४१० .
ज्यासी जैस असे भाव । त्यासी तैसा दिसे देव ॥१॥
प्रल्हादाचिया निर्धारी । खांबी प्रगटला निर्धारी ॥२॥
रामीरामदास पिसाळले माय । म्हणौनि मोकली धाय विषयजनु ॥३॥
४११ .
स्नानसंध्या टिळेमाळा । पोटी क्रोधाचा उमाळा ॥१॥
ऐसे कैसे रे सोंवळे । शिवतां होतसे ओंवळे ॥२॥
नित्य दंडितां हा देहो । परि फिटेना संदेहो ॥३॥
बाह्य केली झळफळ । देहबुद्धीचा विटाळ ॥४॥
नित्यनेम खटाटोप । मनी विषयाचा जप ॥५॥
रामदासी दृढभाव । तेणेविण सर्व वाव ॥६॥
४१२ .
कारण पाहिजे भाव । भावेचि पाविजे देव । देवासी लाघव । कामा नये रे ॥१॥
धुरु लेंकरुं भावे । अढळ केले देवे । देखिजे स्वभावे । तारांगणी रे ॥२॥
बाळ उपमन्यी । भावचि देखिला मनी । तयासि भोजनी ॥ क्षीरसिंधु रे ॥३॥
दास म्हणे सत्य वाचा । देव हा सकळांचा । परि तो भक्तांचा । वेळाइतु रे ॥४॥
४१३ .
सकळ कळा अकळ परमात्मा श्रीहरि । तो कोणे कळे तृप्ती कीजे ॥१॥
परेहूनि तो पर्ता परेश निर्गुण । तो कोण्या शब्दज्ञाने तृप्त० ॥२॥
प्रकृतीची धातमात न चले पै तेथे । तो कोण्या धातमाते तृ० ॥३॥
स्वये सामदेव वेडावला जेथे । तो कोण्या संगीतगीते तृ० ॥४॥
सकळ नाटकपण जेथे पै आटे । तो कोण्या नटनाट्ये तृ० ॥५॥
रामदास म्हणे भावे शरण जाये । तो आपण होऊनि राहे आपणापे ॥६॥
४१४ .
भक्तीविण ज्ञान त्या नांव अज्ञान । जाणती सज्ञान संतजन ॥१॥
पायाविणे थोर केले दामोदर । पावतां संहार वेळ नाही ॥२॥
तारुविण नाव तो नव्हे उपाव । ठाकवेना ठाव पैलथडी ॥३॥
रामदास म्हणे उपासनेविण । विश्रांति पावणे घडे केवी ॥४॥
४१५ .
भावेविण भक्ति भक्तिविण मुक्ति । मुक्तीविण शांति आढळेना ॥१॥
भावे भक्ती सार भक्ती भावे सार । पावे पैलपार विश्वजन ॥२॥
भावभक्तीविण उद्धरला कोण । यालागी सगुण भक्तीभाव ॥३॥
रामदास म्हणे दक्ष ज्ञानी जाणे । भक्तीइये खुणे पावईल ॥४॥
४१६ .
त्रैलोक्याचे सार वेदां अगोचर । मथुनी साचार काढियेले ॥१॥
ते हे संतजन सांगती सज्जन । अन्यथा वचन मानूं नये ॥२॥
जे या विश्वजनां उपेगासी आले । बहुतांचे जाले समधान ॥३॥
रामीरामदासी राघवी विश्वास । तेणे गर्भवास दुरी ठेला ॥४॥
४१७ .
संगति सज्जन कथा निरुपण । सगुणे निर्गुण पाविजेते ॥१॥
सगुणाची भक्ति केल्या होते मुक्ति । ऐसे वेदश्रुति बोलतसे ॥२॥
भक्तिविण ज्ञान कदा पाविजेना । हे वाक्य सज्जनाअंतरीचे ॥३॥
रामदास म्हणे साराचेंहि सार । सर्वांसी आधार भक्तिभाव ॥४॥
४१८ .
राम म्हणती जन । ते माझे सज्जन । तेथे तन मन । विगुंतले रे ॥१॥
प्रीति सांगतां न ये । सांगावे कोणासी काय । आणिक उपाय आढळेना रे ॥२॥
चकोरा चंद्रेवीण । सांगतां वाटतो शीण । चातका जीवन । अंतराळी रे ॥३॥
राघवांचोनी ओझे । अणु हि नावडे दुजे । दास म्हणे माझे । हे जीवन रे ॥४॥
४१९ .
भक्तीची आवडी भक्तचि जाणती । जया सीतापति सानुकूळ ॥१॥
सानुकूळ देव जया दृढ भाव । भावे देवराव पाविजेतो ॥२॥
राम अभयंकरे पावले निजखूण । रुद्र बिभीषण चिरंजीवी ॥३॥
तेहतीस कोटि देवां केली आटाआटी । पावला संकटी राम माझा ॥४॥
आकाशी मंडप घातला बाणजाळी । रावण समरंगणी त्रासियेला ॥५॥
देव तो श्रीराम आमुचा मूळपुरुष । त्याचे आम्ही वंश रामदास ॥६॥
४२० .
श्रीरामपायी उद्धरली शिळा । दिव्यरुप बाळा प्रगट जाली ॥१॥
पृथ्वी भस्म करी ऐसे हळाहळ । नामे सुशीतळ केले तया ॥२॥
राम अभयंकरे पावले निजखूण । रुद्र बिभीषण चिरंजीवी ॥३॥
तेहतिस कोटि देवां केली आटाआटी । पावला संकटी राम माझा ॥४॥
आकाशी मंडप घातला बाणजाळी । रावण समरंगणी त्रासियेला ॥५॥
देव तो श्रीराम आमुचा मूळपुरुष । त्याचे आम्ही वंश रामदास ॥६॥