३ वेळ तर्पण करावे. प्रत्येक अंजुळीस मंत्राची आवृत्ति करावी. नित्य तर्पणाविषयीही असाच निर्णय जाणावा.

यानंतर ब्रह्मयज्ञांगभूत नित्य तर्पणात तिलयुक्त तर्पणाचे निषेधाचा काल सांगतो- रविवार, भौमवार, भृगुवार, प्रतिपदा, षष्ठी, एकादशी, सप्तमी, त्रयोदशी, भरणी, कृत्तिका, मघा, रात्री, संधिकाळ, गृह, जन्मनक्षत्र, शुभ कार्याचा दिवस, शुभ कार्ययुक्त परकीयगृह, मन्वादि तिथि, युगादि तिथि, गजछाया व दोन अयन दिवस या काली तिलतर्पण, मृत्तिकास्नान व पिंडदान ही करू नयेत. २ अयनदिवस, युगादि व मन्वादिक या दिवशी तिलतर्पण केल्यास दोष नाही, असे काही ग्रंथकार म्हणतात. विवाह, मौजी व चौल ही झाली असता क्रमाने १ वर्ष, ६ मास व ३ मास व इतरसंस्कारी १ किम्वा अर्धमासपर्यंत महालय, गयाश्राद्ध व क्षयदिवस श्राद्ध, याशिवाय तिलतर्पणादिक करु नये असे म्हटले आहे. या निषिद्ध दिनी अथवा तिलांचा अभाव असता सुवर्ण व रौप्ययुक्त हस्ताने किंवा दर्भयुक्त हस्ताने नित्यतर्पण करावे.

N/A

References : N/A
Last Updated : March 03, 2009

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP