१.
जीवामात्रामधे राहे एक शक्ति अपार्थिव
जड सूक्ष्मेंद्रियद्वारा हो तिचा व्यक्त संभव.
क्रियाशक्तिस्वरूपाने अनेकविध जो घडे-
व्यवहार तयालागी 'कर्म' ही अभिधा पडे.
व्यक्तिकर्मप्रवाहाचे वाहणे तेच 'जीवन'
स्थली एकीच हो त्याचे जन्म आणि विसर्जन.
'चैतन्य' म्हणती त्याते सर्व विश्वास निर्मुनी
स्वभावचि असे त्याचा रहावे त्यात व्यापुनी.
सर्वव्यापक तत्त्वा या नावे बहुत ठेविती-
'जगज्ज्योति' 'अंतरात्मा' 'जगज्जीवन' बोलती
विभूती त्यांतुनी येती; जाती आम्हास देउन
ज्ञानतेजे समायुक्त विकासमय जीवन.
भारताचा असे मोठा विस्तार तरि आपणा
महाराष्ट्रप्रतीकाने करू येतेच अर्चना.
प्रतिमापूजने होती ईश्वराप्रति अर्पण
महाराष्ट्रमिषाने हो भारताचेच पूजन.
विपन्नकाली देशाच्या अग्रभागी सदा स्थित
राहिला हा महाराष्ट्र, आज राहिल निश्चित.
२.
एकान्तात महत्कार्ये स्फूर्ति-पूर्तीस पावती
राष्ट्रोदय नवे होती सूज्ञ सर्वत्र बोलती.
एकान्तात बसू जाता अन्य संकल्प सोडुनी
विचारांचे, विकारांचे काहूर उठते मनी.
विवेकभ्रष्ट तत्त्वांचा बडिवार विवादती;
तत्त्वे ती असती कोणासाठी हे ते न पाहती !
व्यावहारिक तत्त्वे ती सापेक्ष असती सदा,
भिन्नावस्थेत कामाला तेज ते ये न सर्वदा.
देशकार्यी तत्पराते निंदिती उत्तरोत्तर
कृतीच्या शून्य नावाने शब्दगुंड घरोघर !
स्वदेशाच्या गौरवात आपला होय गौरव
यातना, हाल जे त्याचे, आपला तोच रौरव !
शक्तीचे वसतिस्थान अंतःकरण केवळ.
पवित्र जीवनाधारे कर्मे होतात सोज्वळ.
सुखाची वर्णित स्वप्ने भ्रांत चित्ते सदोदित
सत्यसृष्टीत येती का ? व्हावे कार्यास उद्यत !
स्वतंत्राची देशवाची देशवैभव गर्जते
पराधीने स्वदेशचे रचावे स्तोत्र कोणते ?
जाणत्याने सदा व्हावे यत्नसाहसतत्पर
सिद्धिदाता होत आला सत्यसंकल्प ईश्वर !
शक्तीच्या चालका रामा ! पुरवी मनकामना
'सत्यं-शिवं'सुंदरम्' दे आनंदवनभुवना !