१०२
आकारेंवीण पाळणा पहुडलें ।
निराकार म्हणोनि वोसणाईलें ॥१॥
जो जो जो जो बाळा निराकार पाळणा ।
व्योमीं व्योमाकारीं झोंप घेई ॥ध्रु०॥
चौदा नि:शब्दीं जागृत केलें ।
येकविसी हालवूनि बाळ उठविलें ॥२॥
बाप रखुमादेविवरु निजीं निजविलें ।
कांहीं नव्हे ऐसें कांहीं ना केलें ॥३॥
१०३
पाळण्याची परी सांगेन आतां ।
पाळण्या तान्हुलें बोंभाते देहेविणेम ताता ॥१॥
तेथें जनुक नव्हे जननी नव्हे ।
बाळक नवे होये मासे विण ॥ध्रु०॥
तेथें तेल सारुनि अभ्यंग केलें ।
बाळक पुसिलें अंबरवर्णे ॥२॥
बापरखुमादेविवरु अनुभवित जाले ।
ते निजरुप पावले परब्रह्मीं ॥३॥
१०४
अठरा दिगांतीहुनि पाळणा आणिला ।
तेथें एक निर्गुण बाळ पहुडला ॥१॥
बाळापें हें नाहीं बाळापें हें नाहीं ।
अंगुष्ठ पेउनि घेई निरालंब ॥ध्रु०॥
निरालंबीं स्वाद आळवी ब्रह्मीं ।
तेथें एकु बाळ बोभाये निरंजनीं ॥२॥
बाप रखुमादेविवरु अनादि अंतीं ।
त्याहुनि परती मज गति केली ॥३॥
१०५
पांच पाट्या नव खिडकिया पाळणा पहुडया निरंजनीं ॥१॥
एकवीस सहस्त्र श्वास हुंकार घाली ॥
माया ते मारिली ज्ञानरुपी ॥ध्रु०॥
तेथें निरंजन नाहीं काहींचि नाहीं ।
तेथें नि:शब्द उठती पाहीं ॥२॥
बापरखुमादेविवरु बाळका घेऊनि मेला ।
मरोनियां जाला जितपणेंगे माये ॥३॥
१०६
शून्य नाहीं निरशून्य नाहीं ॥
तेथें पाळणा पाही लावियेला ॥१॥
जातिविण बाळ उपजलें पाही ।
तेथें परिये देते माय तेही नाहीं ॥ध्रु०॥
बापरखुमादेविवरु विठ्ठलीं पाळणा नाहीं ॥
तेथें मी बाळ पाही पहुडलों ॥२॥
घोंगडी.
१०७
आठवितां नुपुरे मोविता न मोववे ।
सांगतां न सांगवे गुण त्याचे ॥१॥
परतालिया दृष्टि काळा देखिला जगजेठी ।
वेणिभागीं पृष्ठीं कैसा दिसतु असे ॥ध्रु०॥
त्या गुणाच्या संगें कैसें अद्वैत जालें ।
मन म्हणौनि काळेंपण बहु झालें गे माये ॥२॥
पुरेपुरे बुध्दि निमाली वेदवाणी ।
आतां केवीं वर्णू चक्रपाणी बहु काळें गे माये ॥३॥
द्वादश मंडळे वोवाळुनि आलिये ।
तंव तंव काळें देखिलें रुपडें त्याचें ॥४॥
अनुमाना नये अनुमाना ।
परतल्या श्रुति चोजवेना ॥५॥
मनें बुडी दिधली दाही हारपली ।
चोवीस मावळलीं अगाध पंथी ॥६॥
प्रीतीचें पांघरुण काळें घोंगडें ।
रखुमादेविवरें विठ्ठलें मज केलें उघडें ॥७॥
१०८
रात्री दिवस वाहातसे चिंता ।
केशव धडौता होईन मी ॥१॥
खिरजट घोंगडें फ़ाटकें तें कैसें ।
वेंचिलें तैसें भोगिजगा ॥ध्रु०॥
वित्त नाहीं गाठीं जीवित्वा आटी ।
उघडी पाठी हींव वाजे ॥२॥
घोंगडें देईल तो एक दाता ।
रखुमादेविवरा मागों रे आतां ॥३॥
१०९
तुझें घोंगडें येकचि चोख ।
दुजें वोळख अमंगळ ॥१॥
दे धडुत न घोंगडें मोठें ।
खिरपटें जळो देवा ॥ध्रु०॥
रखुमादेविवरु उदार जाला ।
धडौता केला ज्ञानदेवो ॥२॥
११०
चौर्यांशी लक्ष हिंडता हाट ।
पुंजे दाट सांपडलें ॥
हित ये खेपेसी बरवें जालें ।
सुरंग घोंगडें हाताशीं आलें ॥ध्रु०॥
येणें पाडें न माये कोठें ।
घोंगडें मोठें सांपडलें ॥२॥
मनोरथ पुरलेरे आतां ।
बापरखुमादेविवरा विठ्ठलाशी ध्याता ॥३॥
१११
माझिया घोंगडियावरी ब्रह्माचा गोंडा ।
बाहिरी सांडा बैसावया ॥१॥
घोंगडें संतचरणी रुळे ।
श्रीरंगा रंगलें व्योमाकार ॥ध्रु०॥
रखुमादेविवरें विठ्ठलें दिधलें ।
अमोलिक जालें मोलेंविण ॥२॥
११२
घोंगडी घेऊनि हाटासि जाये ।
पंढरिये आहे वस्ती आम्हां ॥१॥
घोंगडियाचें मोल पैं जालें ।
चरणीं राहिलें विठ्ठलाचे ॥ध्रु०॥
घोंगडें येक बैसलें थडी ।
उभयां गोडी विठ्ठलाची ॥२॥
ज्ञानदेव म्हणे अनुभवी तो जाणे ।
शाहाणे ये खुणें संतोषले ॥३॥
११३
काळें न सावळें धवळें न पिंवळें ।
घोंगडें निराळें लाधलों मी ॥१॥
मागील रगटें सांडिले आतां ।
पंढरीनाथा चरणाजवळीं ॥ध्रु०॥
नवें नवघड हातां आलें ।
दृष्टि पाहें तंव मन हारपलें ॥२॥
सहस्त्र फ़ुलीवरी गोंडा थोरु ।
धडुतें दानी रखुमाचेविवरु ॥३॥
११४
निरालंब घोंगडें अद्वैत पेठे ।
तेथें एक भेटे रुपेवीण ॥१॥
हिरोनि घेतलें हिरोनि घेतलें ।
मज पैं दिधलें दोषेंवीण ॥२॥
रखुमादेविवरें कामाण केलें ।
अपकारेंविण उघडें नागविलें ॥३॥
११५
अद्वैत पेठेहुनी घोंगडें आणिलें ।
अमोलिक घेतलें पंढरिये ॥१॥
चौ हातांची भरणी आली ।
तिये चराचरीं ऐसें नाहीं ॥२॥
रखुमादेविवरु विठ्ठलीं नीट ।
पांघुरविलें वैकुंठ मज देखा ॥३॥
११६
माझें चवाळें रंगाचें बहुतें ।
श्रीगुरुनिवृत्तिनाथें दिधलेगें माये ॥१॥
चवाळें शुध्द चहुं पालवी ।
व्योमकारें वेद प्रसिध्द पांघुरवी ॥२॥
आताम पराहूनि परमेचूचें ।
बापरखुमाईवरा विठ्ठला अंगीचे ॥३॥
११७
निरंजना गाई चारुं गेलों ।
तंव चवाळें तेथें एक पावलों ॥१॥
मज निर्गुणें आड वारिलें ।
चवाळें हिरोनि जिणें बुडविलें ॥२॥
बापरखुमादेविवरें इतुकें केलें ॥
माझें चवाळें हिरोनि नेलेंगे माये ॥३॥
११८
ब्रह्माचा गोंडा चहूं पालवा ।
मन पांघुरे उमप भवा ॥१॥
चौ हातांहुन आगळें ।
द्विकरांहुनि वगळेंगे माये ॥२॥
बापरखुमादेविवरें सुभटें ।
मज चवालें दिधलें गोमटेंगे माये ॥३॥
११९
चवाळ्याची सांगेन मातु ॥
चवाळें पांघुरे पंढरीनाथु ॥१॥
गोधनें चारितां हरि पांघुरला ।
मज चवाळ्याचा त्यागु पैं दिधला ॥२॥
बाप रखुमादेविवरु श्रीगुरुराणा ।
चवाळें पांघुरवी निरंजनागे माये ॥३॥
१२०
निर्गुण चवाळें आणिलें ।
बापनिवृत्तीनें मज पांघुरविलें ॥१॥
चौघे चार्ही पदर म्हणीतले ।
पांघुरण झालें सारासार ॥२॥
बापरखुमादेविवरें विठ्ठलें ।
माझें चोरुनि जिणें उघडें केलेंगे माये ॥३॥
१२१
तूं माझा स्वामी मी तुझा रंक ।
पाहतां न दिसे वेगळिक ॥१॥
मी तूं पण जाऊंदे दुरी ।
एकचि घोंगडें पांघरु हरी ॥२॥
रखुमादेविवरा विठ्ठलराया ।
लागेन मीं पाया वेळोवेळां ॥३॥
१२२
जायाची घोंगडी नव्हती निज ।
म्हणऊनि तुज विनवीतसे ॥१॥
एक पाहतां दुसरें गेलें ।
तिसरें झालें नेणों काय ॥२॥
चौथें घोंगडें तेंही नाहीं ।
रखुमादेविवरा विठ्ठला पायीं ॥३॥